Türkiye ile Japonya ortasında savunma sanayii odaklı yeni bir iş birliği süreci başlıyor. Japonya Savunma Bakanı Gen Nakatani’nin Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaret, iki ülke ortasındaki münasebetlerde yeni bir sayfa olarak görülüyor. Ziyaret, tıpkı vakitte Japonya’dan Türkiye’ye savunma bakanı düzeyinde gerçekleşen ilk temas olma özelliğini taşıyor.
Kurumlar ortası diyalog için mutabakat
Ankara’daki görüşmelerde Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Gen Nakatani ortasında kıymetli bir mutabakata varıldı. Buna nazaran, iki ülke savunma sanayii alanında kurumlar ortası diyalog düzeneği kuracak ve iş birliğini genişletecek.
Uzmanlara nazaran mutabakatın sadece belli eserlere odaklanması eksik bir bakış olur. Çünkü Türk savunma sanayiinin en bilinen eserleri ortasında yer alan SİHA’ların ötesinde, farklı alanlarda da iş birliği potansiyeli bulunuyor.
“Japon heyet üst seviye isimlerden oluştu”
Savunma ve Denizcilik Uzmanı Kozan Selçuk Erkan, Japon heyetin profiline dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Gelen gruba bakıldığında niyet göstergesinin ötesinde bir tablo ortaya çıkıyor. Japonlar sadece Savunma Bakanı ile değil, aynı vakitte satın alma süreçlerinde tesirli teknik heyetle geldi. Bu, ziyaretin salt keşif temasının ötesinde olduğunu gösteriyor.”
Olası iş birliği alanları
Japon heyetin temasları kapsamında TUSAŞ tesisleri, İstanbul Tersanesi Komutanlığı ve Baykar ziyaret edildi. Erkan, bilhassa AKSUNGUR SİHA’nın Japonya açısından uygun bir platform olabileceğini belirtiyor. Uzun mühlet yüksek irtifalarda vazife yapabilen bu sistemin, Japonya’nın coğrafik şartları için bedelli bir keşif ve istihbarat kapasitesi sunduğu vurgulanıyor.
Bir başka gereksinimin ise jet eğitim uçağı olduğuna işaret ediliyor. Japonya’nın envanterindeki Kawasaki T-4 uçaklarının 1988’den bu yana kullanıldığı ve artık yaşlandığı biliniyor. Bu noktada Türkiye’nin geliştirdiği HÜRJET dikkat çekiyor. Erkan, Japonya’nın yakın vakitte Mitsubishi üzerinden benzeri bir konsept çalışmasına başladığını hatırlatıyor ve şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Belki de o kadar bekleyecek vakitleri yoktur. Şayet hal böyleyse HÜRJET’e yönelmeleri sürpriz olmaz.”
Türk SİHA’larına tekrar ilgi
Japon heyetin İstanbul Tersanesi Komutanlığı ziyaretinde de öne çıkan mevzu SİHA’lar oldu. Erkan, Japonya’nın Türk SİHA’larına ilgisinin yeni olmadığını hatırlatıyor:
“Yıllar evvel Bayraktar TB-2 Japonların gündemine girdi. Lakin o devirde hükümet bunu öncelikli görmedi, bütçe öbür alanlara aktarıldı. Bugün ise tablo farklı. 670 milyon dolara yakın bir bütçeleri var. TB-2 hâlâ bedelli lakin artık TB-3 de devreye girdi. Japonya uçak gemisine dönüştürdüğü gemilerinde kullanabileceği tek SİHA olarak Bayraktar TB-3’ü kıymetlendiriyor.”
Stratejik paydaşlık ihtimali
Uzmanlar, iş birliğinin sadece eser alımıyla sonlu kalmayacağı, iki ülkenin bağlarını stratejik bir seviyeye taşıyabileceği görüşünde. Erkan, bu ihtimali şöyle özetliyor:
“Japonya, yüksek teknoloji denildiğinde akla birinci gelen ülkelerden. Bilhassa üretim tezgahlarında Türkiye’ye alan açabilirler. Bazen üretim için Japon üreticilerin müsaadesi gerekebiliyor. Bu çeşit kritik hususlarda iş birliği derinleşirse, Türkiye ile Japonya ortasında uzun müddettir hedeflenen üst seviye paydaşlık somutlaşabilir. Bu türlü bir senaryoda her iki tarafın da eli güçlenir.”
