Trump idaresi, nisan ayında 185 ülke ve bölgeyi kapsayan yeni bir ticaret tarifesi rejimi açıklamıştı. 5 Nisan’da yürürlüğe giren uygulama ile tüm ithal araç ve modüller için yüzde 10 oranında sabit bir tarife getirilmiş, akabinde 9 Nisan’da ülkeye mahsus ek vergiler devreye alınmıştı.
Bu adım, başta Japon ve Avrupa menşeli araba üreticileri olmak üzere, kesimde büyük sarsıntıya yol açtı.
WSJ’nin datalarına nazaran, Japonya merkezli Toyota yalnızca 2025’in ikinci çeyreğinde 3 milyar dolar zarar etti.
Şirketin mali yıl sonu olan Mart 2026’ya kadar toplamda 9.5 milyar dolarlık bir tarifeye bağlı kayıp yaşayacağı öngörülüyor.
Alman otomotiv devi Volkswagen’in ikinci çeyrek ziyanı 1.5 milyar dolar olarak açıklanırken, Ford ve General Motors’un kayıpları da 1 milyar doları aştı. Elektrikli araba üreticisi Tesla ise bu süreçten en az etkilenen büyük üretici oldu; şirketin ziyanı yaklaşık 300 milyon dolar düzeyinde kaldı.
Yıl sonuna kadar Çinli firmalar hariç tutularak yapılan tahlillere nazaran, dünyanın en büyük 10 otomotiv üreticisinin toplam net kârında yüzde 25’e varan bir düşüş yaşanabileceği belirtiliyor. Bu tablo karşısında birtakım ülkeler Washington’la müzakerelere başladı.
Çin’deki yükseliş batıyı zorluyor
Avrupa Birliği, ABD’nin AB menşeli araçlara uyguladığı yüzde 27.5 oranındaki ithalat tarifesini yüzde 15’e düşürmesi karşılığında kendi yüzde 10’luk tarifesini azaltmayı teklif etti. Japonya ise temmuz ayında ABD ile varılan ikili mutabakatla araçlarına uygulanan tarifeyi yüzde 15’e indirmeyi başardı.
Söz konusu ekonomik kayıplar, sadece tarifelere bağlanmıyor. Çinli elektrikli araç markalarının hem Avrupa hem de Çin pazarındaki yükselişi, Batılı üreticileri önemli formda zorluyor.
2025’in birinci yarısında Çinli araba üreticilerinin Avrupa’daki pazar hissesi yüzde 5.1’e yükselerek iki katına çıktı. Tıpkı devirde Porsche’nin Çin satışları yüzde 28 düştü ve kimi bayilikler kapatılmak zorunda kaldı. General Motors üzere firmalar da taleplerdeki daralma nedeniyle ziyan bildiriyor.
Trump idaresi, tarifelere karşın geri adım atmak bir yana, rejimi daha da genişletti. Son olarak 8 Ağustos prestijiyle ortalarında İngiltere, İsviçre, Brezilya, Hindistan ve Tayvan’ın da bulunduğu yaklaşık 70 ülkeye daha ek tarifeler getirildi. Bu genişleme, global ticaret sistemini ve bilhassa otomotiv kesimini daha da bilinmeyen bir sürece sokmuş durumda.
