Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Gereci Sanayi Bileşik Endeksi’nin temmuz sonuçları yayımlandı.
Buna nazaran, haziranda azalış gerçekleştiren Bileşik Endeks’in temmuzda tekrar ivme kazandığı görüldü.
Çalışma gün sayısının olağanlaşması faaliyetleri desteklerken, siyasi ve jeopolitik risklerin temmuzda azalması endeksi olumlu etkiledi. İhracat pazarlarında tarife meçhullüğü ise olumsuz tesir yarattı. Temmuzda Faaliyet Endeksi artarken, İtimat ve Beklenti Alt Endeksleri hudutlu ölçüde geriledi.
Gelişmeler sonucunda, İnşaat Materyali Sanayi Bileşik Endeksi, temmuzda bir evvelki aya nazaran 0,3 puan yükselerek 81 puana çıktı. Bileşik Endeks geçen yılın temmuz ayını ise 91,1 puan ile tamamlamıştı.
Öte yandan, üçüncü çeyrekte faiz indirimleri ve enflasyondaki düşüşten Bileşik Endeks’in olumlu etkilenmesi, ayrıyeten ihracat pazarlarındaki belirsizliğin azalması ile siyasi ve jeopolitik risklerdeki gerilemenin de endeksi desteklemesi bekleniyor.
FAALİYET ENDEKSİ 1,9 PUAN ARTTI
Türkiye İMSAD’ın hazırladığı rapora nazaran, Faaliyet Endeksi, temmuz ayında yükselme gösterdi. Temmuz ayında çalışma gün sayısı olağanlaşması, siyasi risklerin ve belirsizliklerin azalması, beklentileri olumlu istikamette etkiledi. Bu gelişmelere bağlı olarak Faaliyet Endeksi temmuz ayında bir evvelki aya nazaran 1,9 puan artarak 126 puana çıktı. Bu sonuçlar birlikte Faaliyet Endeksi 2024 yılı temmuz ayı düzeyinin de altında kaldı.
Temmuz ayında bir evvelki aya nazaran yurt içi satışlar bariz formda artarken, bu yükselişte çalışma gün sayısının olağanlaşması, siyasi risklerin azalması ve faiz indiriminin olumlu tesiri rol oynadı. Ayrıyeten, global ticarette tarife belirsizliğinin ay boyunca sürdüğü, pazarların durağan kaldığı, jeopolitik gerginliklerin azaldığı, üretim ve ciroların temmuz ayında besbelli biçimde yükseldiği de raporda aktarıldı.
İnşaat gereci endüstrisinde faaliyetler, dezenflasyon siyasetleri, ihracat pazarlarındaki gelişmeler, jeopolitik ve siyasi riskler tarafından belirlendi. Yurt içi talep temmuz ayında hareketlenirken, mevsimsellik ise olumlu tesir yarattı. İhracat pazarlarında son tarifelerin açıklanması ile belirsizliklerin azalması, TL kurundaki bedel kaybının da ihracatı bu sefer desteklemesi ve Faaliyet Endeksi’nin yılın üçüncü çeyreğinde toparlanma gayreti için de olması bekleniyor.
GÜVEN ENDEKSİ 54,5 OLDU
Rapora nazaran, temmuz ayında İnanç Endeksi sonlu ölçüde geriledi. Jeopolitik ve siyasi riskler azalırken, Merkez Bankası’nın faiz indirimleri ile enflasyondaki gerileme ise ekonomik programa olan itimadı korudu.
Yurt içi faaliyetlerdeki artış inancı desteklerken, uzun bir ortadan sonra yurt içi pazara olan inanç yine artış gösterdi. İhracat pazarlarında tarifelerin yarattığı belirsizlikler itimadı olumsuz etkilemeye devam ederken, genel olarak belirsizlikler İnanç Endeksini sınırladı.
Bu gelişmelere bağlı olarak temmuz ayında inanç düzeyi bir evvelki aya nazaran 0,1 puan düşerek 54,5 puana indi. İtimat Endeksi 2024 temmuz ayını ise 66,8 puan ile kapatmıştı.
Rapora nazaran, Temmuz 2025’te Türkiye iktisadına ait inanç düzeyi durağanlaşma gösterirken inşaat dalı ve inşaat gereci endüstrisinde inançtaki gerileme çok hudutlu kaldı. İhracat pazarlarına olan itimat ise hudutlu ölçüde azaldı.
BEKLENTİ ENDEKSİ 66 PUANA İNDİ
Rapora nazaran, temmuz ayında Beklenti Endeksi sonlu ölçüde geriledi. Endeks yılın ikinci yarısına da düşüş ile başlamış olurken, gerileme hayli yavaşladı.
Merkez Bankası’nın faiz indirimi ve enflasyondaki gerileme beklentileri olumlu etkilerken, siyasi ve jeopolitik risklerdeki azalma da temmuz ayında beklentileri destekledi. Tıpkı halde, iç pazardaki hareketlenme de beklentilere olumlu katkı yaptı.
Bu gelişmelere bağlı olarak, 2025 temmuz ayında Beklenti Endeksi bir evvelki aya nazaran 0,1 puan azalarak 66 puan düzeyine indi. Beklenti Endeksi 2024 yılı temmuz ayında ise 76,6 puan olarak gerçekleşmişti.
Rapora nazaran, Türkiye iktisadına ait beklentilerdeki düşüş temmuzda durağanlaşma gösterdi. Gelecek üç aya ait sipariş ve beklentiler de raporda değerlendirildi. Buna nazaran, yurt içi siparişler temmuz ayında sonlu ölçüde azaldı ve ihracat siparişleri yine yükseldi.
Gelecek üç aya yönelik üretim beklentileri artarken, yatırım ve istihdam beklentileri ise sonlu ölçüde geriledi. Üretim beklentilerinin tekrar artış gösterdiğinin altı çizildi.
Raporda yer alan değerlendirmeler kapsamında, 2025 yılının ikinci yarısında beklentileri şekillendirecek ana ögeler ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeler olacak. Faiz indirimlerinin gerçek bölümü rahatlatması, ihracat pazarlarında kesin tarifelerin açıklanmasıyla belirsizliğin azalması bekleniyor. Buna karşılık, siyasi ve jeopolitik risklerin ise beklentiler üzerinde belirleyici olmaya devam edeceği öngörülüyor.
