Sanat bir taş parçasıyla mağarada duvara bizon çizerek başladı, fırçayla tuvalle sürdü, kamerayla gelişti, bilgisayarla yol aldı, artık sayısız teknik olanak ve aletle bölüyor, çarpıyor, büyütüyor, büyülüyor! Günümüzde sanat teknolojiyle yoğruluyor, şaşırtıyor.
Böyle bir masal dünyasını daha önce de Paris’te izlemiş ve hayran kalmıştım. Benzerini İstanbul Modern de izletti İstanbullulara. Ama Ataşehir Metropol’de, DasDas’ın dün açtığı Media Art Museum’a davet edildiğim zaman bu kadar gelişmişiyle karşılaşacağımı aklıma getirmemiş, oraya gitmesi çok zor diye ayak sürümüştüm. Gittikten sonra ise çıkmak istemedim!
Artık sanatın biçimi de değişiyor, işin içine teknoloji giriyor ve teknoloji sürekli yenilenip geliştiği için bir önce gördüğünüz eski ve yetersiz kalıyor. Media Art Museum da en son teknolojiyle donatılmış, kamera ve ses düzenine çok yatırım yapılmış. Yasin Oral, Paribu’nun desteğiyle hayata geçen proje için DasDas’ın yatırımcısı Muzaffer Yıldırım, özveriden kaçınmamış. Mert Fırat, sanat yönünde yenilikçi. Ferdi Alıcı ise Ouchhh Stüdyo’nun kurucu ortağı olarak burada sergilenen işin sahibi. Müze Direktörü Esra Özkan. Bu ekip kalabalık bir gazeteci grubunun karşısına geçip uzun uzun müzeyi anlattı bize. İtiraf etmeliyim ki DasDas’tan çıkıp, beş dakika kadar yürüyüp, Metropol AVM’nin öbür ucundaki müzeye gidip içeri girene kadar nasıl bir şey olduğunu tam olarak anlamamıştık!
ESER BİRAZ KARIŞIK
Üç ayda bir değişecek sergilerden ilki Leonardo Da Vinci deneyimi. En ünlüsü Mona Lisa olan eserlerini değil, eserlerini nasıl yaptığını, detaylarını, nasıl hesapladığını da görmek mümkün, hem de Ludovico Einaudi ve Mercan Dede’nin gümbür gümbür müzikleriyle! İş biraz karışık, en iyisi yapan tarif etsin, yapay zekâ kullanılarak uygulanan sanatı. Ferdi Alıcı anlatıyor: “Ouchhh olarak dijital verileri boya olarak, algoritmayı ise fırça olarak kullanarak sanatın geleceğini yeniden tanımlarken fiziksel dünya ile dijital dünya arasında özgün bağlantılar kurmayı hedefliyoruz. ‘Leonardo Da Vinci: Yapay Zekâ Işığın Bilgeliği / Cern’den NASA’ya İnsanlık ve Metaverse’ sergisi sanat tarihinin verileri kullanılarak oluşturuldu. Sanatçının çizimleriyle başlayan ve 3D modellemesi ile devam eden sergide veri tabanı olarak sanatçının icatları, makine çizimleri ve eskizleri kullanılıyor” diyor. Serginin son bölümü için veri tabanı olarak ünlü Ars Electronica Festivali DASTRIO müzisyenlerinin beyin dalgaları alınarak üretilen “superstrings” ve “EEG Beyin Dataları” oluşturulmuş. Serginin daha teknik bilgileri de var ama ben anlamadığım şeyi yazmam, meraklısı bakar, okur, bu kadarını bile zor anladım.
DUYGULARINIZA BIRAKIN
Anlamanız gerekmiyor aslında. En azından sizinle birlikte gelen çocukların. Duygularını özgür bırakıp hissetmeleri yeter. Bir anda Mona Lisa’nın gözleriyle karşılaşıyorsunuz bir duvar boyutunda! Louvre Müzesi’nde görmüş olabilirsiniz ama kalabalığın ve biraz daha ileri gitmek için sizi itenlerin arasından birkaç dakika, burada üzerine bile basabilirsiniz, çünkü yerde gökte, duvarda, her tarafta. Ben Paris’te gezdiğim Romantik ressamlar sergisinde yerlere yatıp tavana bakarak uzun rüyalara dalmıştım; burada gazeteci kimliğimle biraz kastığım için dans filan edemedim; ama eminim ki çocuklar o müziğin ritmine dayanamayacak! İlk yarı daha çok resim, ikinci yarı daha çok dijital çizgiler. Üç ay sonrakinde bizim sanatçılarımızın da olmasını heyecanla bekliyorum. Türkiye için çok büyük bir atılım, bu sergiyi Paris’te gezebilmek için gitmeden önce bilet almıştım, öylesine doluydu. Zaten Muzaffer Bey de bundan önce çok daha küçük bir alanda yaptıkları benzer bir sergiye 64 bin izleyici geldiğini duyunca kesenin ağzını açmış! Müze dün açıldı. Bugün rezervasyon yaptırmayı başarırsanız ücretsiz. Sonrası biletler Mobilet’te, 99 TL. Aile ve öğrenci indirimleri var.
