Zincir marketlerin indirim yapacaklarını açıkladıkları 29 Aralık tarihinden bu yana gelen elektrik, doğalgaz ve akaryakıt zamları etiketlerdeki değişimi yeniden hızlandırdı.
Vatandaşın kurlardaki düşüşle gıdadan giyime indirim beklentisi hayal oldu. Hükümetin yılbaşında açıkladığı büyük oranlı zamlar ve doların yeniden 14 TL’ye tırmanması nedeniyle kısıtlı sayıda yapılan indirim geri alınırken, etiketlerdeki değişim de yeniden hızlandı. Tüketici dernekleri Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı yüzde 80’lik üretici fiyatları artışının piyasaya yansımaya başladığını açıkladı.
Merkez Bankası’nın geçen ay aldığı faiz indirim kararı ile 18 TL’ye fırlayan dolar gıdadan tekstile, otomobilden elektronik eşyaya kadar bir çok üründe yüksek fiyat artışlarına neden olmuştu. Daha sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kur garantili mevduat açıklaması ile bir günde 10 TL’ye gerileyen dolarla birlikte vatandaşta da yapılan zamların geri alınması beklentisi oluşmuştu. Birkaç zincir markettten, birkaç üründe yüzde 30 oranında zam açıklaması geldi ama devamı gelmedi. Aksine yılbaşında birbiri ardına açıklanan büyük zamlarla indirimin yerini yeniden fiyat artışları aldı.
Dün dolaştığımız marketlerde 9 Ocak itibarıyla pek çok üründe etiketlerin değiştiğini gördük. Örneğin 9.90 TL olan bulaşık deterjanı 11.90 TL, 69.90 olan inek peyniri 77.90 TL, 10.45 olan çamaşır suyu 13.40 TL, 37.95 olan baget tavuk 41.40 TL oldu.
Yüzde 80 çıkan Yurtiçi Üretici Enflasyonu’na (Y-ÜFE), doların 14 TL sınırına dayanmasına ve her gün gelen akaryakıt zamlarına rağmen indirim gelmesinin imkânsız olduğunu söyleyen Tüketiciyi Koruma Derneği Başkanı Aziz Koçal, marketler indirim açıklaması yaptıktan sonra elektrik, doğalgaz, akaryakıt, vergi, köprü geçiş ücretleri gibi bir çok maliyet kalemlerinde artışlar gerçekleştiğini hatırlattı.
‘OCAKTA YENİ ZAMLAR GELECEK’
Raflardaki fiyatların daha da artacağını söyleyen Koçal, “TÜİK’in Y-ÜFE’si ocak ayı içinde yansıyacak raflara. Siz marketlere fiyat indir diyorsunuz ama bütün maliyet kalemlerine zam yapıyorsunuz. Bu koşullarda bir indirim bekleyemezsiniz. Siz üreticiyi de küstürdünüz. Çiftçinin ineğine, traktörüne haciz koyarak mazotuna yılda 46 kere zam yaparak marketteki fiyatların düşmesini bekleyemezsiniz” dedi.
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar da köklü değişiklikler yapılmadan fiyatlarda indirim beklenemeyeceğini söyledi. Özellikle tarım ve gıda ürünlerinde aracıların da fiyatların artmasına sebep olduğunu belirten Çakar, şöyle konuştu:
“Tarladaki ürün markete gelene kadar neredeyse beşe katlıyor fiyatını. Bu aracılık sistemi bitmeden, ürün satış kooperatifleri sistemi geliştirilmeden bu fiyatlar düşmez. Devlet kooperatifleri yeniden özendirmeli hatta kendi eli ile kurmalı.
