Yıllardır üniversitenin ismiyle özdeşleşen “Beşir Atalay Kampüsü” ismi, geçtiğimiz hafta alınan ani bir kararla “Şehitler Kampüsü” olarak değiştirildi. Kararın, rektörlük seçimlerinden çabucak evvel alınması dikkat çekerken, isim değişikliği için üst makamlara haber verilmediği de ortaya çıktı.
KURUCU REKTÖRE VEFASIZLIK
Kuruluşundan itibaren Kırıkkale Üniversitesi’nin gelişiminde büyük rol oynayan, akademik dünyada dışlanan muhafazakâr öğretim üyelerine kapıları açan Prof. Dr. Beşir Atalay’ın ismi, yerleşke girişinde yer alıyordu. Lakin üniversite idaresi, geçtiğimiz hafta ani bir kararla bu ismi kaldırarak yerine “Şehitler Kampüsü” ismini yerleştirdi. Değişikliğin, mevcut rektörün ferdi kararıyla ve rastgele bir istişare ya da kamuoyu bilgilendirmesi yapılmadan gerçekleştirilmesi ise dikkat çekti.
İddialara nazaran, isim değişikliğine öncülük eden mevcut rektör, geçmişte Beşir Atalay’dan tekraren takviye aldı. Hatta mesleğinde Atalay’ın katkısının büyük olduğu tabir ediliyor.
“AHDE VEFAYA İHANET” TEPKİSİ
Konu, hem akademi etraflarında hem de siyasette geniş yankı buldu. Beşir Atalay üzere bir ismin üniversite yerleşkesinden isminin silinmesi tam bir ahde vefaya ihanet olarak yorumlandı.
REKTÖRLÜK SEÇİMLERİNDEN EVVEL PR ATAĞI Mİ?
İsim değişikliğinin, yeni rektör atamalarının gündemde olduğu bir devirde gerçekleşmesi dikkat çeken başka bir ayrıntı. Birtakım kaynaklar, mevcut rektörün bu adımı bir cins halkla münasebetler (PR) çalışması olarak gündeme getirdiğini öne sürüyor. Üniversite içinden aktarılan bilgilere nazaran, kararın münasebeti olarak birtakım mahallî talepler ve yazılar gösterilse de sürecin büsbütün ferdî inisiyatifle yürütüldüğü belirtiliyor.
Kırıkkale Üniversitesi’nin yaptığı bu vefasızlığı ise Yeni Şafak yazarı Ayşe Böhürler, üniversitenin eski öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ömer Demir, Karar yazarı Şenol Kaluç ve Perspektif müellifi Adnan Boynukara köşelerine taşıyarak reaksiyon gösterdi.
*************************
AYŞE BÖHÜRLER: BEŞİR ATALAY HOCA’YA SELAM OLSUN!
Öncelikle şunu söyleyeyim: AK Parti gökten zembille inmedi. Daha demokratik bir Türkiye hasretiyle çalışan bir küme inanmış insanın, bir takım çalışmasıyla ortaya çıktı. Özetle, gençler bilmiyor ya da ilgilenmiyor olabilir; fakat bu hareketin bir kıssası var. Bu kıssanın kesimlerinden birisi de Beşir Atalay’dır. Bizim aksaçlılarımızdandır.
Geçen hafta, tam rektörlük seçimlerinden bir hafta evvel, Kırıkkale Üniversitesi’nde yerleşkeye verilen Beşir Atalay isminin “Şehitler Kampüsü” olarak değiştirildiği haberi önümüze düştü.
Neden bu değişiklik yapıldı sorusunun ise rektörün izahında anlaşılır, kurumsal bir karşılığı yok. Yerelde çıkan bir iki yazıyı destek yapmış. Üstelik rektörün mesleğinde yol gösterici olarak Beşir Atalay hocayı kendine referans aldığı ve hocadan defaatle dayanak istediği de biliniyor.
Konuya Beşir Hoca dâhil hepimiz çok üzüldük. Her şeyden evvel ahde vefaya ihanetti. Bu kadar yıl ahde vefayı önemseyen bir siyasi hareket olarak vicdanımızı çok rahatsız etti.
Beşir Hoca, 12 Eylül’de öğrencilere burs veren vakıflarla alakası nedeniyle mahpus yatmıştı. Kırıkkale’de, bozkırda bir meslek okulundan bir üniversite ortaya çıkarmış; “irticacı rektör” başlıklarına aldırış etmemiş, periyodun medyasının onu her gün haber yapmasına prim vermemiş, bugün akademideki kıymetli çalışmalara imza atmış pek çok hocaya imkân sağlamış, üniversitesinde onlara yer vermiş bir isimdi. Muhafazakâr, inançlı akademisyenlerin hiçbir üniversitede yer bulamadığı devirde, Kırıkkale Üniversitesi bir sığınaktı.
Ben onu Kanal 7 televizyonunun kuruluş sürecine katkılarıyla tanıdım. AK Parti kuruluşunda birlikte çalıştığımız isimlerdendi. Kurucularımız ortasındaydı. Sonraki periyotlarda birlikte MKYK üyeliği yaptık. Hem Devlet Bakanlığı hem İçişleri Bakanlığı yaptı. Hem bizim yetişmemizde hem de bugün bürokraside değerli misyonlarda olan pek çok bürokratın yetişmesinde emeği vardır. Türkiye’nin Ulusal Birlik ve Kardeşlik Projelerinde yer alan değerli isimlerindendi. Onca hizmetin akabinde yapılan bu isim değişikliğinin hiçbir mantığı olamaz.
Konuyu araştırdım. İsim değişikliği öncesinde bahisten ne YÖK Liderimize ne de Cumhurbaşkanımıza haber verilmiş. Bu değişiklik büsbütün Kırıkkale Üniversitesi Rektörü’nün kendi inisiyatifidir; YÖK Başkanı atamasının olacağı günlerde yaptığı bir PR çalışmasının eseridir. Üstelik bu üniversiteye rektör atanması için ona yardım eden Beşir Hoca’ya karşı yaptığı bu hareket, atasözlerimize ilham verecek seviyededir.
Tek sözle: Bugün muhafazakâr kısmın siyasi, fikrî ve akademik uğraşında değerli bir isimdir Beşir Atalay. Prestiji asla bir rektörün şahsi kararıyla silinemez.
***************************
PROF. DR. ÖMER DEMİR; REKTÖRE SORDUM YANIT ŞU OLDU: ‘ÖYLE İCAP ETTİ.’”
Ömer Demir, yazısında Beşir Atalay’ın sadece bir isim değil, Kırıkkale Üniversitesi’nin temellerini atan, kente ve ülkeye değerli katkılarda bulunmuş bir bilim ve devlet insanı olduğuna vurgu yaptı. Atalay’ın 1992 yılında üniversitenin kurucu rektörü olarak misyona geldiğini, dönemin zor şartlarında kurumu hem fiziki hem akademik manada ayağa kaldırdığını hatırlatan Demir, şu kelamlara yer verdi:
“Sadece bir meslek yüksekokulu binası bulunan kente hoş bir yerleşke kazandıran ve burayı periyodun yetenekli genç akademisyen adaylarının yarıştığı bir yetenek havuzuna çeviren kişi. Bu gençlerin Türkiye’nin akademi, bürokrasi ve iş dünyasında çok değerli katkıları oldu, hâlâ da oluyor.”
Demir, Atalay’ın 28 Şubat devrinde yaşadığı mağduriyetleri de hatırlattı. “İstifa etmesi için baskı yapılan, hukuksal hiçbir kusuru olmamasına karşın vazifeden alınan bir isimdi. Bunu şahsen biliyorum, zira o istişare heyetinin içindeydim.” diyerek, üniversiteden haksız yere uzaklaştırılan bir rektöre yıllar sonra iade-i prestij yapılmasının ehemmiyetini vurguladı.
“BU KARAR MAKUL TABANDA TARTIŞILAMAZ”
Kararın arkasında ne cins bir ferdî ya da siyasi hesap olduğu bilinmediğini söz eden Ömer Demir, “Bu bildirinin kime verildiği meçhul. Fakat bir rektörün ‘öyle icap etti’ üzere esoterik bir açıklamayla yetinmesi üniversite ciddiyetine karşıttır.” dedi.
Demir, yazısını şu sözlerle tamamladı:
“Beşir Atalay’ın yerleşkeye verilen isminin hiçbir münasebet sunulmadan değiştirilmesi vicdanlarda derin bir yara olarak kalacaktır. Umarım bir gün yerleşkeden silinen o isim, bu sefer maddeyle üniversiteye geri verilir.”
********************************
ŞENOL KALUÇ: BEŞİR HOCA KOMPLEKSİ
Modern çağın bir hastalığı olsa gerek; kendine inancını yitirmiş topluluklarda geçmişten, yaşanmışlıklardan, farklılıklardan ve ötekinden korkmak üzere bir durum var. Bu nedenle bu güvensizliğin yaptırabileceklerinin de bir sonu olmuyor.
Bu nereden mi aklıma geldi, haberleri dolaşırken Karar Gazetesi internet sayfasında “Üniversitenin öteki işi yok mu” sürmanşeti ile karşılaştım. Çabucak altında “Beşir hocaya büyük vefasızlık” yazıyordu.
Bilenler bilir, Beşir Atalay bir periyot Ak Partinin en değerli isimleri ortasında idi. Daha evvel Kırıkkale Üniversitesinde Kurucu Rektör olarak misyon yapmış, üniversitenin bugün ulaştığı düzeyde onun periyodunda başlatılan yatırımlar ve daha sonra da devam eden dayanağı büyük rol oynamıştı.
Hasbelkader Beşir Hocanın da birinci öğrencileri ortasında bulundum. Üniversitenin ana yerleşke alanı, bir vakitler bozkırın ortasında birbirinden kopuk bir cezaevi binası, Gazi Üniversitesinden kalma bir yüksekokul ve Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı yurt binasından ibaretken bugün devasa bir yerleşkeye dönüşmüş durumda.
Kampüse, 2017 yılında Beşir Hocanın ismi verilmiş. Halbuki Beşir Hoca 28 Şubatçıların gazabına uğramış ve vazifesinden alındığında, misyonla getirilen yıkım takımı Beşir Hocanın tüm mirasını yok etmeye çalışmıştı. Onun devrinde alınan pek çok isme çeşitli münasebetlerle mobing uygulanmış, akademisyenlere hak ettikleri takımlar verilmeyerek üniversite ile bağları koparılmaya çalışılmıştı.
Ak Partinin süratle yükseldiği birinci yıllarında Beşir Atalay devrinde buradan yolu geçen pek çok isim de gerek parti içinde ve gerekse devletin çeşitli kademelerinde misyonlar almış, değerli makam ve mevkilere gelmişlerdi ve hala da pek çok yerde varlar.
O yıllarda nefret o kadar büyüktü ki, benim üzere hasbelkader o okulun kapısından öğrenci olarak girenler bile bu nefretten hisse almıştı. Mezuniyet merasiminde eski kısım liderimiz Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş ile fotoğraf çektirdim diye yeni kısım liderimiz büyük bir akademisyen vakarı ile yüzüme “Sen bu fakültenin kapısından bir daha içeri giremezsin” diyerek odasından kovmuş ve akademik manada bana kapıyı kapatıvermişti.
Şimdi geçmişe bakıyorum da benim hakkımda samimi olan birkaç bireyden biri de o zatı muhteremmiş. En azından ne etnik ne dini kökenime bakmadan ferdî sorun yaptığı bir bahis yüzünden bana üniversite kapısını açıkça göstermişti.
Neyse biz mevzuya dönelim.
Bir isim niçin değiştirilir?
28 Şubatçıların izlerini silemediği Beşir Hocanın ismini kimler neden silmek isteyebilir ki?
Siyasetin yanardöner dünyasında sanırım bunlar olağan. Futbolda çok kullanılan bir tabirle “Vefa, yalnızca bir semt isminden ibaret” olsa gerek.
Türkiye’de Cumhuriyetle birlikte başlayan bir hastalık bu isim değiştirme işi. “Yok kanun, yap kanun” mantığında yürüyen işler. İsim değişince her şey unutulacak ve tarih değişecek sanki… G. Orwell’in hatırı da kalmasın bu ortada.
Köy kökenli olanlarımızın %90’nının köylerinin resmiyetteki ismi ile halk ortasındaki isimleri tıpkı değildir malumunuz. Tam 80 yıl evvel değiştirilen köyümün ismini halk bugün bile kullanıyor. Kaç kuşak geçmiş halbuki…
Ankara’da çocukluğumun geçtiği sokağın numarası tekraren değişse de hala beşerler için orası 91. Sokak. Bunları kolay şeyler olarak görmeyin, işin şirazesinden çıktığı çok yer var. Yıllar evvel dedemin damında bulduğum evraklar ortasında birçok Bekir, Osman, Ömer ismi geçen tutanaklar bulmuştum ve merakla bunlar kim diye sorduğumda bunların aslında Bektaş, Hüseyin ya da Ali ismindeki büyüklerimiz olduğunu öğrenmiştim. Alaca’nın işgüzar nüfus memurları kendilerini devletin yerine koyup Alevi isimleri yerine güya Sünni isimleri koyuvermiş, öteki yerlerde de Kürtçe vd. lisanlara yapılıyordu…
Son yıllarda buna okul, kurum ve park isimleri de eklendi. Her gücü eline geçiren aklına gelen yeni bir isim koyuyor. Bir periyot çalıştığım okulun ismi tekraren değiştirilmesine karşın beşerler hala 25 yıl evvelki açıldığı ismi ile anıyor ve verilen hiçbir isim halk ortasında tutmadı. Siz ne yaparsanız yapın halk belleğindekini kullanmakta ısrar ediyor.
Üniversite senatosunda ismin değiştirilmesi için kalkan ellerin bir kısmının geçmişi, harcanan emekleri vs. umursamadan yeni ismin cazibesi ile el kaldırdığına fakat bir kısmının ve teklif sahiplerinin ise Beşir Hocanın hala hatırlanan isminin anısı altında ezildikleri için ellerinin kalktığına eminim. Bir kısmının hocanın siyaset dışında kalması nedeniyle bu uğraşlarının birilerince ödüllendirileceğini düşünmeleri de etken olsa gerek.
Peki, oradan Beşir Hocanın ismini silince Beşir Hoca unutulur mu? Yanıt aşikâr aslında, değil mi?
Beşir Atalay’a selam ve hürmetlerimle.
NOT: Zorunlu bir not paylaşayım da kimsenin aklında bir işaret kalmasın. Her ne kadar Beşir Hocanın rektörlüğü periyodunda öğrencisi olsam da o günden bugüne Beşir Hoca ile rastgele bir irtibatım olmadı.
******
ADNAN BOYNUKARA: KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ: İSMİ SİLMEK HAFIZAYI SİLMEZ
Kurumsal yapılar ve kimlikler, hafızalarına sahip çıkarak büyürler. Vefa, şahıslara değil, kurumun kendisine duyulan hürmettir. Bir üniversite, geçmişini yok sayarak, inkâr ederek değil; geçmişine sahip çıkarak, onu hakikat okuyarak geleceğe yürür. Beşir Atalay isminin Kırıkkale Üniversitesi yerleşkesinden kaldırılması, bu üniversitenin tarihine karşı bir vefasızlıktır.
Bazı isimler vardır, sırf bir tabelada değil; fikirde, emekte ve kurumsal hafızada yaşar. Kurumlar gelişir, büyür, dönüşür ancak onları var eden emeğin izi silinemez. Kırıkkale Üniversitesi Senatosu’nun 16 Temmuz 2025’te aldığı bir kararla, üniversitenin ana yerleşkesinden, “Prof. Dr. Beşir Atalay” isminin kaldırılması, sırf bir isim değişikliği değil, tıpkı vakitte bir hafızanın, bir emeğin ve vefanın inkârıdır.
Kırıkkale Üniversitesi, 3 Temmuz 1992 tarihinde kurulduğunda, kurucu rektörlük vazifesini Prof. Dr. Beşir Atalay üstlenmişti. Türkiye’nin genç üniversiteleri ortasında yer alan bu kurum, Atalay’ın vizyonu, akademik birikimi ve misyona getirdiği idealist takımların eforlarıyla kısa müddette gelişim göstermişti. O devir şimdi taşları dahi döşenmemiş bir üniversite, adım adım inşa edildi. Fen-Edebiyat, İktisadi ve İdari Bilimler, Mühendislik, Veteriner Fakültesi, Tıp Fakültesi, Hukuk Fakültesi, Eğitim Fakülteleri ve Toplumsal Bilimler, Fen Bilimleri ve Sıhhat Bilimleri Enstitüleri Prof. Dr. Beşir Atalay vaktinde açılmıştı. Üniversitenin tüm takımı da tıpkı devirde vazifeye başlamıştı. Velhasıl, üniversitenin fizikî yapısına, akademik takımına ve akademik kültürüne kadar birçok ögede Beşir Atalay’ın emeği var.
Ancak Türkiye’nin çalkantılı periyotlarından biri olan 28 Şubat sürecinde Prof. Dr. Beşir Atalay, “irtica” teziyle vazifeden alındı. Atalay, o süreci şöyle anlatıyor: “Üniversite, Ulusal Güvenlik Kurulu’nun birinci denetlediği üniversite oldu. Bu denetleme sonucunda önlerine ne evrak konulursa konulsun esasen akıllarında olan ‘kadrolaşma’ mazeretiyle evvel rektörü vazifeden alıp, sonra takımları dağıttılar. Anladık ki, ‘Burada büyük takımlaşma var’ deyip onu araştırmaya gelmişler. Üniversitenin gelişmesi, yerleşkesi falan umurlarında değilmiş…”
Bu devirde yüksek yargının bile Genelkurmay’ın gölgesinde hareket ettiği bir ortamda, Atalay’a yönelik bu tasfiye, akademiye değil siyasete dayalıydı. Ne yolsuzluk ne liyakatsizlik… Yalnızca devrin ideolojik baskısı.
Tasfiye sonrası Beşir Atalay, siyasete yöneldi. Kurucuları ortasında yer aldığı AK Parti hükümetlerinde İçişleri Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı ve Hükümet Sözcülüğü üzere değerli misyonlarda bulundu. Beşir Hoca’nın ismi en çok, Türkiye’nin yakın tarihinde değerli bir sorunlarından birinin tahlili için başlatılan “Milli Birlik ve Kardeşlik Projesi”yle anıldı.
2000’li yılların sonunda, Türkiye büyük bir cüret göstererek, yıllardır tahlil bulunamayan PKK terörü sıkıntısını çözmek gayesiyle bir tahlil süreci başlatmıştı. Bu süreçte Beşir Atalay, Türkiye’nin en kapsamlı toplumsal barış projesini hayata geçirme iradesini gösteren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın en yakın kurmaylarından biri olarak kritik bir rol üstlendi. Devletin güvenlik aklını, sosyolojik hassaslığı ve demokratik iradeyi birebir masaya koyan bu sürecin içinde yer aldı.
Kolay bir iş değildi bu. Türkiye’nin yıllardır kanayan yarasına tahlil üretmeye çalışan süreç; hücumlarla, sabotajlarla, provokasyonlarla karşılaştı. Fakat süreç soğukkanlılıkla yürütüldü. Hem tahlil için uğraş harcandı hem de sürecin meşruiyeti için devlete yakışan bir üslup geliştirildi. Ülke, o devirde yalnızca silahların değil, tıpkı vakitte karanlık vesayet yapılarına hizmet eden ezberlerin de susturulabileceğini gördü.
Aynı periyotta demokratikleşme adımları da sürat kazandı. Kürt sıkıntısının demokratik yollarla tahlili, söz özgürlüğü alanındaki ilerlemeler, devlet-vatandaş münasebetlerindeki dönüşüm sürecinde Beşir Atalay’ın katkısı büyüktü. Onun ismi, yalnızca akademik muvaffakiyetle değil, demokratik tarihimize düşülen bir notla da anılmalıydı.
Ancak bugün, Kırıkkale Üniversitesi yerleşkesinden isminin silinmesiyle birlikte yalnızca bir şahsa değil, bu birikime ve hafızaya da bir çizik atılmak isteniyor. Bu kararı gündeme getiren üniversite idaresi ve karara evet diyenler, ismi silmenin yapılanları değiştirmeyeceğini ve Beşir Atalay’ın toplumsal hafızadaki yerini ortadan kaldıramayacağını biliyorlar. Aslında üniversite idaresi hakkında fikir sahibi olmak için resmî web sayfasına bakmak kâfi olur. Sitede, evvelki rektörlerin hiçbirine yer verilmemesi, yalnızca mevcut rektörün görünür kılınması, kararı alan çizginin nasıl bir çizgi olduğunu ortaya koyuyor.
Oysa enteresandır ki, bugün üniversitenin başında olan Ersan Aslan da Beşir Atalay periyodunda bu kuruma yardımcı doçent olarak girmişti. Bugün rektörlük koltuğunda oturan kişinin, o kurucu periyoda dair vefa göstermesi beklenirdi. Ancak beyhude. Beşir Hoca’yı bir kenara bırakalım, geçmişe ait tek bir ismin üniversite web sitesinde yer bulmaması değişik değil mi? Mevcut idarenin üniversiteye katkı sağlayan tüm isimler “yokmuş üzere yapması”, vefa, vicdan ve kurumsal hafıza mevzularında ne kadar duyarsız olduklarını gösteriyor.
Kurumsal yapılar ve kimlikler, hafızalarına sahip çıkarak büyürler. Vefa, şahıslara değil, kurumun kendisine duyulan hürmettir. Bir üniversite, geçmişini yok sayarak, inkâr ederek değil; geçmişine sahip çıkarak, onu hakikat okuyarak geleceğe yürür. Beşir Atalay isminin yerleşkeden kaldırılması, bu üniversitenin tarihine karşı bir vefasızlıktır.
Son 10 yıla yakın bir müddettir, etkin siyasetten uzak, sivil toplum alanında çalışmalar yapan Prof. Dr. Beşir Atalay’a yapılan bu muamele; yalnızca bir kişiyi değil, Türkiye’nin yakın tarihine damga vurmuş bir çabayı de yok saymak manasına gelir. 28 Şubat zihniyetiyle tıpkı paydaya düşmektir. Halbuki Beşir Atalay ismi hem akademik manada hem de devlet adamlığı seviyesinde, bu ülkenin mahşeri vicdanında çoktan yerini almış.
Bakın, bir ismi tabeladan silmek kolaydır. Fakat gerisindeki emeği, hafızayı ve iz bırakmış kişiliği silmek mümkün değildir. Gerçek vefa, bir kurumu kuranlara sahip çıkmakla; hafızaya ve adalete sadık kalmakla mümkündür. Beşir Hoca’nın, 28 Şubatçıların üniversiteye gönderdikleri denetçilerle ilgili söylediği, “Üniversitenin gelişmesi, yerleşkesi falan umurlarında değilmiş” tabiri size ne kadar da çok yakışıyor, değil mi?
