Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün İstanbul Boğazı’nda stratejik bir ehemmiyete sahip olan Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu’nun yeni hizmet binasının açılış merasiminde konuştu. Bakan Uraloğlu, “Bu modern hizmet binası, kılavuz kaptanlarımıza konforlu ve teknolojik bir çalışma ortamı sunarak, onların güçlü misyonlarını daha faal bir halde yerine getirmelerine katkı sağlayacak. İnci Burnundaki pozisyonuyla İstanbul Boğazı’nın güvenliğinin kilit noktalarından biri olan bu istasyon, Mavi Vatan’ımızın emniyetini daha da güçlendirecektir.” sözlerini kullandı.
“KADİM ANADOLU’YU ÇEVRELEYEN DENİZLERİMİZ BİZİM KADERİMİZDİR”
Dünyanın en değerli boğazları ortasında bulunan İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nın denetimini elinde tutan Türkiye’nin, Akdeniz ve Karadeniz Havzasındaki ülkelerin deniz ulaşımı ve memleketler arası ticaret faaliyetleri açısından anahtar pozisyonda olduğunu lisana getiren Uraloğlu, kelamlarına şu halde devam etti:
“Boğazlarımız, yalnızca ülkemiz için değil, Karadeniz ve Akdeniz ekonomik havzaları başta olmak üzere tüm dünya için stratejik bir suyolu ve güç geçiş koridorudur. İbni Haldun’un ‘Coğrafya kaderdir’ kelamı de günümüzde gerçekliğini korumaktadır. Kadim Anadolu’yu çevreleyen denizlerimiz bizim bahtımızdır, bir kulacından vazgeçmeyeceğimiz Mavi Vatan’ımızdır.”
“İLK 100’DE YER ALAN 5 LİMANIMIZ DENİZ TİCARETİNDEKİ YÜKSELİŞİMİZİ ORTAYA KOYDU”
Bugün, Türkiye’nin dış ticaret taşımalarının yüzde 86’sının denizyolu ile gerçekleştiğine dikkati çeken Uraloğlu, “2002 yılında dünyada 17. sırada yer alan Türk sahipli filomuz, 2024 yılı sonu prestijiyle 11. sıraya yükseldi. Birinci 10’daki yerimizi almak için durmaksızın çalışıyoruz. 2002 yılından bu yana limanlarımızda elleçlenen yük ölçüsü yüzde 180, konteyner ölçüsü ise yüzde 443 arttı. 2024 yılında limanlarımızda elleçlenen yük ölçüsü yaklaşık 532 milyon tona, konteyner ölçüsü ise 13 milyon 529 bin 729 TEU’ya ulaştı.” diye konuştu.
Uraloğlu ayrıyeten, Ambarlı, Kocaeli, Tekirdağ, Mersin ve bu yıl birinci defa listeye giren Aliağa Limanları’nın, dünyanın en fazla konteyner elleçleyen 100 limanı ortasında yer alarak Türkiye’nin gücünü global arenada tescil ettiğini belirtti. Bakan Uraloğlu, “2024 yılında bu beş limanımız, yaklaşık 11,4 milyon TEU ile ülkemizdeki toplam konteyner elleçlemesinin yüzde 84,1’ini gerçekleştirdi. Aliağa Limanımız listeye 91.sıradan giriş yaparken; Ambarlı 72., Kocaeli 86., Tekirdağ 94. ve Mersin 98. sırada yer aldı. Birinci 100’de yer alan 5 limanımız deniz ticaretindeki yükselişimizi bir defa daha ortaya koydu.” sözlerini kullandı.
Bu yılın Ocak-Ağustos periyodunda de limanlarda elleçlenen yük ölçüsünün bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 3 artarak 366 milyon 799 bin 327 tona ulaştığını belirten Bakan Uraloğlu, “Elleçlenen konteyner ölçüsü ise geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 3,5 artarak 9 milyon 381 bin 358 TEU oldu.” dedi.
“KIYI EMNİYETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜ GELİŞTİRECEK VE GÜÇLENDİRECEK YATIRIMLARI DAHA DA ARTTIRIYORUZ”
Tüm bu başarılarla birlikte Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak; denizlerde seyir, can, mal ve etraf emniyetine de büyük değer verdiklerini vurgulayan Uraloğlu, kelamlarına şu halde devam etti:
“Denizlerimizi; COSPAS-SARSAT uydu yardımlı arama kurtarma sistemi ve gelişmiş haberleşme sistemleri ile dinliyoruz, otomatik tanımlama sistemlerimiz ile izliyoruz, gemi trafik hizmetleri merkezlerimizle yönetiyoruz. 2003 yılında boğazlarımızdaki gemi trafiğini yönetmek emeli ile Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Merkezini kurduk. Başka ağır gemi trafiğinin yaşandığı deniz yetki alanlarını da kapsam altına almak hedefiyle Gemi Trafik İdare Sistemi (GTYS) projesini hayata geçirdik.”
İzmit Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni 2016 yılında, İzmir Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni 2017 yılında, Mersin Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni ise 2019 yılında hizmete açtıklarını hatırlatan Uraloğlu, “Ankara’da Gemi Trafik Hizmetleri Merkezlerinden elde edilen datalarla tüm kapsama alanlarını gösterir Gemi Trafik İdare Merkezi’ni de hayata geçirdik. Gemi Trafik Hizmetleri Merkezlerimizi ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüzü geliştirecek ve güçlendirecek yatırımları daha da arttırıyoruz. 2009 yılında geçirdiği bir iş kazasında misyon şehidi olan kaptanımız Fahrettin Aksu’nun ismini alan ‘Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu’nun yeni hizmet binası da bu anlayışımızın somut bir göstergesidir.” formunda konuştu.
İSTANBUL BOĞAZI’NDA 2025 YILININ BİRİNCİ 8 AYINDA 26 BİN 264 GEMİ TRAFİĞİ GERÇEKLEŞTİ
İstanbul Boğazı’nın, dar yapısı, keskin dönüşleri, güçlü akıntıları ve ağır gemi trafiğiyle dünyanın en tehlikeli su yollarından biri olduğunu tabir eden Uraloğlu, kelamlarına şu halde devam etti:
“Yaklaşık 17 mil uzunluğu ile Aşiyan ve Kandilli ortasında Asya ve Avrupa Kıtalarının birbirine 700 metre kadar yaklaştığı ve gemilerin çok kritik 80 dereceye varan 12 rota değişimi yapmasını gerektiren ticari bir geçiş koridorudur. İstanbul Boğazı’nda yıl uzunluğu Kuzey – Güney taraflı, suratı saatte 6 deniz mili üzerine çıkan yüzey akıntısının yanı sıra, Kandilli, Kanlıca ve Yeniköy’de Anafor akıntıları oluşmaktadır. Birebir vakitte ortalama 15 metre derinlikte başlayan güney – kuzey istikametli aksi taban akıntısı da mevcuttur. Tüm bu doğal zorluklarının yanı sıra çok ağır bir gemi trafiğinin olması geçişleri daha da zorlaştırmaktadır.”
Son beş yıllık süreçte gemi uzunluk kümelerinde bilhassa 250 metreden büyük gemilerin sayısında istikrarlı bir artış gördüklerine dikkati çeken Bakan Uraloğlu, “Ayrıca 2024 yılında İstanbul Boğazı’ndan 41 bin 363 geminin geçtiğini düşünürsek ne kadar ağır bir gemi trafiği olduğu ortadadır. 2025 yılının birinci 8 ayında da 26 bin 264 bin gemi trafiği gerçekleşti. Bu ağır trafiğin güvenliğini sağlamak, can, mal ve etraf emniyetini korumak büyük bir sorumluluk gerektiriyor. İşte bu sorumluluğu, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüzün uzman takımları ve fedakâr kılavuz kaptanlarımız omuzluyor.” tabirlerini kullandı.
“120 CAN KURTARMA OPERASYONUYLA 351 KİŞİYİ KURTARDIK”
Kılavuz kaptanlığın ise denizcilik mesleğinin en seçkin ve kuvvetli kollarından biri olduğunu söyleyen Uraloğlu, “Kılavuz kaptanlarımız, gemi kaptanlarına seyir ve hareket konusunda danışmanlık yaparak, İstanbul Boğazında gemileri inançla yönlendiriyor. Ben onları denizlerimizin saklı kahramanları olarak görüyorum. Kılavuz kaptanlarımız, sadece ülkemizde değil, dünya limanlarında da en uygunlar ortasında anılıyor. Onların fedakârlığı, profesyonelliği ve cüreti, Türkiye’yi memleketler arası denizcilik arenasında gururla temsil ediyor. Onlarla birlikte İstanbul Boğazı’ndaki gemi trafiğini titizlikle yönetiyoruz.” dedi.
Sadece 2024 yılında, İstanbul Boğazı’ndan geçen 41 bin 363 geminin 25 bin 327’sine kılavuz kaptan hizmeti sunduklarını belirten Uraloğlu, “2025 yılının birinci 8 ayında ise 15 bin 975 kılavuz kaptan hizmeti sağladık. Yeniden, tıpkı devirde, 120 can kurtarma operasyonuyla 351 kişiyi kurtardık ve 15 gemi kurtarma operasyonunu muvaffakiyetle gerçekleştirdik.” diye konuştu.
“SON 5 YILDA KURTARMA RÖMORKÖRÜ FİLOMUZU 2 KATINA ÇIKARMIŞ OLDUK”
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün, denizlerde seyir, can, mal ve etraf emniyetini artırmak için filosunu ve sistemlerini güçlendirmeye ve teknolojisini ulusallaştırmaya de kararlılıkla devam ettiğini belirten Bakan Uraloğlu, “Son 5 yılda filomuza 10 acil müdahale römorkörü, 15 rib bot ve 6 kılavuzluk hizmet botu kazandırdık. Böylelikle, son 5 yılda kurtarma römorkörü filomuzu 2 katına çıkarmış olduk.” dedi.
Bu sayede Türk Boğazlarında 2017 yılında bin 422 gemiye römorkör refakat hizmeti verilirken 2024 yılı itibariyle 7 kattan fazla artarak 10 bin 543 gemiye römorkör refakat hizmeti verdiklerinin altını çizen Uraloğlu, “2 Acil Müdahale Römorkörü ve 6 Kılavuz Hizmet Botu da önümüzdeki ayın sonu itibariyle filomuza katılacak. Ayrıyeten 2 Acil Müdahale Römorkörü, 6 Kılavuz Hizmet Botu ve 16 adet Çok Gayeli Süratli Can Kurtarma Botunu da önümüzdeki yıl filomuza ekleyeceğiz inşallah.” dedi.
Teknolojik yatırımların da sürat kesmeden devam ettiğini lisana getiren Uraloğlu, kelamlarına şu formda devam etti:
“ASELSAN tarafından geliştirilen yerli ve ulusal SERDAR-7M radarlarıyla; İstanbul, Çanakkale, İzmir, İzmit ve Mersin’de konuşlu gemi trafik hizmetleri sistemlerimizde kullanılan yabancı menşeli radarları büsbütün millileştiriyoruz. Bu radarlar, yalnızca donanımsal olarak değil, mevcut yazılımlara entegre edilerek bakım, tamirat ve yedek kesim süreçlerinde de vakit ve maliyet tasarrufu sağlayacak. Bu proje, deniz trafiği güvenliğimizi ve siber egemenliğimizi teminat altına alırken, dışa bağımlılığı değerli ölçüde azaltacak. Zati son 2 yılda, 3 adet ulusal radar sistemimizi faaliyete aldık. 2027 yılına kadar üç yıl içinde bu merkezlerimizdeki 8 radar sistemimizi yenileyerek millileştirmiş olacağız. Gemi trafik hizmetlerimize ilişkin trafik gözetleme istasyonlarında bulunan başka radarları da peyderpey yenileyeceğiz.”
Uraloğlu, Türkiye Yüzyılı Vizyonu doğrultusunda, Mavi Vatan’ın her köşesinde yerli ve ulusal atılımların artarak devam edeceğini belirtti.
📍İstanbul
⚓️ Deniz ticaretimizin kalbi olan İstanbul Boğazı’nın güvenliği için büyük önem taşıyan Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu’nun yeni hizmet binasını denizcilerimizin hizmetine sunduk.
🛳️ Kılavuz kaptanlarımız; her yıl on binlerce geminin kullandığı güzergâhta,… pic.twitter.com/YnuLOMYhFX
— Abdulkadir URALOĞLU (@a_uraloglu) September 7, 2025