IATA, idare danışmanlığı şirketi Oliver Wyman ile işbirliğine giderek havacılık kesimindeki tedarik zinciri zorluklarını ve hava yolu şirketleri üzerindeki tesirlerini ele alan “Ticari Uçak Tedarik Zincirini Canlandırmak” başlıklı raporunu yayınladı.
Rapora nazaran, uçak üreticilerinin ve modül üreticilerinin tedarik problemleri, hava yolu şirketlerine değerliye mal oluyor. Bu problemlerin sadece bu yıl dünya çapında hava yolu şirketlerine 11 milyar dolardan fazla maliyete yol açacağı hesaplanıyor.
Maliyetlerin en büyük hissesi hava yolu şirketlerinin eski uçaklarını hizmette tutması nedeniyle 4,2 milyar dolar ile artan yakıt tüketimi alıyor. Ek bakım çalışmaları 3,1 milyar dolara, bakım kuyruklarda kalan motorların kiralanması ise 2,6 milyar dolara mal oluyor.
Gecikmeleri hafifletmek için daha fazla yedek kesim bulundurmanın hava yolu şirketlerine 1,4 milyar dolara mal olacağı hesaplandı.
IATA’ya nazaran, tamirat ve bakıma yapılan toplam harcamalar bu yılki 120 milyar dolarlık düzeyinden 2030’a kadar 150 milyar dolara yükselecek.
YEDEK KESİM PAZARINDA EK REKABET ÇAĞRISI
Raporda görüşlerine yer verilen IATA Genel Yöneticisi Willie Walsh, hava yolu şirketlerinin, filolarını verimli bir formda işletmek ve büyütmek için sağlam tedarik zincirine gereksinim duyduğunu belirterek, “Şimdi ise uçak, motor ve yedek kesim için eşi gibisi görülmemiş bekleme müddetleri ve öngörülemeyen teslimat programları yaşıyoruz. Tüm bunlar, maliyetleri bu yıl en az 11 milyar dolar artırdı ve hava yolu şirketlerinin tüketici talebini karşılama kapasitesini kısıtladı.” tabirlerini kullandı.
Bunun da dalı gelecekteki talep şoklarına yahut vergilere karşı savunmasız bırakabileceğini aktaran Walsh, “Küresel ekonomik faaliyetlerin yüzde 3,9’unu destekleyen ve 86,5 milyon bireye istihdam sağlayan paha zincirinin çekirdeği olarak hava yolu şirketlerine güvenen siyaset yapıcılar, bu durumu net bir biçimde odak noktasında tutmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Walsh, tedarikçilerin fiyatlandırma siyasetlerini eleştirerek, yedek modül pazarında “ek rekabet” davetinde bulundu.
Öte yandan, dünyanın önde gelen uçak üreticileri Airbus ve Boeing ile tedarikçileri, beş yıl evvel Kovid-19 salgınından beri iş gücü, gereç ve kesim düşüncesiyle karşı karşıya bulunuyor.
