İran Meclisi, Para ve Bankacılık Kanunu’nda değişiklik yapılarak ulusal para ünitesinden dört sıfırın kaldırılmasını öngören yasa tasarısını kabul etti. İran resmi haber ajansında yer alan habere nazaran, meclisin bugün gerçekleştirdiği oturumda kelam konusu tasarı görüşüldü. Yapılan oylamada 263 milletvekilinden 144’ü “evet”, 108’i “hayır” ve 3’ü “çekimser” oy kullandı. Kabul edilen düzenlemeye nazaran, ulusal para ünitesi “Riyal” olarak belirlendi. Mevcut 10 bin Riyal, 1 Yeni Riyal’e eşit olacak ve para ünitesinin alt ünitesi “Kıran” (Kuruş) olarak kullanılacak.
GEÇİŞ SÜRECİ 3 YIL OLACAK
Ayrıca yeni yasaya nazaran döviz kurları, Yeni Riyal karşısında İran Merkez Bankası tarafından belirlenecek. Yeni Riyal ile mevcut Riyal’in birlikte dolanımda olacağı geçiş süreci en fazla üç yıl olacak. Bu periyotta eski banknot ve madeni paralar kademeli olarak tedavülden kaldırılacak. Geçiş sürecinin tamamlanmasının akabinde mevcut Riyal üzerinden yapılan tüm kontrat ve borçlar yalnızca Yeni Riyal yahut onun alt ünitesi olan Kıran üzerinden ödenecek.
HEDEF PARA SİSTEMİNİ SADELEŞTİRMEK
Öte yandan İran Meclisi Ekonomi Komisyonu Başkanı Şemseddin Hüseyni, yaptığı açıklamada, kelam konusu düzenlemenin hem yasal boşlukları giderdiğini hem de Merkez Bankası kanunuyla ahenk sağladığını söyledi. Hüseyni, yeni uygulamanın maksadının günlük süreçleri kolaylaştırmak, yüksek pahalı banknot kullanımını azaltmak, muhasebe sistemlerindeki karmaşıklığı ortadan kaldırmak ve ulusal paranın prestijini güçlendirmek olduğunu vurguladı.
TASARI, DAHA EVVEL DE GÜNDEME GELMİŞTİ
2020 yılında hazırlanan bir yasa tasarısında, para ünitesinden dört sıfırın kaldırılması ve “Riyal” yerine “Tümen”in ana para ünitesi olarak kullanılması öngörülmüştü. Lakin Anayasayı Koruyucular Kurulu, tasarıdaki kimi tabirleri belgisiz bularak itiraz etmişti. Bu nedenle tasarı askıya alınmış ve uzun müddet tekrar gündeme gelmemişti.
