Araştırma, Avrupa’daki 854 büyük kentte yapılan süratli bir tahlille ortaya kondu. Bulgulara nazaran iklim değişikliği kentleri ortalama 2,2 derece daha sıcak hale getirdi ve vefat oranlarını besbelli biçimde yükseltti.
Imperial College’dan iklim bilimci Friederike Otto, “Fosil yakıt yakımından yükselen ısıya ve artan ölümlere uzanan nedensellik zinciri inkâr edilemez. Son on yıllarda fosil yakıtları yakmaya devam etmemiş olsaydık, bugün ölenlerin büyük çoğunluğu hayatta olacaktı” dedi.
EN ÇOK YAŞLILAR ETKİLENDİ
Bilim insanları, kentlerde sıcaklık ile mevt oranı ortasındaki bağdan yola çıkarak fazla vefatları modelledi ve iklim değişikliğinin yaşanmadığı varsayımsal bir senaryoyla karşılaştırdı. Sonuçlara nazaran ölümlerin yüzde 68’i direkt ekstra sıcaklara bağlıydı.
Ölenlerin yüzde 85’i 65 yaş üstünde, yüzde 41’i ise 85 yaşın üzerindeydi. Araştırmanın müelliflerinden epidemiyolog Garyfallos Konstantinoudis, “Ölümlerin büyük çoğunluğu konutlarda ve hastanelerde, mevcut sıhhat meseleleri olan şahısların dayanma sonlarını aşmasıyla gerçekleşiyor. Lakin mevt evraklarında sıcaklık nadiren yer alıyor” tabirlerini kullandı.
ÇARPICI ÖRNEKLER
Yerel gazetelerde kimi kurbanların isimleri paylaşıldı. İspanya’nın Córdoba bölgesinde 77 yaşındaki eski belediye meclis üyesi Manuel Ariza Serrano, 45 dereceyi bulan sıcaklarda yürüyüş sırasında kötüleşerek hayatını kaybetti.
İtalya’nın Bologna yakınlarında 38 derece sıcakta okul inşaatında beton döken 47 yaşındaki dört çocuk babası Brahim İlişkin El Hajjam da çok sıcaklara yenik düştü. Vefatından yalnızca iki gün sonra bölgede öğlen saatlerinde inşaat faaliyetlerini durdurma kararı yürürlüğe girdi.
UZMANLARDAN UYARI
Uzmanlar, sıcaklığın hâlâ kamu sıhhati açısından hafife alındığını vurguluyor. Konstantinoudis, “Kimse hortumda yahut şiddetli yağmurda çalışmaya zorlanmaz. Lakin ölümcül sıcaklıklar hâlâ gereğince ciddiye alınmıyor” dedi.
2003’te Avrupa’da 70 bin kişinin hayatını kaybettiği sıcak dalgasının akabinde kentlerin daha hazırlıklı hale geldiği belirtiliyor. Lakin artan sıcaklıklar ve yaşlanan nüfus, acil hizmetlerin kapasitesini zorlamaya devam ediyor.
Wellcome sıhhat kuruluşundan uzman Madeleine Thomson, “Veriler, Avrupa’da hiçbir kentin çok sıcak kaynaklı ölümlere karşı bağışık olmadığını gösteriyor. Harekete geçmezsek bilanço daha da artacak” diye konuştu.
Thomson, fosil yakıtların süratle terk edilmesi ve yaşlılar ile risk altındaki kümeler için kollayıcı siyasetlerin hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
