ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti ilerisi için büyük riskler taşıyor. Son gelişme ile ABD ve Çin arasında zaten gergin olan ilişkiler daha da gerilecektir.
Yaratılan bu durum, dünyanın yeni bir Ukrayna krizine tanık olması riskini taşıyor. Çünkü Ukrayna, Rusya için ne anlam taşıyorsa, Tayvan da Çin için aynı anlamı taşımaktadır.
ABD’nin, Ukrayna’yı NATO’ya alma çabaları, Vladimir Putin’in yıllardır süregelen uyarılarını göz ardı etmesi ve sürdürmesi, sonunda krizin patlamasında büyük rol oynadı. Benzer bir durum bugün Tayvan’da yaşanıyor. ABD bu defa Çin’in uyarılarını dikkate almadan bildiğini okumaya devam ediyor. Kazanamayacağı bir savaşın fitilini ateşlemeye çalışıyor. Çin “Bir ülke, iki sistem” formülü ile sonunda Tayvan’la birleşmeyi planlarken Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik amaçlara ve bunlara dönük silah yardımlarına karşı savaş hazırlıkları yapıyor.
Rusya’nın, Ukrayna’daki hayati çıkarları için oluşacak bir tehdite karşı savaşmaktan çekinmediği gibi Çin de böyle bir tehditle karşı karşıya kalırsa istememesine karşın son çare olarak savaş yoluna gidebilir. Böyle bir olasılığa ABD kulaklarını tıkamamalı, Çin’in blöf yapmadığını anlamalıdır.
ABD’nin, Tayvan’ı fiziksel olarak savunmasını gerektirecek NATO’nun 5. madde hükmü gibi bir anlaşma olmadığı gibi burada ABD’nin ulusal güvenliğine zarar verecek bir durum da yok. Ayrıca Çin bugün modern bir donanma, hava kuvvetleri ve kara kuvvetlerine sahip. Küresel kapasite açısından ABD’ye tam bir rakip olmasalar da Güney Çin Denizi ve Tayvan Boğazı’nda, ABD’nin Pasifik hava ve deniz filolarına göre önemli avantajlara sahipler.
