Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) “Türkiye Limancılık Bölümü 2025 Raporu”nu yayımladı.
Küresel iktisadın büyümesiyle dünya ticaretindeki nakliyatın yaklaşık yüzde 80’inden fazlasının gerçekleştirildiği deniz nakliyeciliği da her yıl daha da büyüyor.
Rapora nazaran, dünya filosu bayrak siciline nazaran 100 GT ve üzeri kapasiteye sahip gemiler incelendiğinde, Liberya 5 bin 215 gemi ve 408,4 milyon DWT ile toplam deniz nakliyatında en büyük hisseye sahip bulunuyor. Liberya’yı 8 bin 338 gemi ve 379,8 milyon DWT ile Panama, 4 bin 273 gemi ve 308,5 milyon DWT yük kapasitesiyle Marshall Adaları izledi. Bu 3 ülke 2023’te global gemi taşıma kapasitesinin yüzde 46,5’ini oluşturdu.
– Global konteyner operatörleri ortasında MSC birinci sırada
Küresel deniz ticaret filosu, 2024’te 1,37 trilyon dolar pahaya ulaşırken, birinci 10 gemi sahibi ülke toplam pahasının 3’te 2’sini oluşturdu. Yunanistan’ın, ulusal ve yabancı bayrak ile dünyadaki hissesi yüzde 16,9 olurken, onu yüzde 13,3 ile Çin, 10,4 ile Japonya izledi.
Küresel konteyner operatörleri ortasında kapasite ve işlettiği gemi sayısı bakımından Şubat 2025 prestijiyle birinci sırada MSC yer aldı. MSC’nin işlettiği gemi sayısı 886 olurken, toplam kapasitesi 6,4 milyon TEU olarak ölçüldü.
İkinci sırada 735 gemi ve 4,5 milyon TEU ile Maersk, üçüncü sırada 663 gemi ve 3,9 milyon TEU ile CMA CGM, dördüncü sırada 515 gemi ve 3,3 milyon TEU ile COSCO ve beşinci sırada 300 gemi ve 2,4 milyon TEU ile Hapag-Lloyd yer aldı.
– En yüksek kapasite artışı konteyner taşımacılığında
Dünya deniz taşımacılığındaki yük 2024 yılında 2023’e kıyasla yüzde 2,3 artışla 12,35 milyar tondan 12,63 milyar tona ulaştı.
Söz konusu nakliyecilikte, 2022 ve 2023 yıllarında en fazla yük nakliyatı kapasitesi 2024’te 5,7 milyar tonu aşan kuru dökme yük biçimindeki nakliyecilikte ölçüldü.
Kuru dökme yükü, 3 milyar ton ile ham petrol ve eserleri, 1,9 milyar ton ile konteyner izlerken, öbür nakliyecilik çeşitleri 1,4 milyar ton ve gaz nakliyeciliği 570 milyon ton olarak gerçekleşti.
KÜRESEL DENİZ TİCARET FİLOSU 2024’ÜN BAŞINDA YÜZDE 3,4 BÜYÜDÜ
2023 ve 2024 yıllarındaki değişimler incelendiğinde en yüksek kapasite artışı konteyner nakliyatında olurken, tek düşüş yaşanan nakliyecilik tipi ham petrol ve eserleri oldu.
Taşımacılıktaki büyümeye paralel olarak global deniz ticaret filosu da 2024 yılının başında yüzde 3,4 büyüme kaydetti.
Yıllık dünya filo büyümesindeki eğilimler incelendiğinde, kelam konusu periyotta konteyner gemisi kapasitesi yüzde 7,7, sıvılaştırılmış gaz taşıyıcılarının kapasitesi ise yüzde 6,4 arttı.
Dünyanın toplam yük kapasitesi 2024’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 3,4 büyüyerek 2,3 milyar DWT’den 2,4 milyar DWT’ye yükselirken, bu kapasitenin yüzde 42,7’sini kuru dökme yük gemileri oluşturdu.
Kuru dökme yük gemilerinin kapasitesi ise kelam konusu periyotta 3,1 artışla, 974,5 milyon DWT’den 1 milyar DWT’ye yükseldi. Bu periyotta en yüksek kapasite artışı ise yüzde 7,7 ile konteyner gemilerinde oldu.
305,8 milyon DWT’den 329,5 milyon DWT’ye yükselen konteyner gemilerindeki kapasite artışı, dünya deniz ticaret filosunun, deniz ticaretinin yapısındaki değişimlere paralel olarak geliştiğini gösteriyor.
Bu ortada, ticarette vakitle konteyner kullanımının artmasıyla dökme yükle nakliyecilik azalırken, buna istinaden konteyner gemilerinin ve öbür özel gemilerin hissesi genel kargo gemilerinin hissesini geçti.
