Son yıllarda artan konut fiyatları, enflasyon ve ömür maliyetleri, kiracı olmayı lüks hale getirdi. Bilhassa İstanbul, Ankara ve İzmir üzere büyükşehirlerde, yeni bir meskene taşınmak isteyen vatandaşlar adeta mali bir imtihandan geçiyor. Sırf kirayı değil, depozito, emlakçı kurulu ve taşınma masraflarını de üstlenmek zorunda kalan kiracılar, bu süreci artık kredi çekerek karşılamaya başladı. İki depozito, bir kira bedeli ve emlakçı kurulu derken, yeni bir meskene çıkmanın maliyeti ortalama 200 bin lirayı buluyor.
Emlak temsilcisi Mehmet Korkmaz, “Son 2 yılda kiralık daire bulmak büyük düşünce haline geldi. Talep çok, arz az olunca konut sahipleri kendi lehine koşullar koyuyor. Kimileri üç depozito istiyor, kimileri da 6 aylık peşin ödeme talep ediyor. Emlakçılar olarak biz bile artık arabulucu üzere çalışıyoruz. Zira taraflar ortasında inanç sorunu var.” dedi.
SİCİL KAYDI VE KEFİL
Bazı mesken sahipleri yalnızca yüksek kira değil, tıpkı vakitte sıra dışı garanti metotları talep ediyor. Kimi kirayı döviz üzerinden istiyor kimi gram altın karşılığında depozito alıyor. Hatta son periyotta isimli sicil kaydı, kefil, tahliye taahhütnamesi üzere dokümanlar olmadan kiralama yapmayan mesken sahipleri bile var.
Beşiktaş’ta konutunu kiraya vermek isteyen Ayşe Fazilet, bu durumun sebebini şu sözlerle açıklıyor:
“Ben makus niyetli kiracıyla uğraşmak istemiyorum. Geçmişte ödemesini aksatan, meskeni harap eden kiracılar yüzünden mağdur oldum. Artık daha dikkatli davranıyorum.”
BANKALAR KREDİ AÇIYOR
Yüksek maliyetler, kiracıları banka kapılarına yönlendiriyor. Son periyotta birçok banka “kira kredisi” yahut “taşınma kredisi” ismi altında eserler sunmaya başladı. Ortalama 20 bin ile 200 bin lira ortasında değişen bu krediler, kısa vadeli bir nefes olsa da uzun vadede hane bütçesini daha da zorluyor.
Yeni bir mesken arayışında olan Serkan Yıldız, yaşadığı zorlukları şöyle anlatıyor:
“Beğendiğimiz bir konutu kiralamak için evvel üç farklı evrak istediler; kefil, maaş bordrosu ve tahliye taahhütnamesi. Ayrıyeten iki depozito ve bir kira peşin ödememiz gerekti. Toplamda neredeyse 180 bin lira tutuyor. Mecburen bankadan kredi çektim.”
