Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Lideri Uğur Gülen, bu yılın birinci yarısında prim üretimi 32,5 milyar lirayı aşan iştirak sigortacılığına ait, “Hedefimiz, iştirak sigortacılığını yalnızca ülkemizde değil, bölgemizde de örnek gösterilen bir düzeye taşımak. Bu yolda sigorta pazarında iştirak sigortacılığının hissesinin süratle artacağına ve ülkemizin bölgesel bir merkez haline geleceğine inanıyoruz.” dedi.
Türkiye’de iştirak finans, eser ve hizmet çeşitliliğini artırarak finansal piyasaların gelişimine katkı sunmaya devam ederken, bu ivme iştirak sigortacılığı tarafına da yansıdı.
AA muhabirinin TSB’den edindiği bilgiye nazaran, kelam konusu sistem, iştirak temelli sigortacılık mevzuatı ve müşavere komitesince belirlenen yol ve temeller çerçevesinde yürütülen sigortacılık faaliyetlerini tabir ediyor.
Türkiye’de bu alandaki sigortacılık ve ferdî emeklilik uygulamaları, “Katılım Asılları Çerçevesinde Sigortacılık ve Ferdi Emeklilik Faaliyetlerine Ait Yönetmelik” kapsamında hayata geçiriliyor.
Katılım sigortacılığı faiz sistemine dahil olmadan işlerken İslam dininde legal görülmeyen bahis ve riskler teminat altına alınmıyor. Sistemin temelinde yardımlaşma ve dayanışma aslı bulunuyor.
Katılım sigorta şirketleri finansal varlıkları iştirak prensiplerine uygun biçimde yönetmekten sorumlu bulunurken bu şirketler, iştiraklerinin dayanışmasıyla müşterilerinin uğrayabileceği mümkün ziyanları teminat altına alıyor ve hasarlarını tazmin ediyor.
Katılım sigortacılığı yapan şirketler, klâsik sigortacılıktaki tüm eserlerde hizmet veriyor. Fark, yatırımların değerlendirilmesinde faize hassas yapının benimsenmesinden kaynaklanıyor.
“Katılım Sigortacılığı ve İştirak Ferdi Emeklilik Faaliyetlerine Ait Yönetmelik Taslağı” çalışmaları, yeni periyotta TSB’nin görüşleriyle birlikte Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından yürütülüyor. SEDDK önderliğinde gelecek 5 yılda sigortacılık dalındaki iştirak sigortacılığı hissesinin yüzde 10-15’e çıkarılması hedefleniyor.
Katılım sigortacılığının toplam prim üretiminden aldığı hisse yüzde 5,6’ya ulaştı
Türkiye’de iştirak sigortacılığının prim üretimi Haziran 2025 prestijiyle geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 53,5 artarak 32,5 milyar lirayı geçti.
Aynı devirde sigorta bölümü genelinde prim üretimi yüzde 52 yükselişle 576,8 milyar liraya çıktı. Böylelikle iştirak sigortacılığının toplam prim üretiminden aldığı hisse yüzde 5,6’ya ulaştı.
Katılım sigortacılığı, son 5 yılda kesim genelindeki büyüme eğilimine büyük ölçüde paralel seyretti. 2020’de bölüm prim üretimi 82,6 milyar liraya yaklaşarak yüzde 19,3, iştirak sigortacılığı tarafı ise yaklaşık 4,3 milyar lira prim üretimiyle yüzde 24,2 arttı.
Takip eden yıl bölümün toplam prim üretimi 105,3 milyar lirayı geçerek yüzde 27,5 büyüdü. İştirak sigortacılığı da emsal halde artış göstererek hissesini yüzde 5,2 düzeyinde korudu.
Katılım sigortacılığı, dalın 235 milyar lirayı geçen prim üretimine ve yüzde 123 büyümeye ulaştığı 2022 yılında 12,1 milyar lira prim üretimiyle yüzde 120 artış kaydetti.
2023’te bölüm 485,9 milyar lirayla yüzde 107 prim üretim artışına ulaşırken, iştirak sigortacılığı 24,5 milyar lira prim üretimiyle yüzde 103 büyüdü. Bu iki yılda iştirak sigortacılığının dal prim üretiminden aldığı hisse sırasıyla yüzde 5,1 ve yüzde 5 olarak gerçekleşti.
Sektörün 838,5 milyar lira prim üretimine ve yüzde 72,5 büyüme oranına ulaştığı 2024’te, iştirak sigortacılığı prim üretimi 43,1 milyar lirayla yüzde 75,8 artış gösterdi. Böylelikle geçen yıl iştirak sigortacılığının bölümün toplam prim üretiminden aldığı hisse yüzde 5,1’e çıktı.
BES HAVUZUNDA FAİZSİZ FONLARA İLGİ ARTTI
Katılım sigortacılığındaki büyümeye paralel olarak Ferdi Emeklilik Sistemi (BES) havuzunda da faizsiz fonlar, Haziran 2024’ten Haziran 2025’e kadarki 1 yıllık devirde hem istekli BES’te hem de Otomatik İştirak Sistemi’nde (OKS) hissesini artırdı. Bu artış BES havuzunun toplamında da kendini gösterdi.
Emeklilik Nezaret Merkezi (EGM) datalarına nazaran, bu yılın birinci yarısı prestijiyle BES tarafında devlet katkısı dahil toplam fon fiyatı 1 trilyon 454,2 milyar lira oldu. Faizsiz fonların büyüklüğü ise devlet katkısı dahil 494,9 milyar liraya ulaşırken, bunların BES’teki toplam fon fiyatı içindeki hissesi yüzde 34’e çıktı. Geçen yılın birebir devirde bu hisse yüzde 20,7 düzeyinde bulunuyordu.
OKS tarafında devlet katkısı dahil toplam fon büyüklüğü bu yılın birinci yarısı prestijiyle 104,4 milyar liraya çıktı. Faizsiz fonların devlet katkısıyla birlikte büyüklüğü 49,4 milyar lira olurken bunların sistem içindeki hissesi yüzde 47,3 olarak kaydedildi. Geçen yılın tıpkı devrinde faizsiz fonların OKS içindeki hissesi yüzde 46,2 seviyesindeydi.
Böylece, BES ve OKS’de devlet katkısı dahil toplam fon meblağı Haziran 2025 prestijiyle 1 trilyon 558,6 milyar liraya ulaştı. Bunun 544,2 milyar lirasını faizsiz fonlar oluşturdu. Faizsiz fonların toplam içindeki hissesi yüzde 34,9’a çıkarken bu oran geçen yılın birebir ayında yüzde 22,5 düzeyindeydi.
TÜRKİYE’NİN BU ALANDA BÖLGESEL MERKEZ OLMASI HEDEFLENİYOR
TSB Başkanı Uğur Gülen, birlik olarak iştirak sigortacılığının güçlü potansiyeline inandıklarının altını çizerek, şunları kaydetti:
“Hassasiyetleri nedeniyle daha evvel sigorta sistemine dahil olmamış bireylerin varlığı kesimimizin bir gerçeği. Bu nedenle iştirak sigortacılığının çalışma prensiplerinin faize hassas vatandaşlarımıza hakikat yollarla izah edilmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Biliyoruz ki sigortacılık sırf kişisel teminat değildir, toplumun bütününü daha güçlü, sağlam ve umutlu kılar. Maksadımız, iştirak sigortacılığını yalnızca ülkemizde değil, bölgemizde de örnek gösterilen bir düzeye taşımak. Bu yolda sigorta pazarında iştirak sigortacılığının hissesinin süratle artacağına ve ülkemizin bölgesel bir merkez haline geleceğine inanıyoruz.”
