Türkiye, Suudi Arabistan, Ürdün, Endonezya, Pakistan, Cibuti, Umman, Gambiya, Filistin, Katar, Kuveyt, Libya, Malezya, Mısır, Nijerya, Arap Birliği ve İİT’nin yaptığı ortak yazılı açıklamada, İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da ve yasa dışı sömürgeci yerleşimlerinde kelamda “egemenliğini” dayattığı iki yasa tasarısını onaylaması en güçlü formda kınandı.
Açıklamada, “İsrail Parlamentosu’nun, işgal altındaki Batı Şeria’da ve İsrail’in yasa dışı sömürgeci yerleşimlerinde kelamda ‘İsrail egemenliği’ dayatmayı amaçlayan iki yasa tasarısını onaylamasını, milletlerarası hukukun ve bilhassa, 1967 yılından bu yana Doğu Kudüs dahil işgal altındaki Filistin topraklarının demografik yapısını, karakterini ve statüsünü değiştirmeyi amaçlayan tüm İsrail uygulamalarını kınayan 2334 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) kararının, ayrıyeten İsrail’in Filistin topraklarındaki işgalinin yasa dışılığını ve Batı Şeria’da yerleşim inşası ile ilhak önlemlerinin geçersizliğini teyit eden Milletlerarası Adalet Divanı’nın (UAD) istişari görüşünün açık bir ihlali olarak en güçlü halde kınamaktadır. Taraflar, İsrail’in işgal altındaki Filistin toprakları üzerinde hiçbir egemenliği bulunmadığını bir defa daha teyit etmektedir.” tabirlerine yer verildi.
UAD İSRAİL GÖRÜŞLERİNİ AÇIKLAMIŞTI
Dün UAD tarafından açıklanan, “İşgal Altındaki Filistin Topraklarında ve Bununla İrtibatlı İsrail’in Yükümlülükleri’ne ait İstişari Görüşü”nün memnuniyetle karşılandığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
- “Divan, bu istişari görüşüyle, İsrail’in milletlerarası insancıl hukuk uyarınca, Gazze dahil işgal altındaki Filistin topraklarında yaşayan halkın günlük ömür için gerekli temel muhtaçlıklarını temin etme, ayrıyeten Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) başta olmak üzere Birleşmiş Milletler ve kuruluşları aracılığıyla yürütülen yardım faaliyetleri dahil her türlü imkanı seferber ederek, müsaade verme ve kolaylık sağlama yükümlülüğünü teyit etmiştir.”
Açıklamada, UAD’nin, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yardımları engellemesini dikkate alarak, “açlığı savaş sistemi olarak kullanma yasağına uyma yükümlülüğünü” hatırlattığına işaret edilerek, Divanın, toplu biçimde zorla yer değiştirme ve hudut dışı etmenin yasaklandığını ve bunun yaşanmaz şartlar dayatılmasını da kapsadığını yine vurguladığına dikkat çekildi.
UAD’nin “Filistin halkının kendi yazgısını tayin etme ve bağımsız devlet kurma hakkını” bir sefer daha teyit ettiğine, İsrail’in Doğu Kudüs üzerindeki toprak savının BMGK tarafından “hükümsüz ve geçersiz” ilan edildiğini hatırlattığına değinilen açıklamada, bu çerçevede, Doğu Kudüs’ü de kapsayacak formda uygulanmak istenen “İsrail Devleti Topraklarında UNRWA Faaliyetlerinin Durdurulmasına Ait Yasa”ya da atıfta bulunulduğu kaydedildi.
15 ÜLKEDEN ÇAĞRI
Açıklamada, “Taraflar, İsrail’in tek taraflı ve yasa dışı siyaset ve uygulamalarını sürdürmesine karşı ikazda bulunmakta; milletlerarası toplumu tüzel ve ahlaki sorumluluklarını üstlenmeye, İsrail’i işgal altındaki Filistin topraklarındaki tehlikeli tırmanışı ve hukuka muhalif hareketlerini durdurmaya zorlamaya çağırmaktadır.” tabirine yer verildi.
Açıklamada, Filistin halkının 4 Haziran 1967 sonları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan bağımsız ve hâkim devletini kurma tarafındaki yasal hakkının desteklenmesinin, bölgede adil ve kapsamlı bir barışın sağlanmasının ve güvenlik ile istikrarın temin edilmesinin tek yolu olduğunun altı çizildi.
