Çin hükümeti, ülkenin süratle büyüyen elektrikli araç bölümüne frene basma daveti yaptı. Son devirde maliyetin bile altına yapılan satışlarla kızışan rekabet, Pekin’in canını sıkmaya başladı. Üretim artarken satışların tıpkı oranda yükselmemesi, “fazla üretim” krizini gündeme getirdi.
Guardian’ın haberine nazaran, Çin’in çok rekabetçi yapısında tüketici her geçen gün daha ucuz araba beklentisine giriyor. Bu beklentiyi fırsata çeviren firmalar ise pazarda öne geçmek için agresif fiyat indirimlerine yöneliyor. Lakin bu yarış, Çin iktisadında büyümeyi yavaşlatan değerli bir etken haline geldi.
1998’DEN BERİ İLK: FİYATLANDIRMA KANUNU DEĞİŞTİ
Pekin, yaşanan bu tabloyu bilakis çevirmek için geçen ay değerli bir adım attı. Ülkenin fiyatlandırma yasası, tam 26 yıl sonra birinci sefer değiştirildi. Emel, “indirim savaşlarını” önlemek ve firmaları daha sorumlu davranmaya zorlamak.
Elektrikli araç devleri, geçtiğimiz haftalarda devlet yetkilileriyle bir ortaya getirildi. Toplantılarda bilhassa BYD üzere büyük üreticilere fazla üretim konusunda ikazlar yapıldı.
Şİ CİNPİNG SERT ÇIKTI: “PLANSIZ YATIRIMLAR EKONOMİYİ ZORLUYOR”
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de bahse sert halde dahil oldu. Geçtiğimiz ay yaptığı konuşmalarda, yapay zekâ, data sürece gücü ve elektrikli araçlar üzere stratejik kesimlerdeki denetimsiz yatırımları eleştirdi. Bu alanlardaki üretim artışının, iktisatta “küçülme döngüsü” yarattığını vurguladı.
Hutong Research isimli danışmanlık şirketi ise bu konuşmaların akabinde devlet kurumlarının harekete geçtiğini ve ülke genelinde arzı kısmaya yönelik adımlar atıldığını bildirdi.
AVRUPA TELAŞLI, ABD TEYAKKUZDA
Çin menşeli elektrikli araçların yaygınlaşması yalnızca Pekin’i değil, Avrupa’yı da alarma geçirdi. Avrupa Birliği geçtiğimiz yıl Çin’den ithal edilen bataryalara yüzde 45’e varan ek gümrük vergileri getirdi. Münasebet: Avrupa’nın otomotiv bölümünün Çin karşısında ezilme riski.
Ama bu da Çin’in suratını kesmedi. Bilhassa hibrit modellere yönelen üreticiler, yalnızca haziran ayında Avrupa pazarının yüzde 10’unu ele geçirdi. O denli ki, Ocak 2024’te BYD firması Tesla’yı geride bırakarak dünyanın en büyük elektrikli araba üreticisi oldu.
Elon Musk da birebir ay “Eğer tedbir alınmazsa, Çinli üreticiler rakiplerini ezip geçer” diyerek dikkat çekmişti. ABD Başkanı Joe Biden ise Çin imali araçların bilgi toplama riski nedeniyle ulusal güvenliği tehdit edebileceğini açıklamış, kapsamlı bir inceleme başlatıldığını duyurmuştu.