-
Haber7 – ÖZEL
Aşırı sıcaklarda artan su kullanımı münasebetiyle İzmir, Bodrum, Tekirdağ üzere stratejik bölgeler susuzlukla pençeleşiyor. İzmir’de birçok ilçede su kesintileri 19 saati buluyor. Nüfusu 131 ülkeden daha büyük olan 16 milyon kişinin yaşadığı İstanbul ise yakın tarih boyunca derinden hissettiği susuzluk travmasını son yıllarda olduğu üzere bu yaz da yaşamıyor.
İBB’nin CHP’ye geçtiği son 6 yılda İstanbul’a tek bir damlalık yeni su kaynağı eklenmemesine karşın İstanbul susuzluk zahmetini çekmiyor.
Peki bu nasıl başarılıyor?
İSTANBUL’UN SU ALTYAPISINA 25 YIL KESİNTİSİZ YATIRIM
Recep Tayyip Erdoğan’ın İBB Başkanlığı devrinden başlayarak 25 yıl kesintisiz hizmet periyodunda kentin su altyapısına yapılan kritik yatırımlar İstanbul’a can suyu oluyor.
İstanbul için inşa edilen barajlar, isale sınırları, şebeke sınırları, terfi merkezleri, pompa istasyonları, su depoları, içme suyu arıtma tesisi yatırımları sayesinde en kurak yaz günlerinde bile İstanbulluların musluklarından sular akabiliyor.
Resmî bilgilere nazaran Recep Tayyip Erdoğan’ın İBB Başkanı seçildiği 1994 yılında İstanbul’a yalnızca 200 milyon metreküp su verilebiliyordu. Üstelik İSKİ’nin borcu 1,5 milyar dolardı. 5 Mayıs 1994’te İSKİ Genel Müdürü olarak Veysel Eroğlu atandı ve devasa su altyapısı oluşturmak için düğmeye basıldı.
-
Aynı yıl, 1994’te Istranca derelerinin birinci barajı olan Düzdere Barajı’nın temeli atıldı.
-
1995 yılında Düzdere Barajı, Kuzuludere Barajı ve Büyükdere Barajı hizmete alındı.
-
1997-2000 yılları ortasında Elmalıdere Barajı, Sultanbahçedere Barajı, Kazandere Barajı, Papuçdere Barajı açıldı.
8’E KATLANDI
Tayyip Erdoğan’ın İBB Başkanı seçildiği 1994 yılında İstanbul’a 200 milyon metreküp su verilebiliyordu. Günümüze kadar hizmete alınan su kaynaklarıyla bu oran 8 kat artırılarak 1 milyar 653 milyon metreküpe yükseltildi.
İsale çizgisi uzunluğu 227 kilometreden 2 bin 602 kilometreye çıkarıldı.
İçme suyu şebeke sınırı uzunluğunu 19 bin 146 kilometreye yükseltildi. Bu devasa büyüklükteki uzunluk, ekvator uzunluğunun yarısına tekabül ediyor.
Dünyanın en ileri 6 içme suyu arıtma tesisleri İstanbul’a kazandırıldı.
- İkitelli Fatih Sultan Mehmet İçme Suyu Arıtma Tesisi
- Cumhuriyet İçme Suyu Arıtma Tesisi
- Kağıthane İçme Suyu Arıtma Tesisi
- Ömerli Muradiye İçme Suyu Arıtma Tesisi
- Yavuz Sultan Selim İçme Suyu Arıtma Tesis
- İkitelli 2. Bayezıt İçme Suyu Arıtma Tesisi
İstanbul’da mevcutta içme suyu arıtma kapasitesi günlük 4,4 milyon metreküpe çıkarıldı.
İSKİ 1994-2019 aralığındaki 25 yılda İstanbul’a 600 adet tesis kazandırdı.
İSTANBUL’UN TARİHİNE GEÇEN SU PROJESİ MELEN’LE DAĞLAR DELİNDİ, DEVASA YATIRIMLAR YAPILDI
İstanbul’a vurulan en büyük ‘su mührü’ ise Büyük Melen Projesi oldu.
İstanbul’u susuz, kurak günlerden kurtaran Büyük Melen Projesi ile ‘7 dereden 7 tepeye’ pak su aktarıldı. Dağlar delindi, devasa tünellerle İstanbul’un musluklarına tertemiz su ulaştırıldı.
Türkiye’nin en büyük su temini projesi olarak Melen, İstanbul’un içme suyu gereksiniminin Melen Çayı’ndan karşılanması için projelendirildi. O devir muhaliflerin “Bu suya İstanbul’un gereksinimi yok” diyerek karşı çıktığı Büyük Melen Projesi’nin yapımı tam 11 yıl sürdü.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün (DSİ) öncülüğünde 6 firma 1996 yılından 2007’ye kadar çalışma yürüttü.
İSTANBUL’UN ALTINDA 100 SAHA BÜYÜKLÜĞÜNDE SU TÜNELİ
Büyük Melen Projesi, İstanbul’un Kağıthane ilçesinden Düzce’nin Melen Çayı bölgesine kadar 189 kilometre uzunluğundaki devasa alanda hayata geçirildi.
Bu hatta 39 kilometre uzunluğunda tüneller inşa edildi.
Bu tünellerden en büyüğü 5,5 kilometrelik Boğaz Geçiş Tüneli. İstanbul’un altındaki 5 bin 551 metre uzunluğundaki bu tünel tam 100 futbol sahası büyüklüğünde.
Boğaz Geçiş Tüneli, İstanbul boğazının altından günde 3 milyon metreküp suyu mega kente iletiyor.
Çapı 4 metre olan Boğaz Geçiş Tüneli’nin su yüzeyinden arası 135 metre.
Bu tünelden birinci geçen isim Başbakanlığı devrinde Recep Tayyip Erdoğan oldu.
Dünyada iki kıtayı birbirine bağlayan birinci ve tek ”uzun su altı tüneli”yle Melen Irmağı’nın suyu Asya’dan Avrupa’ya aktı.
İSTANBUL’A SU AKTARMAK İÇİN ÖRÜLEN TÜNEL AĞI
Büyük Melen Projesi’ndeki öbür tüneller ise şunlar:
-
2.8 kilometrekarelik Osmankuyu Tüneli,
-
2.6 kilometrelik Ayazağa Tüneli,
-
0.97 kilometrelik Ortaçeşme Tüneli,
-
2.7 kilometrekarelik Beykoz Tüneli,
-
1.4 kilometrelik Bekleme Tüneli,
-
3.5 kilometrelik Hamidiye Tüneli,
-
3.8 kilometrelik Şile-Alaçalı Tüneli,
-
4.6 kilometrelik Alaçalı-Ömerli tüneli,
-
5.5 kilometrelik Yeşilvadi Konduvi.
2007’DEN BU YANA İSTANBUL’UN SUYUNUN YARISINDAN FAZLASINI TEK BAŞINA MELEN SAĞLIYOR
Melen’den İstanbul’a birinci su 20 Ekim 2007 ’de akmaya başladı.
O günden bu yana, kentin su muhtaçlığının büyük kısmı bu çizgiden karşılanıyor.
Melen’e ek olarak Yeşilçay sisteminin de Lider Erdoğan tarafından Mayıs 2003’te hizmete alınmasıyla İstanbul’a yılda 145 milyon metreküp daha su verilmeye başlandı.
Sadece 2023 yılında, İstanbul Su ve Kanalizasyon Yönetimi (İSKİ) mega kente toplam 1 milyar 117 milyon metreküp su verdi. Bunun yüzde 53’ü, yani 590 milyon metreküpü direkt Melen’den geldi.
Hem Melen hem Yeşilçay’ın İstanbul’a sağladığı su ölçüsü 748 milyon metreküp. Yani İstanbul’un suyunun yüzde 67’si bu iki sınırdan sağlanıyor.
MELEN OLMASA MUSLUKLAR KURUYACAKTI
Günümüzde Ağustos 2025 prestijiyle, İstanbul’daki barajların doluluk oranı yüzde 51,47.
Bu orana nazaran Melen ve Yeşilçay sistemi inşa edilmemiş olsa, İstanbul’da kuraklık yaşanacak, sular akmayacak, İstanbullular su bidonlarıyla saatlerce kuyruk beklemek zorunda kalacaktı.
Eski Bakan Veysel Eroğlu’na göre ise Melen Projesi ile İstanbul’a 2071 yılına kadar içme suyu sağlayacak her türlü altyapı ve tesisleri inşa edilmiş durumda.
Yani kadim kent İstanbul’un mevcut su altyapısının yaklaşık 50 yıl daha kente yeteceği öngörülüyor…
