-
Haber7- ÖZEL / KÜBRA BEYAZOĞLU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün akşam gerçekleştirdiği Kabine Toplantısı sonrası yapmış olduğu basın açıklamasında az toprak elementlerine (NTE) ait kritik açıklamalarda bulundu. Eskişehir’in Beylikova ilçesinde bugüne kadar 310 farklı lokasyonda 125 bin metre sondaj yapıldığını ve 694 milyon ton kaynak olduğunun tespit edildiğini duyurmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “5 yıl içerisinde dünyanın en büyük üreticisinden birisi olmak istiyoruz” diyerek maden rezervlerinin Türkiye’ye kazandırılması için çalışmaların başladığını açıklamıştı.
Eskişehir’deki ‘Nadir Toprak Elementleri’ (NTE) alanlarıyla ilgili ortaya atılan palavra haberlere ait konuşan Erdoğan, “Nadir toprak elementleri alanının rastgele bir ülkeye verilmesi kelam konusu değil. Kim bunu tez ediyorsa kendi ülkesine iftira atıyor demek” sözlerini kullanmıştı.
İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kumral ise, “Madenler ulusal problemdir. Dünyanın en büyük ikinci rezervi bizde” diyerek Haber7’ye özel değerlendirmelerde bulundu.
KUMRAL: ZENGİNLEŞTİRMELER YAPILDI, FABRİKAYA ÇEVRİLMESİ LAZIM
Prof. Dr. Mustafa Kumral, geçtiğimiz günlerde toplumsal medyada Trump’ın Eskişehir’deki ender toprak elementlerine göz koyduğuna dair çıkan argümanların temelsiz olduğunu belirterek, “Sayın Cumhurbaşkanı söyledi, hepsi gerçek lakin güya Amerika’yı tekrar keşfedilmiş üzere konuşuluyor. Bu esasen uzun vakittir bilinen bir şey. Son vakitte iftira kelam konusu oldu. Amerika’ya verilecekmiş diye tekrardan gündeme gelen bir şey bu az toprak elementleriyle ilgili çalışma yaklaşık 4-5 yılda beri esasen o bölgede devam ediyor daha evvelden beri devam ediyor.” dedi.
Kumral, Eskişehir’in Beylikova ilçesinde çalışmaların muvaffakiyetle gerçekleştirildiğini belirterek, “Araştırması yapıldı, rezervleri ortaya kondu, Eskişehir’de Beylikova’da pilot tesisi yapıldı. Pilot tesiste üretim basamağına gelmesi için gerekli zenginleştirmeler şu anda muvaffakiyetle gerçekleştirildi. Artık bunun bundan sonra fabrikaya çevrilmesi lazım.” dedi.
“SONSUZ OLAN REZERVİN BEDELİ DEĞİL, UÇ ÜRÜN”
Kumral geçtiğimiz akşam katıldığı bir televizyon programında, “694 milyon tonluk ender toprak element rezerviyle dünyada 2. sıradayız. Bunun para karşılığı sonsuz diyebiliriz” demesinin akabinde toplumsal medyada baş karışıklığına da açıklık getirerek “Oradaki konuşulan rezervin kendi kıymeti değil rezervin uç eser yani ileri teknoloji ham unsuru haline getirildiği vakit sizin onun kıymetini tespit etmeniz mümkün değil.
Niçin mümkün değil, siz bundan cep telefonu yapıyorsunuz 2-3gr kullanıyorsunuz ancak bir cep telefonunu neredeyse bin dolara satıyorsunuz. Dünyadaki cep telefonu piyasası ne kadardır, yalnızca telefonu söylüyorum bunun daha uçak, savunma, uzay, irtibat, aklınıza hangi dal gelirse gelsin.
Hepsinde kullanıldığını düşünürseniz, cam teknolojisinde bunun herhalde dünya iktisadında katma pahasını kestirim edebilirsiniz.” dedi.
TORYUM VE URANYUM’DA DAHİL 17 AZ TOPRAK ELEMENTİ MEVCUT
İTÜ Dekanı Kumral, Türkiye’nin dünyadaki en büyük 2’inci rezervine sahip olduğunu ve 17 ender toprak elementini barındırdığını, Eskişehir bölgesinde tekrar dünyanın en büyük toryum yataklarının olduğunu belirtti.
Kumral; “Dünyanın en büyük 2. rezervi bizde. Şu anda ender toprakların, binlerce metre tahlil ve sondajlar yapıldı ve bunların rezervleri tam olarak ortaya kondu.
Florit ve barit, barit az bir element değildir. Barit jeolojik olarak o ortamda florit ile birlikte oluşan bir gereçtir. Floritin içerisinde ise muhakkak bir ölçüde ender toprak elementi yer alabilir. Ancak asıl öbür mineralleri var onların. O minerallerin içerisinde ender topraklar var.
Bildiğim kadarıyla da birkaç tanesi varlıklı olarak var. 17 tane ender topraktan bahsediyoruz, birebir vakitte akşamda söylediğim toryum ve uranyumu da ben bunun içerisine katıyorum dedim. Toryum da biliyorsunuz ki dünyanın varlıklı toryum yataklarından da yeniden o bölgede.”
TÜRKİYE’NİN DÖRT BİR TARAFINDA ARAŞTIRMALAR SÜRÜYOR
Türkiye’nin birçok bölgesinde ender toprak yataklarının mevcut olduğu ve araştırmaların devam ettiğini ve yakın bir vakitte fabrikalaşarak üretime geçileceğini söz eden Kumral, “Eskişehir Beylikova bölgesi değerli bir bölgedir. Fakat yalnızca o bölgede değil, Güney Toros Kuşağı’ndaki kırmızı topraklar içerisinde de az topraklar araştırmamız oldu.
Şu anda Yozgat’ta Özvatan Bölgesinde araştırmalar yapılıyor. Türkiye’de belirli bölgelerde az toprakların önemli araştırmaları yapıldı. Kısa bir vakit içerisinde de fabrikalaşarak üretime geçilmesini planlıyorlar” dedi.
“ABD’DEKİ MADENLERİ GÖRMEK İSTESENİZ GÖSTERMEZLER”
Madenlerin her ülkenin bekası için ulusal bir problem olduğuna değinen Kumral, ABD üzere ülkelerin madenlerini gizleyerek çalışmalarını yürüttüklerini belirterek, “Amerika’da uzun yıllar bulundum ve onların kendi madenlerini gezmeye gittiğimde görmek isteseniz bile göstermezler. Madenler bir ülkenin ulusal problemleridir.” dedi.
“ÜLKEMİZİN ZENGİNLEŞMESİ İÇİN GÖSTERMEMEK ŞART”
Bir ülkenin kalkınması ve refahı için madenlerin kritik kıymete sahip olduğu ve tarihte birçok devletin öteki ülkelerin madenlerine göz koyarak sömürgeleştiğini belirten Kumral, maden rezervlerine dair süreçlerin kıymetlendirilmesi ve uluorta anlatılmaması gerektiğini söz ederek, “Her ülke kendi madenlerini kullanıp üretim yapmazsa, müstemleke olur, diğeri gelir elinizden alır bu kadar kolay. Afrika’nın hali ortada. Türki Cumhuriyetlerde, Sovyetler Birliğindeki halleri ortada. Bugün yavaş yavaş kendilerine geliyorlar.
Demek ki bir ülkenin bir ülkedeki zenginliklerine göz koyması dünya tarihinde her vakit olan bir şey. Öyleyse ne yapmalıyız biz, bunu kendi içimizde değerlendirip, bunları ulu orta ortaya koymamak en doğrusu ve ülkemizin zenginleşmesi için de bu kıymetli. Zira ben madenleri her vakit bir ulusal problem olarak görüyorum.” belirtti.
