İklim krizinin giderek artan etkileriyle beraber sıra dışı sıcak hava modeli El Nino’nun ortaya çıkması sıcaklıkları aniden yükseltti. Dünya bu yaz, kaydedilmiş en yüksek sıcaklıklara ulaşsa da gelecek yıllara göre en serin yazı yaşıyor da olabiliriz. Bu da şu soruyu akla getiriyor. İnsan bedeni kaç derece sıcaklığa kadar dayanabilir?
Geçen hafta küresel ölçekte üst üste sıcaklık rekorları
kırıldı. Öte yandan bu yaz, gelecekte yaşayacağınız yazlara
göre en serin yaz da olabilir. Evet yanlış okumadınız dünya her
geçen gün biraz daha ısınırken şu anki sıcaklık aralıklarını
bile arayacağımız yazlar bizi bekliyor.
İKLİM
KRİZİNİN ETKİLERİ
ABD’nin
bilim ajansı NOAA, beklenen El Nino sıcak hava modelinin haziran
ayında başladığını duyurmuştu. Bugünlerde kulaklarımıza
sıkça çalınan El Nino ortalama olarak her 2-7 yılda bir oluşan,
Ekvator’a yakın orta ve doğu Pasifik Okyanusu’nda ortalamadan
daha sıcak deniz yüzeyi sıcaklıkları ile işaretlenen doğal bir
iklim olgusudur ve aşırı sıcaklığa, aşırı yağışa neden
olan sıra dışı hava olaylarını yaratır.
Dünya Meteoroloji
Örgütü’ne göre El Nino yaklaşık olarak 9-17 ay arası
sürebiliyor. Doğal bir iklim olgusundan bu kez daha da korkmamızın
nedeni elbette iklim krizi. İklim krizi El Nino’nun şiddetini
arttırıyor, El Nino ise ısınan gezegenimizin daha da ısınmasına
neden olarak iklim krizinin etkisini artırıyor.
Bu hava olayının
etkisiyle gezegenimiz için kritik eşik olan 1.5 derecenin dört yıl
içinde aşılabilme riski bulunuyor. Üst üste kırılan sıcaklık
rekorlarının ardından BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de iklim
krizinin kontrolden çıktığını vurguladı.
KORKUTAN
ARAŞTIRMA
Peki
küresel ısınma ile beraber yükselen sıcaklıklar karşısında
insan bedeni nereye kadar dayanabilir? Birleşik Krallık’taki
Roehampton Üniversitesi’nden araştırmacılar, insan bedeni için
kritik eşiğin 40-50 santigrat derece arasında olduğunu ortaya
çıkardılar. Araştırmalara göre sıcaklık yükseldikçe insan
bedeni olağan işlevlerini yerine getirmek için daha fazla çalışmak
durumunda kalıyor.
Bu durumda da 40 santigrat derecede insan
bedenindeki metabolik hız normale göre yüzde 35 ve 50 santigrat
derecede ise yüzde 48 artıyor. Bu arada araştırmaya göre kadın
ve erkek bedeninin ısıya verdiği tepkiler arasında net bir fark
var.
Kadınlarda kalp atış hızı erkeklerden daha fazla artıyor,
bu da kadınların bedeninin aşırı ısının olumsuz etkilerinden
kurtulmada daha fazla zorlandığını gösteriyor. Ancak
araştırmacılar kadın ve erkek bedeninin ısıya verdiği tepkiye
yönelik tespitlerin tam bir kesinlik içermediğini, bu konuda daha
fazla araştırmaya gereksinim duyduklarını dile getiriyor.
2021
yılında yapılan başka bir *araştırmada ise tüm ülkelerde,
sıcak mevsimde sıcağa bağlı ölümlerin yüzde 37’sinin
antropojenik iklim değişikliğine atfedilebileceği ve artan ölüm
oranının her kıtada belirgin olduğunu bulundu. Araştırmada
1991-2018 döneminde insan kaynaklı ısınmadan kaynaklanan ek ısıya
maruz kalmayla ilişkili ölüm yüklerini tahmin etmek için 43
ülkedeki 732 bölgeden ampirik veriler kullanıldı.
YÜKSEK
SICAKLIĞA KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER
- Soğuk
sıvı tüketimi bedeni içten soğutarak vücut sıcaklığının
düşmesine yardımcı olabilir. - Havanın
daha serin olduğu alanlarda bulunmak - Soğuk
suyla duş almak
