Haberder
Advertisement
  • Gündem
  • Siyaset
  • Magazin
  • Spor
  • Ekonomi
  • Dünya
  • Sağlık
  • Teknoloji
  • Sinema
  • Künye
No Result
View All Result
  • Gündem
  • Siyaset
  • Magazin
  • Spor
  • Ekonomi
  • Dünya
  • Sağlık
  • Teknoloji
  • Sinema
  • Künye
No Result
View All Result
Haberder
No Result
View All Result

Kazakistan’da protestolar: Kim hangi konumda?

7 Ocak 2022
in Gündem
Kazakistan’da protestolar: Kim hangi konumda?
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta Paylaş

Kazakistan’daki olaylara ilişkin Türkiye’nin tutumunu değerlendiren Sedat Aral, “İktidarın Taliban gibi radikal İslam odaklar ile kurduğu kurumsal düzeydeki ilişkisi, Türkiye’yi eksen dışına çoktan atmıştır” dedi. Oğul Tuna ise, Kazakistan-Türkiye ilişkilerinin Nazarbayev iktidarındaki gibi sıcak olmayacağını söyledi.

Kazakistan’da 2 Ocak’ta Mangistau bölgesindeki Zhanaozen ve Aktau’da sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) zam yapılmasının üzerine halkın başlattığı ve hükümetin istifasına rağmen sürdürdüğü eylemlerin şiddete dönüşmesi, ülkede ve bölgede yeni bir dönemi başlattı.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) yaptığı açıklamada, “Kazakistan’daki son olaylar ışığında, Kazakistan’da barış ve istikrara verdiğimiz önemi vurguluyor ve üye ülkemiz Kazakistan’la güçlü dayanışmamızı ifade ediyoruz” ifadeleri kullanılmış, ancak askeri destek konusu gündeme gelmemişti.

Öte yandan üyeleri arasında Rusya’nın da bulunduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) Kazakistan’a barış gücü gönderme kararı aldı.

Eylemlerin şiddete dönüşmesindeki süreci, Türkiye’nin konumunu, Rusya-Çin ve ABD’nin hamlelerini Eski Savaş Muhabiri Sedat Aral ve Siyaset Bilimci Oğul Tuna Cumhuriyet’e değerlendirdi.

“TALİBAN İLETİŞİMİ TÜRKİYE’Yİ EKSEN DIŞINA ATTI”

Kazakistan’da devam eden olaylarda Türkiye’nin coğrafi ve politik olarak konum alamayacağını anlatan Aral, “Dünya, Türkiye’yi devlet olarak olaylara ses çıkarması, etki etmesi gereken bir konumda görüyor. İktidarın Taliban gibi radikal İslam odaklar ile kurduğu kurumsal düzeydeki ilişkisi, Türkiye’yi bu eksen dışına çoktan atmıştır” dedi.

Dünyadan ardı ardına açıklamalar gelirken, ABD Kazakistan’daki olaylarda insan hakları ihlalini yakından takip ettiklerini belirterek, barış gücüne ilişkin Rusya’ya bugün bir uyarıda bulundu. Hatta ülkedeki kurumlara el konulmasına zemin hazırlayabilecek eylemleri izlediklerini de belirtti.

“RUSYA, SOVYETLER’İN HATALARINI GÖZDEN GEÇİRİR”

Tüm bu protestolar sürerken Rusya ve ABD’nin konumunu değerlendiren Aral, Rusya’nın bu tip olaylarda, Sovyetler’in 1979 Afganistan, Kafkasya, Çeçenistan işgalindeki hataları gözden geçirerek hareket ettiğini söyledi.

Rusya’nın Kazakistan’da kurutmak istediği olgulara bakmakta fayda olduğunu belirten Aral, şunları kaydetti:

“Rusya öncelikle hem Çin hem de orta Asya’yı rahatsız etme gücüne ulaşan İslamcı guruplar ve bunları batıya bağlayan halkaları kırmak zorunda kalacaktır. Ben bu olaylarda Rusya’nın doğrudan etkisi olduğunu düşünmüyorum fakat olaylar başladığında ‘ABD destekli radikal İslamcı gurupların’ da sokağa ineceğini hesapladığını düşünüyorum. Böylece orta Asya ve Kazakistan da, hem ABD ve AB’nin çıkarları için destabilizasyon* yaratmakla görevli Gülen Cemaati gibi gurupların, hem de Suriye’den geri dönen Uygur, Kazak, Özbek vs. gibi radikal guruplardan da kurtulabileceğini düşünmüş olabilir.”

SIRADA KIRGIZİSTAN

Rusya’nın bilinçli davrandığını anlatan Aral, son olarak, “ABD’nin gecikmiş açıklamasına bakılırsa, ‘şirketler Amerikası’ Rusya’nın Kazakistan da oynadığı satrancın sonunda ciddi kayıplar yaşayabileceğini düşünüyor. Nihai olarak da bu olacaktır. Rusya şu an için yabancı yatırımcılara dokunmayacaktır. Çünkü bana kalırsa sırada Kırgızistan var…” dedi.

ÇİN İÇİN KAZAKİSTAN NEDEN ÖNEMLİ?

Çin ile bin 783 kilo metrelik sınırı bulunan Kazakistan’ın Pekin için hayati değere sahip olduğunu anlatan Tuna, şunları söyledi:

“Çin, ‘Tek Kuşak, Tek Yol’ projesi ile enerji transferini deniz yolu yerine kara yolu üzerinden sağlamaya çalışırken Orta Asya’nın, dolayısıyla kendisinin Avrupa ve Rusya’ya açılacağı kapı olan Kazakistan’a büyük önem atfediyor. Ayrıca Kazak nüfus barındıran Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nin güvenliğini sağlamak için de ikili ilişkilerin seviyesi mühim.”

Kazakistan’ın Pekin’e ekonomik ve ticari perspektif sunduğunu belirten Tuna, “Bütün bu veriler iki ülkenin ilişkilerini geliştirmesinde rol oynuyor. Kazakistan, Nazarbayev döneminde Batı, Rusya ve Türkiye ile Çin arasında denge kurmaya gayret etti. Çin, 2016’dan bu yana ülkenin özellikle enerji ve altyapı sektörüne milyar dolarlarca yatırım yaptı. Fakat ilişkilerin ilerlemesindeki en büyük engel Kazak kamuoyunda güçlü olan Çin karşıtlığı. Uygur meselesi ve Çin’in gün geçtikçe artan yatırımları Kazak halkı nezdinde büyük tepkiye sebep oluyor” diye konuştu.

EKONOMİK KAYNAK ÇİN, POLİS RUSYA

Çin’in ekonomik kaynakları Kazak yönetimine sunulurken, polisliği Rusya’nın yaptığı bir görev paylaşımı olduğunu söyleyen Tuna, “Buna rağmen önemli olan bir nokta, Pekin’in Rusya’yla aynı söylemi benimsemesi. 7 Ocak günü Xi Jinping, Tokayev’e ‘renkli devrim kisvesi altındaki dış müdahalelere karşı’ destek sözü verdi” ifadelerini kullandı.

Bölgede gelecekte beklenen olası ihtimalleri değerlendiren Tuna, Orta Asya’nın son yıllarda büyük değişim yaşadığına dikkat çekti. Tuna’ya göre, Afganistan’dan apar topar çekilen Batılı kuvvetlerin bir amacı Çin ve Rusya’yı buradaki durumla meşgul etmek ve istikrarsızlığı bu ülkelere yaymak olabilir. Nitekim bugüne dek bölgenin en istikrarlı ve müreffeh ülkesi olan Kazakistan’ın bu derece kırılgan olduğunun ortaya çıkması gelecek adına önemli bir işaret.

BÖLGEDEKİ YENİ SİYASİ GÜÇ

Tokayev’in Nazarbayev ve ilintili elitleri, oligarkları temizleyeceği; KGAÖ desteğiyle eylemleri bastıracağının beklenebileceğine dikkat çeken Tuna, ülkenin 30 yıllık kazanımları zarar görürken Türkiye ile ilişkilerin Nazarbayev iktidarındaki gibi sıcak olmayacağını öngördüğü belirtti. Öte yandan Kazakistan’ın zarar gören prestijine karşı Özbekistan’ın bölgedeki yeni diplomatik ve siyasi güç olarak yükselmesi mümkün. Bölgede yükselen istikrarsız ve çatışma ortamının Rusya’yı askeri harcamalarını artırmaya iteceğini belirten Tuna, son olarak, “Ayrıca Kazak ve komşu halkların gözünde Rus imajının daha da kötüleşeceğini söylemek mümkün” ifadelerini kullandı.

Previous Post

Beşiktaş’ta 4 koronavirüs vakası daha görüldü

Next Post

AKP’den kripto para açıklaması geldi

Nesin Vakfı'na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu: Kundakçılar serbest bırakıldı!
Gündem

Nesin Vakfı’na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın temel gıda hamlesi: 'Zararına satış olursa bu kez yük Hazine'ye binecek'
Gündem

AKP’li Erdoğan’ın temel gıda hamlesi

Yeni skandal polislik sınavı mı? 18 soru aynısı çıkmış!
Gündem

Yeni skandal polislik sınavı mı?

Madde madde anlattı: Ek gösterge ile maaşlar ne kadar olacak?
Gündem

Ek gösterge ile maaşlar ne kadar olacak?

Son Dakika: Kemal Kılıçdaroğlu'ndan Nureddin Nebati'ye sert tepki
Gündem

Kılıçdaroğlu’ndan Nureddin Nebati’ye sert tepki

Ekrem İmamoğlu'ndan sert tepki: Bazı işgüzarlar...
Gündem

Ekrem İmamoğlu’ndan sert tepki

Next Post
AKP’den kripto para düzenlemesiyle ilgili yeni açıklama

AKP’den kripto para açıklaması geldi

Nesin Vakfı'na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu: Kundakçılar serbest bırakıldı!

Nesin Vakfı’na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu

Moody's Türkiye'nin kredi notunu güncelledi

Moody’s Türkiye’nin kredi notunu güncelledi

Galatasaray - Giresunspor maçı ne zaman, saat kaçta, hangi kanalda?

Galatasaray – Giresunspor maçı ne zaman?

BAE'den 'Tahıl Anlaşması' açıklaması: Memnuniyetle karşılıyoruz

BAE’den ‘Tahıl Anlaşması’ açıklaması

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın temel gıda hamlesi: 'Zararına satış olursa bu kez yük Hazine'ye binecek'

AKP’li Erdoğan’ın temel gıda hamlesi

Sierra Leone Cumhurbaşkanı Bio: Protestolarda hükümetimi devirmek amaçlandı

Protestolarda hükümetimi devirmek amaçlandı

Kader Keita, Demir Grup Sivasspor'da

Kader Keita, Demir Grup Sivasspor’da

Çin, Tayland'a savaş uçaklarını gönderiyor

Çin, Tayland’a savaş uçaklarını gönderiyor

İtalya'dan Andrea Belotti iddiası: Galatasaray'ın teklifini açıkladı

İtalya’dan Andrea Belotti iddiası

Gürsel Tekin, yolsuzluk iddialarına yanıt istedi: 'Kızılay’ı resmen batırıyorlar!'

Gürsel Tekin, yolsuzluk iddialarına yanıt istedi

Benzine zam geldi: Güncel benzin ve motorin fiyatları (13 Ağustos 2022)

Güncel benzin ve motorin fiyatları

Yeni skandal polislik sınavı mı? 18 soru aynısı çıkmış!

Yeni skandal polislik sınavı mı?

ABD'de Covid-19 önlemleri gevşetildi

ABD’de Covid-19 önlemleri gevşetildi

Telegram'dan Apple'a sert çıkış

Telegram’dan Apple’a sert çıkış

Gülşen, tepki gösteren seyircilere kızdı

Gülşen, tepki gösteren seyircilere kızdı

Son dakika ve güncel haberler ve tüm gelişmelerden haberder olun. Spor, magazin, dünya ve yerel haberler haberder sayesinde anında sizinle haberder’de

Kategoriler

  • Dünya
  • Ekonomi
  • Gündem
  • Magazin
  • Nefis Yemek Tarifleri
  • Sağlık
  • Sinema
  • Siyaset
  • Spor
  • Teknoloji

Son Haberler

Nesin Vakfı'na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu: Kundakçılar serbest bırakıldı!

Nesin Vakfı’na ait 40 dönümlük alan kül olmuştu

İnstagram'da Haberder

  • #Esnaf ziyareti sırasında #sokakköpeği tarafından ısırılan #MeralAkşener, #kuduz aşısı yaptırdıktan sonra yoluna devam etti.
  • İş insanı #ÖnderÖztarhan
  • #Jandarma Genel Komutanlığı

© 2021 Dermen Bilişim A.Ş | Tüm hakları saklıdır.

No Result
View All Result
  • Gündem
  • Siyaset
  • Magazin
  • Spor
  • Ekonomi
  • Dünya
  • Sağlık
  • Teknoloji
  • Sinema

© 2021 Dermen Bilişim A.ŞTüm hakları saklıdır.