Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait teşebbüs özelliklerine nazaran dış ticaret istatistiklerini açıkladı.
Buna nazaran, 2024 yılında 179 bin 673 teşebbüs ihracat, 318 bin 603 teşebbüs ithalat yaptı.
Toplam ihracatın yüzde 18,8’ini gerçekleştiren 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli teşebbüsler, ihracat yapan tüm teşebbüslerin yüzde 75,6’sını oluşturdu. İhracatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 17,5, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 19,2, 250 ve üstü çalışanı olan büyük ölçekli teşebbüslerin hissesi ise yüzde 44,4 oldu.
İthalatın yüzde 11,1’ini 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli teşebbüsler yaptı. İthalatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 11,7, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 18,5 oldu. 250 ve üstü çalışanı olan büyük ölçekli teşebbüslerin ithalattaki hissesinin yüzde 58,7 olduğu görülürken bu teşebbüsler toplam ithalat yapan teşebbüslerin yüzde 1,1’ini oluşturdu.
– İhracatın yarısından fazlasını sanayi bölümündeki teşebbüsler yaptı
Girişimin ana faaliyetine nazaran ihracatın yüzde 56,5’ini, ithalatın ise yüzde 47,3’ünü sanayi kesiminde faaliyet gösteren teşebbüsler yaptı. Ana faaliyeti ticaret olan teşebbüslerin ihracattaki hissesi yüzde 39, ithalattaki hissesi ise yüzde 38,5 seviyesinde gerçekleşti.
Sanayi kesiminin ihracatında 250 ve üstü çalışanı olan büyük ölçekli teşebbüsler yüzde 68,6 hisseyle öne çıkarken ticaret bölümünün ihracatında ise yüzde 89 hisseyle 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli teşebbüslerin hakimiyeti devam etti.
Sanayi dalı ithalatında büyük ölçekli teşebbüsler yüzde 80,5 hisseyle öne çıktı. Ticaret dalında, büyük ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 29,1, öteki bölümünde büyük ölçekli teşebbüslerin hissesi yüzde 66,2 oldu.
– AB ülkelerine ihracatta sanayi kesimi birinci sırada
Ana faaliyeti sanayi olan teşebbüsler, ihracatlarının yüzde 47,5’ini Avrupa Birliği (AB 27) ülkelerine, yüzde 14,3’ünü AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerine ve yüzde 11,9’unu Yakın ve Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. AB ülkelerine yönelik ihracatın yüzde 64,8’ini sanayi, yüzde 32,2’sini ticaret, yüzde 3’ünü ise öteki bölümündeki teşebbüsler yaptı.
Ana faaliyeti sanayi olan teşebbüslerin, ithalatlarının yüzde 33,6’sını AB ülkelerinden, yüzde 26,1’ini öteki Asya ülkelerinden, yüzde 17,8’ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdiği görüldü. Ana faaliyeti ticaret olan teşebbüslerin en çok ithalat yaptığı ülke kümeleri sırasıyla yüzde 35,1 hisseyle AB ülkeleri, yüzde 29,6 hisseyle öteki Asya ülkeleri ve yüzde 15,9 hisseyle AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.
İmalat sanayi eserleri ihracatının yüzde 58,3’ünü, ana faaliyeti sanayi olan teşebbüsler, yüzde 37,7’sini ise ana faaliyeti ticaret olan teşebbüslerin yaptığı belirlendi. Ana faaliyeti sanayi olan teşebbüslerin yaptığı ihracatın ise yüzde 96,5’ini imalat sanayi eserleri, yüzde 1,9’unu tarım, ormancılık ve balıkçılık eserleri, yüzde 1,2’sini de madencilik ve taş ocakçılığı eserleri oluşturdu.
İmalat sanayi eserleri ithalatının yüzde 44,8’i ticaret, yüzde 44,2’si sanayi ve yüzde 11’i öteki dallardaki teşebbüsler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan teşebbüslerin ithalatının yüzde 75,8’i imalat sanayi eserleri, yüzde 3,7’si madencilik ve taş ocakçılığı eserleri, yüzde 3,5’i ise tarım, ormancılık ve balıkçılık eserleri olarak kayıtlara geçti.
İHRACATIN YÜZDE 49,8’İNE BİRİNCİ 500 TEŞEBBÜS İMZA ATTI
İhracatın yüzde 49,8’ini, ithalatın ise yüzde 64,6’sını birinci 500 teşebbüsün yaptığı belirlendi. En çok ihracat yapan birinci 5 teşebbüs toplam ihracatın yüzde 8,5’ini, en çok ithalat yapan birinci 5 teşebbüs ise ithalatın yüzde 13,8’ini gerçekleştirdi.
Sanayi bölümünde en fazla ihracat yapan birinci 5 teşebbüsün bu kesimdeki hissesi yüzde 14,4, ticaret kesiminde en fazla ihracat yapan birinci 5 teşebbüsün birebir daldaki hissesi ise yüzde 11,9 olarak hesaplandı. Sanayi dalında en fazla ithalat yapan birinci 5 teşebbüsünün hissesi yüzde 19,9, ticaret bölümünde ise yüzde 11,9 oldu.
GİRİŞİMLERİN YÜZDE 71,2’Sİ TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI
Girişimlerin yüzde 37,7’si tek ülkeye, yüzde 16,2’si iki ülkeye ihracat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeye ihracat yapan teşebbüslerin oranının yüzde 3,1 olduğu görülürken bu teşebbüslerin ihracattaki hissesi yüzde 57,6 olarak kayıtlara geçti.
Girişimlerin yüzde 71,2’si tek ülkeden, yüzde 14,4’ü iki ülkeden ithalat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yapan teşebbüslerin oranı yüzde 0,8, bu teşebbüslerin ithalattaki hissesi ise yüzde 57,9 oldu.
