Türkiye’de güçlü bir tasarım ekosistemi oluşturmak ve katma kıymetli ihracat maksatlarına ivme kazandırmak maksadıyla 25-27 Eylül’de İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlenecek İstanbul Mobilya Tasarım Fuarı-Furnishings & Design Istanbul’un (FDI) tanıtım toplantısı, İstanbul Modern’de yapıldı.
Etkinlik, Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Yönetim Kurulu Lideri Ahmet Güleç’in ev sahipliğinde, Ticaret Bakanı Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe’nin katılımıyla gerçekleştirildi.
Bakan Bolat, burada yaptığı konuşmada, Türkiye’de mobilyanın, son çeyrek yüzyılda büyük muvaffakiyet öyküsü yazmış kesimlerin başında geldiğini belirterek, 180 milyon dolar ihracat yaparken 280 milyon dolar ithalatla açık veren bir bölümden, 4 milyar dolar ihracat yapıp 850 milyon dolar ithalat yaparak neredeyse 1’e 5 nispetinde fazla veren bir bölüme ulaşıldığını söyledi.
Bolat, bölümün insanlara adeta huzur ve rehabilitasyon sağlayan işlevler da icra etmeye başladığı lisana getirerek, şöyle konuştu:
“Sektör, hudutları aşarak global ölçekte rekabetçi bir hale geldi. Biz hükümet ve Ticaret Bakanlığı olarak bütün sektörlere kıymet veriyoruz. Bir dolarlık bir ihracat fırsatı varsa dahi onun peşinde koşuyoruz ülkemize bir dolar daha fazla döviz kazandırabilmek için. Mobilya dalımız, 25 yıldaki 20 katlık ihracat ve sektörel muvaffakiyetini kaliteli üretimine, rekabetçi fiyatlarına, tasarım zenginliğine ve markalaşmaya borçlu. Birebir şeyi biz konfeksiyonda da gördük, kumaşlarda gördük bilhassa. Oralarda da bilhassa konfeksiyonda kilogramda 1,5 doları aşan ihracat sayımız kimi eserlerde 60 dolara, 70-80 dolarlara kadar ulaşabiliyor. Markalaşmada da tıpkı bu halde paha artışı sağlıyor.”
“TÜRKİYE’NİN DÜNYA ÜRETİM VE TİCARET LİGİNDE DAİMA YÜKSELEN BİR BAŞARISI VAR”
Bakan Bolat, yıllık bazda ihracatta 269,5 milyar dolarlık sayıya temmuzda ulaştıklarını ve birinci kez aylık 25 milyar doların yakalandığını tabir ederek, Mart’ın 28’inde de ikinci kez günlük 2 milyar doları aştıklarını ve bu sayıları çok daha üstlere taşımak zorunda olduklarını belirtti.
Türkiye’nin dünya üretim ve ticaret liginde daima yükselen muvaffakiyetinin olduğuna işaret eden Bolat, “Burada da şunu da kabul etmemiz lazım, durursak bizi geçerler. O nedenle durmak yok diyoruz, koşmaya devam diyoruz. Daha yükseğe, daha ileriye daha fazla üretim ve daha fazla ihracata yönelmek zorundayız.” dedi.
Bolat, mobilya kesiminin “ülkenin yüz akı” olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“250 bine yakın insanımıza iş, aş, istihdam imkanı sağlayan bu bölümümüzde çıraklarımızdan ustalarımıza, kalfalarımıza ve esnaflarımızdan sanayicilerimize, ihracatçılarımıza, tasarımcılarımızın dayanaklarıyla uzanan bir muvaffakiyet zincirinin ismidir mobilya kesimi. Son 20 yıldır net ihracatçı pozisyonunu devam ettirmektedir. 2024 yılı prestijiyle da 4,5 milyar dolar ihracatı, 860 milyon dolar ithalatı olan bir dal. Biz ihracatta 10’unculuğa yükseldik. Çin, Vietnam, Polonya, Almanya, İtalya, Meksika, ABD, Çekya, Kanada ve 10’uncu Türkiye. Burada Irak, Almanya, ABD, Fransa ve Romanya bizim esas pazarlarımız lakin 200’ün üzerinde ülkeye ihracat gerçekleştiriliyor. Bugün çantaları ellerinde her gün en az 40 bine yakın Türk ihracatçısı, uçaklarda dünyanın her tarafına pazar arayışlarıyla ihracat kontakları için dolaşıyor ve kendi firmaları için, kendi üretimleri için, ülkeleri için, Türkiye’miz için uğraş sarf ediyorlar.”
“2025’TE 18 FARKLI TASARIM MÜSABAKASINI TAKVİYE KAPSAMINA ALDIK”
Mobilyanın kilogramının ihracatta bedelinin 2004 yılında 2 dolar 43 sent iken 2024’te neredeyse 4 dolara yükseldiğini ve yüzde 65’lik artış sağladığını kaydeden Bakan Bolat, Türkiye’nin dünya mobilya ihracatından aldığı hissenin yüzde 2 olduğunu söyledi.
Bolat, mobilyanın en kıymetli girdilerinden MDF ve yonga levhada Türkiye’nin dünyanın en değerli üretici ülkelerinden biri olduğunu lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Burada kaliteli üretim, süratli teslimat ve inovatif yenilikçi eserler, tasarımı güçlü eserler ortaya koymak kilogram başına kıymeti artırmakta ve mobilya ihracatımız yükseltmekte. Son 25 yıl bir atılım devriydi. Artık ikinci bir atılım periyoduna muhtaçlığımız var. Mobilyada da başka bölümlerimizde de bu manada Türkiye nitekim dünyada diplomaside, siyasette, dış siyasette üretim kalitesiyle isminden kelam ettiren, hürmet duyulan bir ülke haline geldi ve Cumhurbaşkanı’mızın önderliğinde global bir oyuncu ve bir barış diplomasi ülkesi haline geldi. Bunlardan istifade etmemiz lazım.”
Ticaret Bakanlığı olarak gittikleri ülkelerde Türk eserlerine olan prestijin, ülkenin gördüğü hürmet ve prestijin kendilerini keyifli ettiğini belirten Bolat, şu sözleri kullandı:
“Ticaret Bakanlığı olarak mobilya sektöründe Turquality program dayanağımız var, marka program dayanağımız var. Turquality kapsamında 11 firmanın 14 markasını destekliyoruz. Marka programı kapsamında 3 firmanın 3 markasını destekliyoruz. Ticaret Bakanlığımızın bütün Turquality ve marka takviye programlarının yüzde 4,5’i mobilya kesimine ayrılıyor. Bilhassa Türk tasarımcılarının eserlerinin tanıtılması, yurt içi ve yurt dışı pazarlarda tanıtılması, markalaşması maksadıyla yapılan tertipler, tasarım müsabakalarında dereceye giren tasarımcıların eğitim ve hayat masrafları de Ticaret Bakanlığımızca desteklenmektedir. Burada işbirliği yaptığımız kuruluşlarla bir arada 2023 yılında 20, 2024 yılında 19, 2025 yılında 18 farklı tasarım müsabakasını dayanak kapsamına aldık.”
“FUARA YERLİ VE YABANCI 25 BİNİN ÜZERİNDE ZİYARETÇİ BEKLENİYOR”
Bakan Bolat, mobilya ihracatçı birliklerinin düzenlediği tasarım müsabakalarının her birine binlerce müracaatın yapıldığına işaret ederek, 2018’den bu yana 300’den fazla tasarımcının bu imkanlardan yararlandığını söyledi.
Mobilya bölümünde geçen yıl 7 ticaret heyetinin yurt dışı programı düzenlenmesine dayanak olduklarına dikkati çeken Bolat, “2 adet de alım heyeti programını destekledik. Bu yıl birinci 7 ayda 6 sektörel ticaret heyeti yurt dışı programı ve 3 alım heyeti programına dayanak olduk. Mobilya Dernekleri Federasyonu Mobilya ve Tasarım Fuarı için de alım heyeti programı yapıyoruz.” dedi.
Bolat, mobilya kesiminin tasarım, inovasyon, markalaşma ve çevreci üretim anlayışıyla global ölçekte daha da yükseleceğini tabir ederek, “Dünyanın gerçeklerini ve rekabetin zorluklarını göz önüne alarak birlikte büyüme modelini tercih etmek zorundayız. Burada geçen yılki Mobilya ve Tasarım Fuarı’na çok yeterli bir iştirak olmuştu, ilham verici bir fuardı.” diye konuştu.
Bu yılki fuarın 25-27 Eylül’de İstanbul Fuar Merkezi’nde iki farklı salonda yapılacağını kaydeden Bolat, “Fuara 100 iştirakçi marka iştirak edecek, yerli ve yabancı 25 binin üzerinde ziyaretçi bekleniyor. Bu hususta biz de Bakanlık olarak tanıtım çalışmalarını destekledik. Daima birlikte Türkiye’mizi daha yüksek düzeylere ulaştırmak için çalışıyoruz.” açıklamasını yaptı.
Türk mobilyasının dünyada aranılan bir kalitenin ismi olduğunu vurgulayan Bolat, “Bunu daha diğer eserlere de yayacağız. Endüstride, tarımda, hizmet dalında ‘Türkiye’ demek kalite demektir, sağlam hoş eser demektir algısını ve gerçeğini bütün dünyaya göstereceğiz. Bunu daima birlikte başaracağız.” tabirlerini kullandı.
TİM BAŞKANI GÜLTEPE: MOBİLYA İHRAÇ EDEN ÜLKELER ORTASINDA BİRİNCİ 10’DAYIZ
Toplantıda konuşan Gültepe ise global ticarette sürdürülebilir muvaffakiyetin kriterlerinin yüksek teknoloji, AR-GE, inovasyon, markalaşma, dijitalleşme, yeşil üretim ve tasarım olduğunu belirterek, “Pazarda sürdürülebilir bir yer edinmek için tasarımı iş süreçlerimizin merkezine bütün kesim olarak almak durumundayız. Birebir vakitte tasarımı, katma bedeli artırmanın bir kaldıracı olarak da kullanmalıyız.” diye konuştu.
Ülkede bu hususta giderek güçlenen bir farkındalık oluştuğuna işaret eden Gültepe, ihracatçı birliklerinin, yetenekli gençleri işin içine katmak ve yaratıcı fikirleri sanayiye kazandırma noktasında büyük tasarım müsabakaları yaptığını aktardı.
Gültepe, dizaynda yetkinliğin arttığı ölçüde marka farkındalığının da güçlendiğini kaydederek, marka kıymetinin dört temel ayağının kesişim noktasında tasarım olduğunu lisana getirdi.
Mobilya kesiminin, tasarım, markalaşma ve yurt dışına açılma konusunda son 25 yılda değerli ara katettiğini vurgulayan Gültepe, şu tabirleri kullandı:
“Artan üretim gücümüz, markalaşma yolunda attığımız adımlar, tasarım ve AR-GE yatırımlarımız bizi global arenada daha görünür hale getirdi. 2000’li yılların başında yalnızca 180 milyon dolar olan mobilya ihracatımız, bugün 5 milyar dolar var. Bir diğer tabirle, mobilya ihracatımızda yüzde 2 binin üzerinde bir artışa imza attık. Bugün, mobilya ihraç eden ülkeler ortasında birinci 10’dayız. 200’ü aşkın ülkeye ihracat yapıyoruz. Bu kesimde dış ticaret fazlası veren az sayıda ülkeden biriyiz. Geniş pazar çeşitliliğimiz, bizi bölgesel ve global krizlere karşı daha sağlam kılıyor. Önümüzdeki devirde tasarım çarpanına daha da odaklanarak ihracatta kilogram başına pahası artırmamız lazım.”
Gültepe, Türkiye’yi ihracatta birinci 10 ülke ortasına çıkarmak gayelerinin olduğunu anımsatarak, bu gaye için üretimi artırmanın yanı sıra ünite başına düşen ihracat pahasını de artırmak gerektiğini kaydetti.
MOSFED BAŞKANI GÜLEÇ: TASARIMI ENDÜSTRİNİN KALBİNE YERLEŞTİRMEMİZ GEREKİYOR
Ahmet Güleç ise dünyanın süratle değiştiğine işaret ederek, “Artık endüstride, üretimde ihtilaller sadece teknolojiyle değil yaratıcılık ve dizaynın üretime entegre edilmesiyle gelişiyor, büyüyor.” diye konuştu.
Ülkenin ihracatının son çeyrek yüzyılda 9,5 kat arttığını söyleyen Güleç, şunları kaydetti:
“Mobilya özelinde baktığımızda ise bu artış yaklaşık 17 kat. Lakin global rekabette yakaladığımız başarıyı sürdürülebilir kılmak için yetkinliklerimizi daha da geliştirmek zorundayız. Bugün dünyada yaratıcı sanayiler, global paha zincirinin en değerli kesimleri haline gelmiş durumda. Biz belirli bir muvaffakiyet düzeyini yakaladık fakat bu bize yetmez. Daha süratli koşmamız, tasarımı sanayinin kalbine yerleştirmemiz gerekiyor. Tasarım, hakikat kullanıldığında son derece güçlü bir araçtır. Bir rekabet aracıdır, bir kalkınma, bir değerleştirme aracıdır. Mobilya bölümü başta olmak üzere tüm iç yerin üretim alanlarının dizayndan temel beklentisi öncelikle özgünlük, yaratıcılık, yenilik ve inovasyon yoluyla ihracatın artmasıdır. Lakin bu tek başına kâfi değildir. Buna karlılığın da eşlik etmesi gerekir.”
Güleç, endüstride tasarım kabiliyet ve yeteneklerinin gelişiminin ülke iktisadında bölüm sonlarını aşan ölçekte bir çarpan tesiri yaratacağına dikkati çekerek, Türk mobilyasının dünyada bir realite olmaya başladığını aktardı.
Fuarda üç gün boyunca inovasyon, tasarım ve yarattığı bedel, rekabet stratejileri, yeşil dönüşümün mobilya dalına tesiri, dönüşen çalışma alanları, dizayncı ve üretici tecrübeleri, tasarım ekosistemi aktörler ve münasebetleri başta olmak üzere birçok bahsin ele alınacağını anlatan Güleç, yurt içi ve yurt dışından 50’den fazla dizayncı ve konuşmacıların yer alacağı bilgisini verdi.
Güleç, fuarda tasarımcıların ve üreticilerin bir ortaya geleceğini, stant alanında yenilikçi eserlerin de yer alacağını söyledi.
