Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar’ın başşehri Doha’da katıldığı İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Harikulâde Ortak Tepesi Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın akabinde Al Jazeera Arapça ve Katar TV’ye değerlendirmelerde bulundu.
Katar halkına en içten hürmetlerini ve selamlarını ileten Fidan, İsrail’in 9 Eylül’de Doha’da Hamas müzakere heyetinin bulunduğu binaya savaş uçaklarıyla düzenlediği atak nedeniyle “geçmiş olsun” dileğinde bulundu.
Fidan, Türkiye’nin her vakit olduğu üzere bugün de Katar’ın yanında olduğunu tabir ederek, “Türkiye ile Katar ortasında sarsılmaz bir bağ vardır.” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Katar Buyruğu Temim bin Hamad Al Sani ortasında çok güçlü bir dostluk ve liderlik bağı olduğuna dikkati çeken Fidan, “Biz Katar’ın bütün güç günlerinde olduğu üzere bugün de yanındayız. İsrail’in yaptığı bu son saldırıyı en güçlü bir halde kınadık ve Katarlı kardeşlerimizle görüştük. Ne cinsten memleketler arası ve bölgesel önlem alınması gerekiyorsa onların yanlarında olduğumuzu ilettik kendilerine.” diye konuştu.
Fidan, bugün Katar’ın başkenti Doha’da İİT-Arap Birliği İnanılmaz Ortak Doruğu Dışişleri Bakanları Toplantısı düzenlediklerini ve yarın da önderlerin bir ortaya geleceğini anlattı.
“ARTIK SORUN İSRAİL’İN BÖLGEDE YAYILMACILIK PEŞİNDE OLMASI”
Bugün toplantıda edindiği izlenimi aktaran Fidan, “Artık olay yalnızca bizim bölgemizde Filistin-İsrail sorunu değil. Yalnızca İsrail’in Filistin’i işgal etme sorunu, Gazze’de bir soykırım devam ettirme sorunu değil. Birebir vakitte İsrail’in bölgede bir yayılmacılık peşinde olduğu sorunu. Münasebetiyle hem Arap ülkeleri hem İslam ülkeleri, bu sorunu hem tespit etmede hem buna karşı durmada, milletlerarası topluluğu harekete geçirmede gereken mevzuları görüşecekler.” sözlerini kullandı.
Fidan, şu anda en büyük sorunun bölgedeki İsrail yayılmacılığı olduğunu vurgulayarak, “İsrail yayılmacılığının ardında yatan iki sebep var. Birincisi, İsrail’in topraklarını genişletip büyük İsrail’i kurmak. İkincisi ise bölgedeki ülkeleri zayıf, etkisiz, bilhassa İsrail’e komşu olan ülkeleri, bölünmüş vaziyette bırakmak. Bunlardan biri de Suriye. Diğer ülkeler de var biliyorsunuz. O ülkelerle de irtibat halindeyiz. Lübnan var, Ürdün var, Mısır var, İsrail’e komşu olan ülkeler. Bunlardan biri de Suriye.” değerlendirmesinde bulundu.
İsrail’in Suriye’ye yönelik akınlarını çok yakından takip ettiklerine işaret eden Fidan, Suriye’nin devrik lideri Beşşar Esed döneminden itibaren İsrail’in Suriye’ye yönelik devam eden hücumları olduğunu ve bugün bunların muhakkak oranda azalsa da devam ettiğini lisana getirdi.
“SURİYE’NİN GÜNEYİNDEKİ OLAYLARI ÇOK TEHLİKELİ BULUNUYORUZ”
Fidan, Suriye’nin güneyinde yaşananlara ait, “Ama güneydeki olayları çok tehlikeli buluyoruz. Bilhassa toplumsal fay sınırları üzerinden Suriye’de bir bölünme alanı yaratmanın ne Suriye’ye ne bölgeye bir yararı olmayacağını düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Körfez ülkelerinin de Türkiye’nin de ABD ile münasebetlerinin âlâ olduğuna ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile özel bir bağlantısı bulunduğuna işaret eden Fidan, “Fakat Amerikan politik sisteminde biliyorsunuz, İsrail’le bağlantıya gelince bir istisna alanı var. Bu istisna alanı maalesef öteki bütün münasebetlerin birden üstüne çıkıyor. Bu doğal, Amerika’ya bölgede puan kaybettiren, konum kaybettiren bir durum. Amerika’nın bölgedeki dostlarını hayli gücendiren, Amerika’yı da sıkıntı duruma düşüren.” diye konuştu.
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve kendilerinin ABD ile her düzeyde görüşerek, İsrail’in bölgede ortaya koyduğu insanlık hatalarının, sivil kayıpların ve yayılmacılığın temelinde yalnızca bölgeyi değil; global güvenliği de çok etkilediğini ve ABD’nin öncülük ettiği milletlerarası sistemi topyekun çöküşün eşiğine getirdiğini her fırsatta söylediklerinin altını çizdi.
Bakan Fidan, bu noktada ABD siyasal sisteminin harekete geçme konusunda kendi içlerinde açmazları olduğunu ve bunu da kabul etmek gerektiğini lisana getirdi.
Bölgedeki sorun alanının İsrail’in Filistin topraklarını işgali üzerinden başladığını ve daha sonra bu sorunun aslında evrildiğini kaydeden Fidan, “Sadece şu anda Filistin topraklarının işgali, Gazze’deki soykırım değil, birebir vakitte İsrail’in bölgede yayılmacılığının da bölge ülkeleri için büyük bir tehdit oluşturduğunu görüyoruz; bölgedeki öbür Arap ülkelerine, İslam ülkelerine İsrail’in saldırması ve topraklarını işgal etmeye başlaması.” dedi.
“SADECE FİLİSTİN SIKINTISIYLA DEĞİL, İSRAİL YAYILMACILIĞIYLA KARŞI KARŞIYAYIZ”
Fidan, en son taarruzun Katar’a yapıldığına ve asıl odaklanılması gereken büyük sorunun bu olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Sadece bir Filistin problemiyle karşı karşıya değiliz. Birebir vakitte bir İsrail yayılmacılığıyla karşı karşıyayız. Sorun bu biçimde tanımlandıktan sonra aslında Arap ve İslam ülkelerinin bir ortaya gelerek bu yeni tanımlanmış sorun üzerinden tahlille karşılık getirmeleri gerekiyor. Yani bölgesel güvenliğimizin daha sağlam ve kurumsal temellere oturtturulması gerekiyor. Bölgede hiç kimse hiç kimsenin güvenliğini tehdit eder durumda olmamalı. Bölge egemenlik, güvenlik ve toprak bütünlüğü üzere problemleri aşmış olmalı. Ancak İsrail’in şu andaki saldırgan siyaseti külliyen bu noktalar üzerine odaklanmış durumda.”
Bugünkü toplantıda ve yarın yapılacak önder seviyesindeki toplantıda bu bahislerin çok geniş bir biçimde tartışıldığının altını çizen Fidan, Katar’ın arabuluculuğunu çok pahalı bulduklarını ve başından itibaren desteklediklerini tabir etti.
Fidan, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı olarak görev yaptığı evvelki yıllarda ve şu andaki vazifesinde Katar ile bu cinsten faaliyetlerde daima birlikte çalıştıklarını ve çalışmaya devam edeceklerini anlatarak, başta Katar Buyruğu Al Sani ve Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani olmak üzere, Katar’ın ateşkes konusunda aldığı risklerin ve ortaya koyduğu gayretin çok değerli ve değerli teşebbüsler olduğunu vurguladı.
Katar’ı ve teşebbüsleri desteklediklerini yineleyen Fidan, Mısır’ın da büyük bir rolü olduğunu ve Katar’ın her türlü riski alarak bunu devam ettirdiğini lisana getirdi.
Fidan, İsrail’in Doha’ya yaptığı saldırısının akabinde Katar’ın duygusallığa kapılmadan ümmetin ve bölgenin maslahatını düşünerek yeniden arabuluculuğu sürdürme konusunda bir sinyal vermiş olmasının takdire şayan olduğunu tabir etti.
