Türkiye’nin ABD’den almak istediği F-16 savaş uçaklarında son kararı verecek olan ABD Kongresi üzerinde yoğun lobi faaliyeti yürütüldüğü ortaya çıktı.
Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği, ABD Kongresi’nde Türkiye adına lobi faaliyeti yürütülmesi için Friedlander danışmanlık şirketiyle 2022 başında sözleşme imzaladı. New York’taki Ortodoks Yahudi toplumunun önde gelen isimlerden Ezra Friedlander’ın sahibi olduğu şirket, altı aylığına imzalanan sözleşmeyle aylık 35 bin dolar karşılığında Türkiye için ABD Kongresi’nin her iki kanadı Temsilciler Meclisi ve Senato nezdinde lobi faaliyeti yürütüyor. Yasal zorunluluk gereği Friedlander, ABD Adalet Bakanlığı’na 29 Nisan’da Türkiye için yürütülen faaliyetlere ilişkin bildirimde bulundu.
NATO’DAKİ ROL ANLATILDI
Bildirimde, Türkiye’yle yapılan sözleşme uyarınca ABD Kongre üyelerine ulaşıldığı ve “Müttefiklik ilişkileri ve Türkiye’nin NATO’daki jeostratejik konumu gereği Ankara’nın Washington’dan talep ettiği askeri teçhizat ve teknoloji alımını desteklemelerinin istendiği” bildirildi. Bildirimde yer alan verilere göre şirket, ilk olarak 27 Ocak’ta Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti mensubu ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi üyelerinin danışmanlarına “ABD-Türkiye ittifakının durumu ve Türkiye’nin NATO’daki rolü” konulu brifing verdi. Bu brifinge 24 danışman katıldı. 11 Şubat’ta ise Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği yetkilileri, 45 ABD Kongre üyesinin danışmanlarıyla çevrimiçi toplantıda bir araya geldi. Bu toplantının amacı ise “Ukrayna’daki durumun NATO içinde işbirliği ihtiyacını ortaya çıkardığı ortamda Türkiye-ABD ittifakı” olarak açıklandı.
ELÇİLİKTE AĞIRLANDI
Lobi şirketi aracılığıyla 14 Mart’ta ise Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Murat Mercan, 100’den fazla ABD Kongresi üyesi danışmanını büyükelçilik konutunda ağırladı. Mercan’ın, toplantı katılımcılarıyla “Türkiye-ABD ilişkileri ve Türkiye’nin dış politika öncelikleri” konusunu ele aldığı bildirildi. Bu toplantıda ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin danışmanının yanı sıra çok sayıda ABD Kongresi’nin her iki kanadındaki dış ilişkiler komitelerinin üyelerinin danışmanları da yer aldı.
MEKTUP 6 AY ÖNCE İLETİLDİ
Türkiye’nin geçen yıl 30 Eylül’de ABD hükümetine gönderdiği resmi talep mektubu, 40 adet Block 70 serisi F-16 savaş uçağı alımı ile envanterdeki 80 F-16’nın Blok 70 serisine modernizasyonunu kapsıyor. ABD yönetiminin şu ana kadar olumsuz yaklaşmadığı satış konusunda ABD Kongresi’nin tavrı belirleyici olacak. Türkiye’nin F-16 alımı, ABD Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın uygun bulması durumunda ABD yasaları uyarınca ABD Kongresi’ne bildirilecek. Resmi bildirimin ardından 15 gün içinde Kongre’ye satışı engellemek için bir yasa tasarısı sunulmaması durumunda satışa engel kalmayacak. Kongre’nin satışı engelleyen bir tasarı kabul etmesi durumunda ABD Başkanı Joe Biden’ın yasayı veto hakkı bulunuyor. Biden’ın vetosu durumunda ise tasarının, ABD Kongresi’nin her iki kanadında üçte iki çoğunlukla kabul edilmesi gerekiyor.
