SON DAKİKA HABERİ: Hamas ve İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’de savaşı sona erdirmeyi amaçlayan Gazze planını kabul etmesinin akabinde gözler müzakerelere çevrildi.
NETANYAHU’DAN MISIR TALİMATI
İsrail Başbakanlık Ofisi, Netanyahu, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer liderliğindeki müzakere heyetine Trump’ın Gazze planını müzakere etmek üzere Mısır’a gitmesi talimatı verdiğini bildirdi.
İsrail heyetinin, pazartesi sabah saatlerinde Hamas ile dolaylı müzakerelere katılmak üzere Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentine gideceği bildirildi.
İsrail’in eski Washington Büyükelçisi ve mevcut Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, İsrail-ABD bağlarında kilit rol oynuyor ve müzakere heyetine başkanlık ediyor.
HAMAS KABUL ETMİŞTİ
Hamas, ABD Başkanı Trump’ın Gazze planındaki esir değişimini kabul ettiğini ve öteki kimi unsurların müzakere edilmesi gerektiğini duyurmuştu.
Trump da “Hamas tarafından az evvel yapılan açıklamaya dayanarak, onların kalıcı barışa hazır olduklarına inanıyorum. İsrail, Gazze’ye yönelik bombardımanı derhal durdurmalı ki esirleri süratli ve inançlı biçimde çıkarabilelim.” açıklamasında bulunmuştu.
İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Tel Aviv idaresinin Gazze’deki esirlerin özgür bırakılması için planın birinci etabını uygulamaya hazırlandığı belirtilmişti.
NE OLMUŞTU?
Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze planını “Yönetimi Arap ve Filistinlilere devretmeyi, rehineleri bırakmayı kabul ediyoruz. Müzakerelere hazırız. İsrail Gazze’den çekilmeli” kelamlarıyla kabul etmişti.
ABD Başkanı Donald Trump ise Hamas’ın teklifi kabul etmesinin akabinde İsrail’e, Gazze’yi bombalamayı derhal sonlandırması için davet yapmıştı. Trump, “Hamas’ın kalıcı barışa hazır olduğuna inanıyorum. İsrail Gazze’yi bombalamayı derhal durdurmalı” demişti.
Trump’ın Gazze’de ateşkesi öngören planında tarafların kabul etmesi durumunda, “savaşın derhal sona ereceği” ve “İsrail güçleri esirlerin hür bırakılmasına hazırlanmak için üzerine anlaşılan hatta çekileceği” belirtilmişti.
Hamas, ABD Başkanı Trump’ın Gazze planındaki esir değişimini kabul ettiğini ve başka kimi unsurların müzakere edilmesi gerektiğini açıklamıştı.
Trump da yaptığı açıklamada, “Hamas tarafından az evvel yapılan açıklamaya dayanarak, onların kalıcı bir barışa hazır olduklarına inanıyorum. İsrail, Gazze’ye yönelik bombardımanı derhal durdurmalı ki esirleri süratli ve inançlı bir formda çıkarabilelim.” sözlerini kullanmıştı.
İsrail ordusunun Ekim 2023’ten bu yana şiddetli akınlar düzenlediği ve sıkı abluka uyguladığı Gazze’de 66 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti.
TRUMP’IN GAZZE PLANI
1. Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikalleşmenin ortadan kaldırıldığı, terörden arındırılmış bir bölge olacaktır.
2. Gazze, (Filistinli) halkın faydasına tekrar geliştirilecektir.
3. İsrail ve Hamas bu öneriyi kabul ederse, savaş derhal sona erecek, İsrail ordusu tüm ataklarını durduracak ve Gazze Şeridi’nden kademeli olarak çekilecektir.
4. İsrail’in muahedeyi kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 48 saat içinde, sağ ve meyyit tüm İsrailli esirler iade edilecek.
5. Esirler iade edildikten sonra İsrail, ömür uzunluğu mahpus cezasına çarptırılmış birkaç yüz Filistinli esiri ve savaşın başlangıcından bu yana esir alınan binden fazla Gazze sakinini hür bırakacak, birkaç yüz Filistinlinin naaşını teslim edecek.
‘BARIŞ İÇİNDE YAŞAMAYI TAAHHÜT EDEN HAMAS ÜYELERİ AFFEDİLECEK’
6. Esirler iade edildikten sonra barış içinde bir ortada yaşamayı taahhüt eden Hamas üyeleri affedilecek, Gazze Şeridi’nden ayrılmak isteyen üyelere ise kendilerini kabul eden ülkelere gitmek için inançlı geçiş hakkı tanınacaktır.
7. Muahedeye varıldığında, Gazze Şeridi’ne Ocak 2025’teki mutabakatta belirlenen ölçüden daha az olmamak kaydıyla insani yardım girişi başlayacaktır. Bu kapsamda günde 600 kamyon yardım, kritik altyapının yenilenmesi ve molozların kaldırılması için gerekli ekipmanların girişine müsaade verilecektir.
8. Yardımlar, her iki tarafın da (Hamas ve İsrail) müdahalesi olmaksızın, Birleşmiş Milletler (BM), Kızılay ve bağımsız başka memleketler arası kuruluşlar tarafından dağıtılacaktır.
9. Gazze, halka günlük hizmetleri sağlamakla sorumlu olacak Filistinli teknokratlardan oluşan süreksiz bir geçiş hükümeti tarafından yönetilecektir. Hükümet, ABD’nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare ederek kurduğu yeni bir milletlerarası kuruluş tarafından denetlenecektir. Filistin İdaresi ıslahat programını tamamlayana kadar Gazze’nin yine inşası için bir finansman çerçevesi oluşturacaktır.
10. Çağdaş Orta Doğu kentlerinin inşasında tecrübeli uzmanların bir ortaya getirilmesi, yatırımları çekmek ve istihdam oluşturmak emeliyle Gazze’nin yine inşası için bir ekonomik plan oluşturulacaktır.
11. İştirakçi ülkeler tarafından müzakere edilmiş indirimli gümrük tarifeleri ve erişim oranları ile bir ekonomik bölge kurulacaktır.
12. Kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak, terk etmeyi seçenlerin ise geri dönmesine müsaade verilecek. Ayrıyeten Gazze sakinleri kalmaya teşvik edilecek ve orada daha uygun bir gelecek inşa etme fırsatı sunulacak.
‘HAMAS GAZZE’NİN İDARESİNDE HİÇBİR ROL OYNAMAYACAK’
13. Hamas, Gazze’nin idaresinde hiçbir rol oynamayacak. Tüneller dahil olmak üzere atak gayeli askeri altyapının yıkılması ve inşasının durdurulması konusunda taahhüt verilecek. Gazze’nin yeni başkanları, komşularıyla barış içinde bir ortada yaşamayı taahhüt edecek.
14. Hamas ve başka Gazze kümelerinin yükümlülüklerini yerine getirmesini ve Gazze’nin İsrail’e yahut kendi halkına tehdit oluşturmamasını sağlamak için bölgesel ortaklar tarafından bir güvenlik garantisi verilecektir.
‘ULUSLARARASI ORTAKLARLA GÜVENLİK GÜCÜ KONUŞLANDIRILACAK’
15. ABD, Arap ülkeleri ve başka milletlerarası ortaklarla Gazze Şeridi’ndeki güvenliği denetlemek üzere derhal konuşlandırılacak süreksiz bir milletlerarası istikrar gücü oluşturmak için çalışacaktır. Bu güç, uzun vadeli bir iç güvenlik organı olarak misyon yapacak bir Filistin polis gücü oluşturacak ve eğitecektir.
16. İsrail, Gazze’yi işgal yahut ilhak etmeyecek, İsrail ordusu, bölgede değişen güvenlik güçleri istikrarı sağlandıkça şu anda işgal ettiği toprakları kademeli olarak devredecektir.
17. Hamas bu öneriyi geciktirir yahut reddederse, üstteki noktalar terörden arındırılmış bölgelerde uygulanacak ve İsrail ordusu bu bölgeleri kademeli olarak milletlerarası istikrar gücüne devredecektir.
‘İSRAİL, KATAR’DA GELECEKTE AKIN DÜZENLEMEMEYİ KABUL EDER’
18. İsrail, Katar’da gelecekte taarruz düzenlememeyi kabul eder. ABD ve milletlerarası toplum, Doha’nın Gazze’de kıymetli arabuluculuk rolünü kabul eder.
19. Nüfusu radikalleşmeden uzaklaştırmak için bir süreç oluşturulacaktır. Bu süreç, İsrail ve Gazze’deki zihniyet ve anlatıları değiştirmek gayesiyle dinlerarası diyalogu da içerecektir.
20. Gazze’nin tekrar inşası ilerledikçe ve Filistin İdaresi ıslahat programı uygulandıkça Filistin halkının dileği olarak kabul edilen Filistin Devleti’nin kurulması için sağlam bir yolun şartları oluşabilir.
21. ABD, barış içinde bir ortada yaşama için siyasi bir ufuk üzerinde anlaşmak üzere İsrail ve Filistinliler ortasında bir diyalog kuracaktır.
