Rusya ve Ukrayna arasında devam gerilime ilişkin değerlendirmede bulunan Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, “Bu gerilimin düşürülmesi için ABD ve NATO’nun etkisinin dışlanması, Ukrayna’nın Rusya ile bir araya gelerek çözüm araması gerekmektedir” dedi.
ABD ve Rusya arasında Ukrayna konusunda gerçekleşen görüşmeler devam ederken kalıcı bir çözüm henüz sağlanmadı.
Son olarak, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Ukrayna ile savaş olmayacak ancak çıkarlarımızın görmezden gelinmesine izin vermeyiz” dedi.
Arabulucu olma rolü ile gündeme gelen Türkiye kanadından ise, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye ziyaretine ilişkin bir açıklama yaptı. Çavuşoğlu “Arzumuz Ukrayna ile diyaloğun devam etmesi” diye konuştu.
Rusya-Ukrayna gerilimine ilişkin Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra ABD’nin, Rusya zayıfken NATO’yu devamlı genişleterek Rusya’yı çevrelemeye çalıştığını söyledi. Günümüzde bu çevreleme hattı, Baltık ülkeleri Polonya-Romanya-Karadeniz olarak gerçekleşmiş durumda.
KARADENİZ’İ NATO GÖLÜNE DÖNÜŞTÜRME İSTEĞİ
Eslen, ABD’nin Ukrayna ve Gürcistan’ı da NATO üyesi yapmak istediğini ve Beyaz Rusya’yı düşürüp bu çevreleme hattını genişleterek, Karadeniz’i NATO gölüne dönüştürmek istediğini vurguladı.
Rusya’nın NATO’nun genişlemesini yaşamsal güvenlik tehdidi olarak gördüğünü belirten Eslen, “Ukrayna, Rusya ile ABD ve NATO arasında gerilim coğrafyasına dönüşmüş durumdadır. Putin önce yüz bin asker ile ordusunu Ukrayna sınırına yığmış, daha sonra ABD’den yazılı güvenlik garantileri talep etmiştir” dedi.
Eslen söz konusu taleplerin kapsamını şu şekilde sıraladı:
- ABD, NATO’yu yeni üyelerle genişletmeye son vermeli
- Ukrayna, NATO üyesi yapılmamalı
- NATO birlikleri ve silah sistemleri 1997 yılı şartlarına uygun olarak geri çekilmeli
- Ukrayna, Minsk Mutabakatı şartlarını yerine getirmeli
NATO İÇİNDE DAYANIŞMA SAĞLANAMADI
İçinde bulunduğumuz süreçte ABD’nin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğini, Rusya’nın ise böyle bir niyetlerinin olmadığını ifade ettiğine dikkat çeken Eslen, “Bu meselede NATO içinde dayanışma sağlanamamıştır” diye konuştu.
Ukrayna’nın ABD ile Rusya arasındaki güç mücadelesinin arenasına dönmüş durumda olduğunu anlatan Eslen, ABD ve NATO’nun Putin’in bu taleplerini reddettiğini vurguladı.
Eslen, bu noktada cevapları aranması gereken kritik soruları söyledi:
- Rusya, beklediği tavizleri alamadığına göre bundan sonraki süreç nasıl gelişecektir?
- Putin bu olasılığı dikkate alarak hangi hamleleri planlamıştır?
- Rus ordusunun kışlalarına dönmesini sağlamak için Rusya hangi tavizler ile tatmin edilebilecektir?
- Yoksa, bu mesele zamana yayılarak mı şiddetini kaybedecektir?
“TÜRKİYE TARAF OLMAMALI”
Türkiye’nin NATO üyesi, Rusya ve Ukrayna’nın da Karadeniz’de komşu olması nedeniyle iki ülke arasındaki gerilimin Türkiye’yi yakından ilgilendirdiğinin altını çizen Eslen, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye, bu gerilimde kesinlikle taraf olmamalı, Montrö Sözleşmesine mutlaka riayet edilmesini sağlamalıdır. Bu gerilimin düşürülmesi için ABD ve NATO’nun etkisinin dışlanması, Ukrayna’nın Rusya ile bir araya gelerek çözüm araması gerekmektedir.”
Eslen, son olarak şunları söyledi: “ABD ve NATO Rusya’ya garanti vermediğine göre, Ukrayna’nın NATO üyeliği amacının olmadığını beyan etmesi bu gerilimi sona erdirebilecektir. İşte bu nedenle de Türkiye’nin ara buluculuk girişimi önem kazanmaktadır.”
