ABD Başkanı Donald Trump, geçen hafta, 1 Kasım prestijiyle Çin’e şu anda ödediği tarifeye ek olarak yüzde 100 gümrük vergisi getireceklerini ve tüm kritik yazılımlara ihracat denetimi uygulayacaklarını duyurdu.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Tepesi’ndeki görüşmesini iptal etmediğini tabir eden Trump, daha sonra yaptığı açıklamada Çin konusunda endişelenilmemesi gerektiğini ve her şeyin yoluna gireceğini belirtti.
Trump, “Saygıdeğer (Çin Devlet Başkanı Şi Cinping) Başkan Şi yalnızca makus bir an yaşadı. O da ülkesinin buhrana girmesini istemiyor, ben de istemiyorum. ABD Çin’e ziyan vermek değil, yardım etmek istiyor.” tabirlerini kullandı.
Çin, Trump’ın ek tarife tehdidine karşın, ender toprak elementlerinin ihracatına yönelik aldığı denetim önlemlerinin yasal ve memleketler arası yükümlülüklerin gereği olduğunu bildirdi. Çin geçen hafta global arzın büyük kısmını karşıladığı ender toprak elementleri ve üretim teknolojilerinin ihracatına yeni kısıtlamalar getirdiğini duyurmuştu.
ABD ile Çin ortasındaki artan ticaret gerginliği piyasalarda risk algısının artmasına neden oldu. Trump’ın açıklamaları sonrası kripto para borsalarında sert satışlar görüldü.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın ABD’nin başşehri Washington’da bu hafta düzenleneceği toplantılardan gelecek haber akışı yatırımcıların odağında bulunacak. ABD’de hükümetin kapalı kalmaya devam etmesi belirsizlik algısını artırıyor
Öte yandan, ABD’de federal çalışanların işten çıkarılmaya başlandığı bildirildi. ABD Merkez Bankası (Fed), sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranına ait bilgilerin federal hükümetin kapanması nedeniyle planlandığı tarihte yayımlanamayacağını duyurdu.
Ayrıca ABD Çalışma İstatistikleri Ofisi (BLS), hükümetin kapanmasına karşın eylül ayına ait Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 24 Ekim’de açıklanacağı bildirdi.
Ekonomik bilgilerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip ediliyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, faiz oranlarının düşürülmesini desteklemeye devam ettiğini fakat çelişkili ekonomik sinyaller nedeniyle temkinli olunması gerektiğini söz etti.
St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem de iş gücü piyasasındaki zayıflamaya karşı ek faiz indirimlerine açık olduğunu lakin temkinli olunması gerektiğini aktardı. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in ekim ayında faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Jeopolitik gelişmelere bakıldığında ise Hamas ile İsrail ortasında varılan ateşkesin akabinde Gazze Şeridi’ne yardım tırları girmeye başladı. Gazze’de varılan ateşkes mutabakatına ait bugün toplanacak “Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi”nden gelecek haber akışı da takip edilecek.
Makroekonomik data tarafında Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen tüketici inanç endeksi, ekimde 55 puana gerilemesine rağmen beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ekimde yüzde 4,7’den yüzde 4,6’ya gerilese de yüksek kalmaya devam etti. Uzun vadeli enflasyon beklentisi yüzde 3,7 düzeyinde sabit kaldı.
Küresel piyasalarda artan risk algısıyla, altının onsu sabah saatlerinde 4 bin 78 dolarla rekor kırdı. ABD’de enflasyon beklentilerinin gerilemesiyle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,03 düzeyine gerilerken, dolar endeksi ise yüzde 0,1 azalışla 98,9’a geriledi.
Brent petrolün varili ise yüzde 2 artışla 63,3 dolarda süreç görüyor.
NEW YORK BORSASI NEGATİF SEYRETTİ
Geçen hafta cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 1,90, S&P 500 endeksi yüzde 2,71 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,56 kıymet kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne müspet başladı.
Kurumsal tarafta ise yarı iletken şirketi Qualcomm’un payları, Çin’de şirket hakkında monopolleşme zıddı düzenlemeleri ihlal ettiği kuşkusuyla soruşturma başlatılmasının akabinde yüzde 7,3 düştü.
AVRUPA BORSALARI NEGATİF SEYRETTİ
Avrupa borsalarında cuma günü negatif bir seyir izlendi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, hafta başında başbakanlık vazifesinden istifa eden Sebastien Lecornu’yu tekrar başbakan olarak atadı. Lecornu yeni hükümeti kurdu.
Cuma günü İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,74, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,86, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,53 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,5 bedel kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık seyirle başladı.
Avrupa’daki siyasi gelişmelerin piyasaların tarafı üzerinde belirleyici olması bekleniyor.
ASYA BORSALARI SERT DÜŞTÜ
Trump’ın açıklamalarının akabinde New York borsalarındaki satış baskısı Asya piyasalarına da taşındı.
Analistler, Asya piyasalarındaki düşüşün ABD ve Çin ortasındaki ticari tansiyonların devam edeceğine dair kaygıları öne çıkarttığını söyledi.
Makroeokonomik bilgi tarafına bakıldığında Çin’de eylül ayına ait ihracat yüzde 8,4 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ülkede ihracat ağustos ayında yüzde 4,8 artmıştı.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,3 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,5, Güney Kore’de Kospi endeksi ise yüzde 1,6 geriledi.
Japonya borsasında ise tatil nedeniyle süreç görülmüyor.
YURT İÇİNDE ÖDEMELER İSTİKRARI DATALARI TAKİP EDİLECEK
Cuma günü satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,06 kıymet kaybederek 10.720,36 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise cuma akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 2,9 düştü.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 yükselişle 41,8390’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının yüzde 0,1 altında 41,8230’dan süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde ödemeler istikrarı bilgilerinin takip edileceğini, yurt dışında ise bilgi gündeminin sakin olduğunu belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.600 ve 10.500 düzeylerinin takviye, 10.900 ve 11.000 düzeylerinin ise direnç pozisyonunda olduğunu söyledi.
AA Finans Ödemeler İstikrarı Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, cari süreçler hesabının ağustos ayında 5 milyar 472 milyon dolar fazla verdiğini varsayım etti. Ekonomistler, cari süreçler açığının 2025 yılında ise 21 milyar 125 milyon dolar olarak gerçekleşeceğini kestirim etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:
10.00 Türkiye, ağustos ayı cari süreçler dengesi
