Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ağustos 2011’deki ziyareti, Somali’nin 1990’da devlet yapısının çökmesinden sonra yaşadığı en sıkıntı periyotlardan birinde gerçekleşti.
Erdoğan’ın eşi, çocukları ve bakanlarla Mogadişu’ya gitmesi, o devirde ülke tarihindeki en şiddetli kuraklıkla gayret eden Somali’de unutulmaz bir gün olarak hatırlanıyor.
Somalili yetkililer, bu ziyaretin ülkenin yalnızlıktan çıkıp memleketler arası toplumun gündemine girmesinde ve Türkiye-Somali bağlantılarının stratejik boyuta taşınmasında dönüm noktası olduğunu söz ediyor.
‘SOMALİ’NİN YAZGISI DEĞİŞTİ’
Somali Limanlar ve Deniz Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Muhammed Nur, AA muhabirine, Erdoğan’ın 2011’de Somali’ye düzenlediği ziyareti, ülkenin yazgısını değiştiren tarihi dönüm noktası olarak nitelendirdi.
Nur, devletin 1990’daki çöküşünden bu yana terk edilmiş ülke görünümünde olan Somali’nin, o devirde tarihin en berbat kuraklıklarından birini yaşadığını lisana getirerek, şunları kaydetti:
“O günlerde Somali, dünyadan kopmuş ve yardımsız bir ülkeydi. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabinesiyle, ailesiyle ve tüm yetkilileriyle Somali’ye geldiğinde dünyada bir dönüm noktası yaşandı. Yalnızca Türk halkının yardımı değil tüm dünyanın dikkati Somali’ye çevrildi.”
‘TÜRKİYE GERİ ADIM ATMADI’
Erdoğan’ın ziyaretinden sonra Türkiye’nin Somali’den hiç geri adım atmadığını vurgulayan Işık, “O günden bu yana her gün daha uyguna gittik. Somali’nin tekrar inşasında Türkiye’nin katkısı büyüktür.” dedi.
Nur, Türkiye’nin Somali’nin terörle uğraşında, gelişmesinde ve halkın refaha kavuşmasında daima yanında olduğunu belirtti.
Türkiye-Somali bağlarının insani yardımla başladığını fakat bugün stratejik seviyeye ulaştığını lisana getiren Parıltı, petrol, balıkçılık hatta uzay çalışmaları üzere büyük hususlarda işbirliği yaptıklarını söyledi.
Nur, Türkiye’nin Somali’nin yanında olmasının sırf Somali halkını değil dost tüm ülkeleri de keyifli ettiğini vurguladı.
‘TÜRKİYE HER VAKİT MAZLUMLARIN YANINDA’
Türkiye’de 2011’de hem öğrenci hem de ikinci katip olarak misyon yaptığını anlatan Işık, o günleri unutamadığını belirtti.
Nur, “Türk halkı, her vakit mazlumların yanında oldu ve olmaya da devam ediyor. Somali halkı, o kara günlerden bugünlere geldiyse bunda Türkiye’nin, Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve Türk halkının katkısı büyüktür. Bu vesileyle Türkiye’ye, Türk devletine ve Türk halkına teşekkür ediyoruz.” tabirlerini kullandı.
– “İlk ziyaret insaniydi, ikinci ziyaret kalkınma amaçlıydı”
Planlama, Yatırım ve Ekonomik Kalkınma Bakanlığı Somali Yatırım Teşvik Ofisi Yöneticisi Mohamed Dhuubow da Erdoğan’ın ziyaretlerine ait, “2011’deki ziyaret, insani yardım içindi lakin 2016’daki ikinci ziyaret bir kalkınma gezisi oldu.” dedi.
Dhuubow, Türkiye’nin Somali’de üstlendiği rolün yatırım ve altyapı alanına taşındığını söyledi.
Türkiye-Somali bağlarında kıymetli gelişmeler kaydedildiğini anlatan Dhuubow, “Türk Hava Yollarının Mogadişu’ya seferler başlatması, akabinde liman ve havalimanının Türk şirketleri tarafından işletilmeye başlaması, Somali iktisadını dönüştürdü. Bugün bankacılıktan inşaata kadar kesimlerde çok sayıda Türk yatırımcı, Somali’de faaliyet gösteriyor.” sözlerini kullandı.
Dhuubow, Somali’nin yeni şirketler kanunuyla yabancı yatırımcılara mülkiyet imkanı tanıdığını belirterek, Türk iş insanlarının bu süreçte öncü rol üstlendiğini kaydetti.
STRATEJİK ORTAKLIK
Erdoğan’ın 2011 ziyaretinden sonra Türkiye’nin Somali’deki varlığı, sadece insani yardımlarla hudutlu kalmadı.
Mogadişu’da büyükelçilik açılması, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Ofisinin kurulması, Türk okullarının ve hastanelerinin hizmete girmesi, bağların kurumsallaşmasını sağladı.
Bugün Somali, Türkiye’nin Afrika açılımının sembol ülkesi haline gelmiş durumda. Türk şirketleri, Somali’nin altyapısında ve günlük ömründe görünür bir aktör olurken iki ülke, güç, balıkçılık ve hatta uzay alanında yeni işbirliklerini gündeme alıyor.
