Samsun’da Hamsi Atıklarıyla Gül Yetiştirildi: “Hamsi Gülü” ,
Samsun’da Hamsi Atıklarıyla Gül Yetiştiriciliği: Yeni Bir Tarım Teknolojisi Geliştirildi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Tütüncü, iki yıl önce başlattığı TÜBİTAK destekli proje ile hamsi atıklarını tarımsal üretimde kullanmak için önemli bir adım attı. “Kesme Süs Bitkileri Yetiştiriciliğinde Hamsi Atık Hidrolizatlarının Biyoaktivatör Olarak Kullanılması” adlı projede, balık atıkları bitkilerin gelişimine katkı sağlayacak biyolojik gübreye dönüştürülüyor.
Hamsi Atıklarının Tarımda Kullanımı
Tütüncü ve ekibi, Samsun’daki balık işletmelerinden temin ettikleri hamsi atıklarını kimyasal işlemlerle aminoasitlere dönüştürdü. Bu aminoasitler, daha sonra bitkilerin büyümesini teşvik etmek için kullanılmak üzere biyogübreye dönüştürüldü. Projenin temel amacı, hamsi atıklarını bertaraf etmek yerine, bunları tarımda katma değer yaratacak bir ürün haline getirmektir. Türkiye’nin en fazla balık avlanan bölgesi olan Karadeniz’de, özellikle hamsi balığından çıkan büyük miktarda atık, çevreye olumsuz etkiler yaratabiliyor. Bu atıkların doğru şekilde değerlendirilmesi gerektiğini fark eden araştırmacılar, bu atıkları çevre dostu ve verimli bir şekilde kullanmanın yolunu aradılar.
Biyogübrelerin Güller Üzerindeki Etkisi
Projenin ilk aşamasında, hamsi atıklarından elde edilen biyogübreler, kesme çiçek üretimi yapılan güllere uygulandı. Hindistan cevizi torfunda topraksız tarım yöntemiyle yetiştirilen güller üzerinde yapılan testler, bu biyogübrelerin bitki gelişimini olumlu yönde etkilediğini gösterdi. Tütüncü, “Hamsi atıkları, eski zamanlardan beri gübre olarak kullanılıyor ancak biz bunu modern teknoloji ile birleştirerek biyostimülant ürünler geliştirdik” dedi. Hamsi atıklarının tarımsal üretimde kullanılmasının, aynı zamanda yerel balıkçılık ve tarım sektörüne de fayda sağlayacağını belirtti.
Süs Bitkileri ve Domates Gibi Ürünlerde Kullanımı
Testler, biyogübrenin sadece güllerde değil, domates ve çim gibi farklı bitki türlerinde de etkili olduğunu ortaya koydu. Özellikle topraksız tarım yapılan alanlarda, bu biyogübrelerin bitki gelişimini ve verimi artırdığı belirlendi. Dr. Mehmet Tütüncü, “Hamsi atıklarını tarımda kullanarak, hem çevreye katkı sağlıyoruz hem de bu atıklardan değerli biyogübreler üretiyoruz. İlerleyen zamanlarda bu biyogübreyi ticari bir ürün haline getirerek daha geniş bir alanda kullanılmasını sağlayacağız” şeklinde konuştu.
Çevre Dostu Tarım Teknolojisi
Proje, hamsi atıkları ile elde edilen biyogübrenin çevre dostu bir alternatif sunduğunu vurguluyor. Çünkü balık işleme sırasında yüzde 55-60 oranında atık meydana geliyor ve bu atıkların kötü yönetimi çevre kirliliğine yol açabiliyor. Ancak biyogübre olarak işlenen bu atıklar, hem çevreye zarar vermiyor hem de tarımsal üretimde verimlilik sağlıyor. Hamsi atıkları, biyogübre olarak kullanılmaya başladığında, bu atıkların doğaya olumsuz etkisi ortadan kalkarken, aynı zamanda tarımda verimli sonuçlar elde edilebilecek.
Ticari Hedefler ve Gelecek Planları
Projenin üçüncü yılında, biyogübrenin ticari hale getirilmesi hedefleniyor. Şu anda yapılan testlerde, güller üzerinde elde edilen sonuçlar umut verici. Projenin başarıyla sonuçlanması durumunda, bu biyogübreler diğer tarım alanlarında da kullanılabilecek ve ticari pazarda geniş bir yer edinebilir. Proje, sadece Karadeniz Bölgesi’nde hamsi atıklarının daha verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda bu tür çevre dostu uygulamaların Türkiye genelinde yaygınlaşmasına da katkı sağlayacak.
Bu yenilikçi proje, hem çevreye duyarlı bir yaklaşım sunuyor hem de tarım sektöründe sürdürülebilir çözümler üretiyor. Gelecekte, hamsi atıklarının biyogübre olarak yaygın şekilde kullanılması, tarımda önemli bir dönüm noktası olabilir.
