TGRT Haber’de ekrana gelen Gündem Özel programına konuk olan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Fidan, canlı yayında Türkiye Gazetesi Genel Yayın Koordinatörü Yücel Koç ve Türkiye Gazetesi Muharriri Sevil Nuriyeva’nın sorularını cevapladı.
Bakan Fidan, İsrail’in Gazze’de uyguladığı hücumlarla ilgili “İsrail yayılmacılığının bölge için büyük bir tehdit olduğu netlik kazanmıştır.” diyerek ABD’nin İsrail konusundaki tesirini ise tam olarak kullanmadığını söz etti.
Bakan Fidan Suriye’deki terör örgütü PKK’nın uzantısı YPG hakkında da “Şam’da bir uzlaşma içinde olması, burada tek bir silahlı gücün olması olağanüstü değerli.” açıklamasında bulunarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Kılıç kınından çıkarsa kaleme ve kelama yer kalmaz.” sözleriyle ilgili de “Bize düşmanlık yapılırsa geri adım atmayız. Suriye’de yalnızca YPG yok, birçok Kürt partisi var ve dostumuz.” biçiminde konuştu.
Bakan Fidan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Filistin sıkıntısı dünyanın rastgele bir yerinde devam eden problemler üzere değil. Cumhurbaşkanı’mızın en başta ortaya koyduğu vizyonu daha ileriye taşıyarak bu sorunda aralar kat ettik. Bu mevzuda dünyanın retoriği değişti. Filistin’deki şehitlerin kanı, yeryüzündeki adaletsizliğin değişmesine taban hazırlayacaktı.
Bu hususta atılan her türlü adım yarar gösteriyor üzere olmasa da orta ve uzun vadede kesinlikle tesirli olacaktır. Daha profesyonel düşünerek çaba etmemiz gerekiyor. Geçmişte de çok dram oldu, 1967 savaşları üzere. Biz diyoruz ki tarihten ders çıkaralım. İsrail 67 hudutlarının ilerisine giderek yayılmacılık uyguluyor. Filistin, İslam dünyasının jeostratejik sorunu haline dönüşüyor. İsrail yayılmacılığının bölge için büyük bir tehdit olduğu netlik kazanmıştır.
ABD’NİN İSRAİL-FİLİSTİN POLİTİKALARI
İsrail’i durdurma konusunda en fazla aracı olan ABD bunu kullanamıyor. ABD, kendi kıymetlerine aykırı olan ne varsa savunan bir ülkeyi savunma durumuna düşüyor. Amerikan politik sistemi kesinlikle kendini sorgulayacaktır. Halktan takviye getirmeyeceği kesin. Bu siyasete yalnız muhakkak lobilerden dayanak gelir.
İSLAM ÜLKELERİNİN FİLİSTİN TAVRI
Arap ülkelerinin en az bizim kadar bu işin sona ermesi konusunda çabalarından kuşkum yok. İslam ülkelerinin resmi olarak İsrail’le pek bir alakası yok. İslam ülkelerinin ABD üzerindeki tesirlerini kullanması gerek. İslam dünyasında şu an için bir uyanış var. Arap ülkelerinin çoğunluğu en az bizim kadar hassaslar ancak çaresizlik içerisine sokuldukları bir denklem var. Buradan İsrail’in kabul edebileceği bir sonuç çıkmadı.
SURİYE’DEKİ DURUM
‘Komşularımızda ne oluyor?’ sorunu yıllardır takip ettiğimiz ve edeceğimiz bir mevzu. Suriye’de jeopolitik bir kavram var, bunun bölgeye yansıması var. İsrail’in Suriye ile ilgili ortaya koyduğu tutumun kabul edilebilir bir tarafı yok. Üniter devlete sahip olmak için diğer etnisitelerin elinden almak ne kadar yanlışsa kendi etnisitemi koruyorum diye bölünme fikirleri de yanlış.
YPG’nin Şam’da bir uzlaşma içinde olması, burada tek bir silahlı gücün olması, tıpkı vakitte ülkedeki kümelerin kendi lisanlarını müdafaaları olağanüstü kıymetli.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN “KILIÇ KININDAN ÇIKARSA…” SÖZÜ
(Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Kılıç kınından çıkarsa kaleme ve kelama gerek kalmaz.” kelamının ne manaya geldiğinin sorulması üzerine) Kadim bir devlet geleneğinden geliyoruz. Sıkıntı bir geçmişimiz oldu, muhtemelen sıkıntı bir geleceğimiz de olacak. Biz, bize düşmanlık yapılmadığı sürece düşmanlık eden bir yapımız yok. Cumhurbaşkanı’mızı yakından tanıyorum. Ulusal güvenlik mevzularında inanılmaz bir hassasiyeti var. Sonumuzun ötesinde bir tehdit oluştuğu vakit, biz onun burada bizi vurmasını beklemiyoruz. Bize düşmanlık yapılırsa geri adım atmayız. Suriye’de yalnızca YPG yok, birçok Kürt partisi var ve dostumuz.
“VİCDAN SAHİBİ MUSEVİLER OLANLARA ‘SOYKIRIM’ DİYOR”
Dünya Yahudi toplumu içinde de çok önemli bir bölünme var. Vicdan sahibi olanlar yaşananlara ‘soykırım’ diyor. Netanyahu’nun arkadaşlarıyla birlikte ortaya koyduğu tarihî çılgınlık, Hitler çılgınlığının tekrarı.
TBMM’de partilerin hepsi Filistin konusunda tek yürek.
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ
Ermenistan ile Azerbaycan ortasında mutabık kalınan bir dizi muahede ve Azerbaycan ile ABD ortasındaki muahede ile çok hoş bir tablo çıktı bölge ismine. Bu mevzu Azeri kardeşlerimizin bizimle istişare etmesiyle ilerledi.
Zengezur Koridoru ile ilgili somut bir şey yok. Kim işleteceği ve ne olacağı konusundaki durumu taraflar kendi ortalarında müzakere edecekler. Cumhurbaşkanı’mızın ve bizlerin aldığımız hal inanç asıllı. Biz Azeri kardeşlerimize güveniyoruz, yakın bir iş birliğimiz var. Başta Aliyev olmak üzere oradaki arkadaşlar da yetenekli beşerler. Paşinyan’ın ortaya koyduğu tutum, siyasi risk alması da takdir edilmesi gereken bir durum.
RUSYA-UKRAYNA GÖRÜŞMELERİ
Barış için ümitliyiz. Türkiye kilit bir aktör olma özelliği taşıyor. İstanbul müzakerelerindeki çeşitlerde gelişen durumlar vardı, daha sonra bunların Alaska’da gündeme geldiğini gördük. Sorun yok mu, var. Evvelce 4 vilayetin idari sonlarını büsbütün ele alma istekleri vardı.
Alaska’da aşikâr prensiplerde anlaşıldığını görüyoruz. Ruslarla ABD’liler ortasında bir muahede var. (Putin, Zelenski ve Trump üçlü tepe mümkünlüğü hakkında) Bu dorukla ilgili muhakkak sorun alanları var. Başkanlar mi bir ortaya gelsin yoksa taraflar müzakere ettikten sonra mı önderler bir ortaya gelsin sorusu var.
TRUMP’IN ZELENSKİ VE AB BAŞKANLARIYLA GÖRÜŞMESİNDE TÜRKİYE NEDEN YOKTU?
(CHP’nin Trump Ukrayna görüşmesiyle ilgili Türkiye tenkidinin sorulması üzerine) Trump savaşın taraflarıyla görüştü. Ne Alaska’da ne de Washington’da olmalıyız. Biz İstanbul’da müzakere masasını kurduk. Biz savaşın bir tarafı değiliz, o iki fotoğrafta de olmamıza gerek yok.
TÜRKİYE-LİBYA İLİŞKİLERİ
Libya’daki askeri varlığımızı çatışmanın çıkmaması için kullandık.
“YUNANİSTAN SİYASETİNDE TÜRKİYE BİR NUMARALI KONU”
Maalesef Yunan iç siyasetinde Türkiye ile ilgili mevzular bir numaralı mevzular. Bunları gündeme getirmek siyasi kaideli refleks. Yunan iç siyaseti bunu kendi içinde çözmesi gerekiyor. Dileriz Yunan siyaseti de bir gün Türkiye’nin geldiği olgunluğa gelir. Kendilerine tavsiyem, Türkiye aleyhtarlığından artık çıkmaları.
CHP’NİN TENKİTLERİNİN EMELİ NE?
Ben bir kadro oyuncusuyum, ekip kaptanımız Cumhurbaşkanı’mız, yerim dış siyaset. Ben kadrodaki misyonumu en düzgün biçimde yerime getirmeye çalışıyorum. Bu mevzuyu iç siyasette ucuz siyasetlere alet etmemeye çalışıyoruz. Halkımızın ve partilerin ortasında sorular olabiliyor, bunlar değerli. Karalama gayeli olanlara bakmıyorum.
“TÜRKİYE’NİN BİR DENİZ FENERİ VAZİFESİNDE OLMASINI İSTİYORUM”
(Mefkureniz ne? sorusu üzerine) Kendi devletimin, milletimin, karanlık vakitlerden geçen insanlık için bir deniz feneri misyonunu görmesi. Türkiye bir deniz feneri olursa aslında Cumhurbaşkanı’mızın vizyonunun bunu nasıl gerçekleştirdiğini görüyoruz. Bunun için siyasi, niyet, ahlaki standartlarınızın olması gerekiyor. Bütün gayretimiz ülkemizin bu işlevi ifa edebilmesi. Bakın Gazze’de oluyor, Ukrayna’da oluyor, Afrika’da var.
“TÜRKİYE’NİN KIYMETLİ ADIMLAR ATMASINDAN RAHATSIZ OLANLAR VAR”
(Bakan Fidan’ın 1 günü nasıl geçiyor? sorusu üzerine) Zihniniz daima bir emaneti taşımakla meşgul. Bir asker üzere orayı terk etmemeniz lazım. Elinizden gelen en âlâ eforla misyon yapmanız lazım. Münasebetiyle yapmak istediklerimize vaktimiz hiçbir vakit yetmiyor. Her vakit bir adrenalin yüklemesiyle karşı karşıyasınız. Ağır bir çalışma temposu var. Tıpkı anda 6-7 tane krizi yönetmeyi bilmek, kimi fırsatların peşinden gitmeyi öğrenmek değerli bizim işlerde.
Diğer taraftan demorolize olmadan yolunuza devam etmeniz kıymetli. Türkiye’nin dış siyasette değerli adımlar atmasından rahatsız olacak çok önemli networkler var. Şayet size bir şey olacak diye misyonunuzu yapmaktan korkarsanız o vakit rakibiniz bunun kokusunu alır. O vakit ben bu işi taşıyamıyorum, gelsin birisi bu işi taşısın deyip emaneti çabucak vermeniz lazım yoksa burasının gittiği üzere öbürü tarafınız da masraf. Bu zihniyetle hareket etmeye çalışıyoruz.
Sürekli bir seyahat trafiği var ancak seyahatle birlikte zihinde yaptığımız planlama. Âlâ bir grubumuz var. Daima erişebildiğimiz bir Cumhurbaşkanı’mız var. Bir istişare etme onay alma durumu oluyor. Bir de çok âlâ kabine arkadaşlarım var. Yaşar Paşa’mız var, İbrahim Bey var, İçişleri Bakanı’mız var, Adalet Bakanı’mız, Ticaret Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı’mız var. Her vakit gündemimizi çalışma meşgul ediyor. Öbür da bir gündemimiz de yok hayatımız da yok açıkçası.”
