SON DAKİKA HABERLERİ… İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, medya kuruluşlarının temsilcileriyle bakanlıkta bir ortaya gelerek, TBMM Genel Konsey gündeminde olan trafik cezalarının artırılmasına yönelik düzenlemeleri içeren Karayolları Trafik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni anlattı. Bakan Yerlikaya, 36 maddelik kanun teklifi ile emellerinin kazaları önlemek, can kaybını en aza indirmek, şoförlerin davranış biçimlerini olumlu tarafta değiştirmek, vakitle bir trafik kültürü inşa etmek olduğunu söyledi. Yerlikaya, caydırıcılığın trafik kültürünün temel taşı olduğunu vurgulayarak, “Caydırıcılık, trafik kültürünün gelişmesini ve kökleşmesini sağlayan en temel yapı taşıdır. Trafik güvenliği alanında şoförlerin kurallara uymalarını sağlamak ve kural ihlallerini azaltmak için caydırıcı tedbirler almak hayati ehemmiyete sahiptir. Trafikte caydırıcılığı sırf ceza sistemi olarak değil, toplumda inançlı ömür kültürünü inşa eden çok katmanlı bir sistem olarak görmek gerekir” dedi.
Yerlikaya, trafik cezalarının yalnızca bir yaptırım olmadığını kaydederek, “Trafik cezaları ile caydırıcılık ortasında direkt ve güçlü bir münasebet vardır. Aktif ve adil bir ceza sistemi, bireylerin kurallara hürmetini artırır, şoför alışkanlıklarını olumlu istikamette değiştirir, toplumsal şuur geliştirir ve en kıymetlisi can kayıplarını azaltır. Bu nedenle cezalar yalnızca bir yaptırım değil, tıpkı vakitte trafik kültürünün dönüşümünü sağlayan stratejik bir araçtır” ifadelerini kullandı.
‘TOPLUMSAL DİRENÇ YOK’
Bakan Yerlikaya, günde 17,4, yılda 6 bin 351 insanın trafik kazalarında hayatını kaybettiği bir yerde caydırıcılık ve kontrolle ilgili tüm düzenekleri masaya koyarak ön yargısız bir biçimde teklifi hazırladıklarını söyledi. Bakan Yerlikaya, teklif ile ilgili toplumsal bir direnç olup olmadığına ait soru üzerine, “Toplumsal direnç olduğuna katılmıyorum. Anket yapıyoruz, toplumun nabzını ölçüyoruz. Toplumda trafik kuralları, trafik güvenliği, hayat hakkı ile ilgili oy oranı yüzde 85’in çok üzerinde. Direnç yok. Toplum istiyor ki yolun en güzelini, kuralların da içselleştirilip, yanlışsız takip edilmesini, denetlenmesini istiyor” dedi.
‘SÜRÜCÜ KURSLARI ELDEN GEÇİRİLMELİ’
Bakan Yerlikaya, Milli Eğitim’in idaresinde ve riyasetinde şoför kursları olduğuna işaret ederek, “Bana nazaran orası da büsbütün elden geçirilmeli. Bir nimet kolay verildiği vakit o nimetin kesinlikle komplikasyonları oluyor. ‘A’ ülkesi ile ‘B’ ülkesindeki ehliyet alımına bakın; nasıl alınıyor. Toplumsal bir sıkıntı bu. Siz ehliyeti 18 yaşında aldınız, bir sefer süreç yapılmadı, kurallara uyuyorsunuz. Ancak bu sizin trafik güvenliğiniz için kâfi değil. Öbürleri da kurallara uyarsa sizin güvenliğiniz sağlanır. Toplum diyor ki; ‘2024 yılında cinayet, 2023’e nazaran yüzde 11,8 düştü, 2 binin altında. Onun 3,5 katı şu anda ölen var trafikte” diye konuştu.
‘CAYDIRICILIĞIN DÜŞMANI AFTIR’
Yerlikaya, yasanın yürürlüğe girmesiyle uygulanacak cezalara daha sonra af gelip gelmeyeceği sorusuna ait, “Caydırıcılığın düşmanı aftır. Birbiriyle zıt kutuplardır. Af olduğu vakit caydırıcılığı, caydırıcılık olmadığı vakit da kuralların tamamını bırakmamız lazım” dedi.
Bakan Yerlikaya, kelam konusu teklifin AK Parti kümesinin teklifi olduğunu belirterek, “Benim teklifim değil, AK Parti kümemizin 36 unsurluk kanun teklifi. Bu kanun 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek. Küme Liderimizin söylediği, ‘4-5-6 haftalık vakit dilimleri içinde toplumla çok daha konuşarak, içselleştirerek bunu Meclis’imizden çıkaracağız’ formunda. Çalışma bu biçimde gerçekleştirilecek” ifadelerini kullandı.
‘CİRO ÇEKMEK ÜZERE BİR SIKINTIMIZ YOK’
Bakan Yerlikaya, cezaların yüksek olduğu tenkitleriyle ilgili, “Bizim ciro çekmek üzere bir kaygımız yok. Bizim buradan gelecek paraya da muhtaçlığımız yok. Medya ‘Para cezaları buradan buraya geliyor’ derken, birebir medya ‘Böyle bir kaza olur mu bu devirde’ diyor. Nasıl yapacağız. Yüzde 50 kontrolü artırarak gelebileceğimiz yere geldik. Beşerler kurallar istiyor; ‘ben uyuyorum o da uysun’ diyor” dedi.
2 YENİ APLİKASYON GELİYOR
Bakan Yerlikaya ayrıca 2 yeni aplikasyon geliştirdiklerini, bunları da yakında kamuoyu ile paylaşacaklarını söyleyerek, “Radarla ilgili bir aplikasyon yapacağız. Şoför yola çıktığında takip edeceği güzergahı sisteme girdiğinde yol üzerinde kaç radar uygulaması olduğunu görecek; lakin yerlerini bilmeyecek. Oburu de ‘Gereği Yapıldı’ aplikasyonu. Patentini aldık. Trafik ve asayiş ile ilgili iki kısım olacak ekranda. Vatandaş trafikte yahut etrafında asayişle ilgili gördüğü olumsuz durumları çekip buradan bize gönderecek, biz de gereğini yapacağız” dedi.
KURAL İHLALİNİ ÖVENE 25 BİN TL
Bakan Yerlikaya’nın detaylarını anlattığı kanun teklifindeki düzenlemelerden kimileri şöyle;
- Saldırı hedefiyle araçtan inmeye 180 bin TL para, 60’ar gün şoför dokümanı geri alma ve trafikten men cezası uygulanacak.
- Düğün konvoyu ile yol kapamaya 90 bin TL para, 60’ar gün şoför dokümanını geri alma ve trafikten men cezası uygulanacak; bu ihlalin köprü, tünel, viyadük ve otoyolda yapılması halinde cezalar 2 kat artacak.
- Trafikte makas atmaya 90 bin TL para, 60’ar gün şoför evrakı geri alma ve trafikten men cezası uygulanacak.
- Drift atmaya 140 bin TL para ve 60’ar gün şoför evrakı geri alma ve trafikten men cezası uygulanacak.
- ‘Dur’ ihtarına uymamaya 200 bin TL para ve 60’ar gün şoför dokümanını geri alma ve trafikten men cezası uygulanacak.
- Araçta yüksek sesle müzik dinlemeye 3 bin TL, araca mevzuata alışılmamış ses sistemi taktırmaya 21 bin TL para cezası uygulanacak ve bu araçlar 30 gün trafikten menedilip, aygıtlar sökülerek teslim edilecek.
- Cep telefonu kullanmaya 5 bin TL, birebir yıl içinde 2’nci ihlalde 10 bin, 3’üncü ihlalde 20 bin TL para cezası uygulanacak ve şoför dokümanı 30 gün geri alınacak.
- Alkollü araç kullanmaya 25 bin TL para ve 6 ay şoför dokümanını geri alma, 5 yıl içinde 2’nci ihlalde 50 bin TL para, 2 yıl şoför evrakını geri alma, 3’üncü ihlalde 150 bin TL para ve 5 yıl şoför evrakını geri alma cezası uygulanacak.
- Emniyet kemeri takmamaya 2 bin 500 TL ceza uygulanacak.
- Ambulans ve itfaiyeye yol vermemeye 46 bin TL para, 30’ar gün şoför evrakını geri alma ve trafikten men, başka geçiş üstünlüğü olan araçlara yol vermemeye 15 bin TL ceza uygulanacak.
- Kırmızı ışıkta geçmeye birinci seferde 5 bin, 2’ncide 10 bin, 3’üncüde 15 bin TL ceza uygulanacak.
- Ayrıca toplumsal medyada kural ihlalini övenlere 25 bin TL para cezası uygulanacak.
- Yerleşim yeri ve yerleşim yeri dışında sürat hududu ihlallerinde de cezalar artırılacak.
