Şili’de 11 Eylül 1973’te General Augusto Pinochet yönetiminde, dönemin Devlet Başkanı Salvador Allende’ye yapılan askeri darbenin 50. yılı dolayısıyla anma töreni gerçekleştirildi.
Şili’de 11 Eylül 1973’te General Augusto Pinochet yönetiminde, dönemin Devlet Başkanı Salvador Allende’ye yapılan askeri darbenin 50. yılı dolayısıyla anma töreni gerçekleştirildi.
Anma töreni, başkent Santiago’daki La Moneda Sarayı’nda Devlet Başkanı Gabriel Boric ev sahipliğinde ve çok sayıda solcu devlet başkanının katılımıyla düzenlendi.
Törende konuşan Boric, şiddetin bir daha asla demokratik tartışmanın yerini alamayacağını belirterek, 1973 darbesinin 50. yıl dönümünün “birlikte yaşamayı güçlendirilmesi” için bir fırsat olduğunu söyledi.
Askeri darbeyle devrilen Allende’nin ardından 48 yıl sonra devlet başkanlığı seçimlerini kazanan ilk solcu Boric, “Bugün Şili ve dünyanın önünde şunun kararını veriyoruz, bugün ve her zaman daima demokrasi diyeceğiz.” ifadesini kullandı.
Boric, demokrasinin sürekli olarak bir inşa sürecinde olduğunu vurgulayarak, “Daha adil ve insancıl bir toplum için demokrasi tek yoldur. Çeşitlilik ve farklı düşünceler arasında, birlikte daha iyi bir toplum inşa edebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Hafızanın demokrasi ve gelecek olduğu sloganına katılıyorum”
Allende’nin kızı Senatör Isabel Allende de darbe günü yaşanılan hadiselerin daima hatırlanması gerektiğine dikkati çekerek, “Hafıza, hakikate ulaşmanın ilk adımıdır ama adalete ulaşmak o gün yaşananların bir daha tekrarlanamaması için çok daha fazlasına ihtiyacımız var. Bu nedenle hafızanın demokrasi ve gelecek olduğu sloganına katılıyorum.” dedi.
Babası Allende’nin sosyal adaleti arzulayan toplumsal bir savaşçı olduğunu kaydeden Allende, “O gün babamın maiyetinden saraya giren son kişi ben olmak zorundaydım. O gün neler olduğunu anlatmak gibi bir görevimiz vardı.” diye konuştu.
Allende, sağ partilerin darbeyi haklı gören sözlerine tepki göstererek, babasının ölümünün ardından kendilerine sığınma hakkı tanıyan Meksika ve Küba’ya teşekkür etti.
Darbenin 50. yılında yürüyüşler gerçekleştiren yüzlerce kişi, 1973 darbesini kınayan döviz ve pankartlar taşıdı.
Öte yandan Pinochet kökenli sağ partilerden Şili Vamos partisi ve Bağımsız Demokratik Birlik (UDI), yayımladıkları ortak bildiride, darbenin o günkü şartlarda “kaçınılmaz” olduğunu ve Şili toplumunun toplumsal ve siyasi bir çöküntü yaşadığını savundu.
Anma törenine Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez, Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce ve Uruguay Devlet Başkanı Luis Lacalle de katıldı.
Şili basınına göre, Allende yönetimine 11 Eylül 1973’te darbe yapan General Pinochet, 17 yıllık diktatörlüğünde yargısız infaz, kaybedilme, hapis ve işkence nedeniyle 40 bin 175 kişinin ölümüne yol açtı.
