Türkiye’ye hakikat 2027 sonunda yola çıkması beklenen platformun 2028’in ortasında devreye alınması planlanıyor.
Türkiye’nin ikinci FPU’su olacak platformun günlük gaz üretim kapasitesinin 25 milyon metreküp olması öngörülüyor. Birinci etapta toplam 27 derin deniz kuyusundan 20 milyon metreküp doğal gaz üretilmesi hedefleniyor.
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 23 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, yeni üretim platformunun Karadeniz’deki üretime güç katacağını belirterek, “Bizi faz-3 evresine taşıyacak yeni platformumuz ile Sakarya Gaz Alanı’ndaki üretimimiz, bugüne kıyasla 4 katına çıkarak günlük 40 milyon metreküpe yükselecek.” sözünü kullandı.
Türkiye’nin derin denizlerdeki varlığını güçlendirecek ve üretim kapasitesini genişletecek yeni platformun eklenmesiyle, ülkenin toplam gemi sayısı, 6 sondaj, 2 sismik araştırma gemisi ve 2 FPU ile 10’a yükselecek.
Gemi formatında olan ve inşası devam eden platformun temini için Çin menşeli bir firmayla anlaşıldı. Mühendislik, tedarik, imalat, suram ve devreye alma faaliyetlerini kapsayan mukavele kapsamında platformun üretimine başlandı.
Yeni platformun uzunluğu 273 metre, genişliği 54 metre, derinliği ise 26 metre olacak. Platform, karadan yaklaşık 180 kilometre açıkta, yaklaşık 2 bin 200 metre su derinliği olan bölgede 4 kümede toplam 20 halat sistemiyle deniz tabanına demirlenecek ve sabit olacak. Ayrıyeten platform, üzerinde 150 işçi için barınma alanları sağlayacak.
Platform, ham doğal gaz üretimini yerinde karşılayıp kuyuların denetimi, su ayrışımı, kurutma kompresyon, ölçüm ve gibisi operasyonları gerçekleştirecek. Süreçlerin akabinde doğal gaz deniz altı boru çizgisi ile karaya ulaştırılacak. Platformdan gönderilen doğal gaz direkt ulusal iletim ağına verilecek.
SİSMİK ARAŞTIRMA GEMİLERİ
Türkiye’nin birinci sismik araştırma gemisi Barbaros Hayreddin Paşa ile 2012’de yerli envanter oluşturulmaya başlandı.
Denizin 8 kilometre altındaki jeolojik yapıları inceleyebilen gemi, iki ve üç boyutlu sismik bilgi toplayabiliyor.
MTA Oruç Reis’in inşasına ise 2012’de büsbütün yerli imkanlarla başlandı. İleri teknoloji eseri birçok bilimsel ve teknik ekipmanla donatılan gemi, 2017’de operasyon test, eğitim ve deneyim faaliyetlerine başladı.
Açık denizlerde iki ve üç boyutlu derin sismik araştırmalar yapabilecek kapasitede çağdaş sevk ve hareket sistemleriyle donatılan gemiyle, petrol ve doğal gaz araştırmalarının yanı sıra kara alanlarının deniz altındaki devamlılıklarının izlenmesi, kıta sahanlığı üzere stratejik ehemmiyete sahip bilimsel araştırmalar da faal formda icra edilebiliyor.
Türk mühendisler tarafından inşa edilen MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi, geçen yıl Somali’de başladığı birinci kıtalararası vazifesini haziranda tamamladı.
SONDAJ GEMİLERİ
Türkiye’nin birinci ulusal sondaj gemisi Fatih, 2017’de Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO) envanterine katıldı.
Fatih, İstanbul’un fethinin 567’nci yıl dönümü 29 Mayıs 2020’de Karadeniz’deki birinci ulusal sondajı gerçekleştirmek üzere Haydarpaşa Limanı’ndan uğurlandı.
Altıncı jenerasyon teknolojiyle çalışmalarını sürdüren Fatih gemisi, 20 Temmuz 2020’de Zonguldak açıklarında Tuna-1 olarak isimlendirilen lokasyonda 3 bin 500-4 bin metre derinlik gayesiyle Karadeniz’deki birinci ulusal derin deniz sondajına başladı.
Fatih ile Karadeniz’de yapılan Türkiye tarihinin en büyük doğal gaz keşfi, tıpkı vakitte 2020’de denizlerdeki en büyük keşif olarak kayıtlara geçti.
Yavuz sondaj gemisi 2011’de imalinin tamamlanmasının akabinde Tanzanya, Kenya, Malezya ve Filipinler başta olmak üzere farklı ülkelerde vazife aldı. Türkiye’nin ikinci sondaj gemisi Yavuz, TPAO tarafından 2018’de envantere katıldı.
Dünya genelinde bu konseptteki 16 gemiden biri olma özelliğini taşıyan Yavuz, elektrik gereksinimini 42 megavat kapasiteli dizel jeneratörlerden karşılıyor.
Türkiye’nin üçüncü sondaj gemisi Yasal, 2020 başında filoya dahil oldu. 2012’de inşa edilen gemi 227 metre uzunluğa ve 42 metre genişliğe sahip.
Kanuni sondaj gemisi, birinci misyonu için 5 Mayıs 2021’de Karadeniz’e açıldı. Birinci sondajını Sakarya Gaz Alanı’nda yapan gemi, Türkali-2 kuyusunda derin deniz kuyu testlerini gerçekleştirdi.
Abdülhamid Han sondaj gemisi ise 2022’de filoya katılan dördüncü gemi oldu.
TPAO tarafından Kasım 2021’de satın alınan gemi, yedinci jenerasyon üstün teknolojiye sahip 238 metre uzunluğunda ve 42 metre genişliğinde bulunuyor. Geminin kule yüksekliği ise 104 metre.
12 bin 200 metre derinlikte sondaj yapabilen gemi, teknik donanımı ve fiziki özellikleriyle filonun “en güçlüsü” olarak misyon yapıyor.
Gemi, Yörükler-1 kuyusuna sondaj için gönderilmiş ve 17 Ağustos 2022’de birinci sondajını gerçekleştirmişti.
Ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temmuzda müjdelediği 2 yeni derin deniz sondaj gemisinin 2026’nın birinci aylarında misyona hazır olması planlanıyor. Kelam konusu gemilerle Türkiye, denizlerde yürüttüğü petrol ve doğal gaz arama ve sondaj faaliyetlerini ileri düzeye taşıyacak.
OSMAN GAZİ YÜZER ÜRETİM PLATFORMU
Türkiye’nin birinci yüzer doğal gaz üretim platformu Osman Gazi, geçen yıl yenileme faaliyetlerinin akabinde bu yıl 29 Mayıs’ta İstanbul’un fethinin yıl dönümünde Boğaz’dan geçerek Filyos Limanı’na ulaştı.
Göreve 2026’nın ortasında başlayacak yüzer üretim platformuyla Karadeniz’deki mevcut doğal gaz üretimi 2 katına yani günlük 20 milyon metreküpe çıkacak.
Böylece Türkiye’deki yaklaşık 8 milyon hanenin doğal gaz gereksinimi Karadeniz’den karşılanmış olacak. Platformun, belirlenen lokasyonda 20 yıl boyunca misyon yapması bekleniyor.
