Çocukluk çağında en fazla görülen kanserler arasında ilk sırada lösemi var. Konuya ilişkin Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Bilim Dalı Dr. Hatice Mine Çakmak, “Elektromanyetik alanlar, elektrik alanları, annede sigara-alkol tüketimi de çocukta lösemiye neden olabilir” dedi.
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Bilim Dalı Dr. Hatice Mine Çakmak, 25-31 Mayıs Dünya Lösemili Çocuklar Haftası dolayısıyla bilgilendirmede bulundu. Lösemi hastalığını, kemik iliğinde bulunan kök hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu görülen kanser olarak tanımlayan Öğretim Üyesi Çakmak, löseminin akut ve kronik lösemi olarak ikiye ayrıldığını belirtti.
“GENETİK VE ÇEVRESEL ETMENLER BU HASTALIĞA SEBEP OLABİLMEKTEDİR”
Akut lösemilerin akut miyeloid lösemi ve akut lenfoblastik lösemi olmak üzere iki başlık altında sınıflandığını ifade eden Çakmak, “Arada farklılıklar olmakla birlikte genel olarak genetik ve çevresel etmenler bu hastalığa sebep olabilmektedir. Çevresel nedenler radyasyon, ilaçlar, benzen, ileri anne yaşı, kardeşinde lösemi öyküsü ve doğum kilosunun 4 kg üstü olmasıdır. Ayrıca elektromanyetik alanlar, elektrik alanları, annede sigara-alkol tüketimi de çocukta lösemiye neden olabilir” dedi.
Löseminin altında genetik nedenlerin yanında çevresel faktörlerin de yatabildiğini yineleyen Dr. Çakmak, “İlaç, radyasyon, benzen maruziyetlerinin, ileri anne yaşı gibi çevresel faktörlerin önlenmesi lösemiyi önleyebilir. Çocuğun elektromanyetik ve elektrik alanlarından uzak tutulması, annenin hamilelikte sigara veya alkol kullanmaması önem taşır” dedi.
“EN ÇOK 2-4 YAŞ ARASINDA GÖRÜLÜR”
Akut lenfoblastik löseminin, çocukluk çağı kanserlerinin dörtte birini oluşturduğunu dile getiren Dr. Hatice Mine Çakmak, “Çocukluk çağının en sık kanseridir. Löseminin diğer türü olan akut miyeloid lösemiye göre beş kat daha sık görülür. Akut lenfoblastik lösemi en sık 2-5 yaş arasında görülür” şeklinde konuştu.
Lösemide en sık ateş, vücutta morarma, solukluk, halsizlik görüldüğüne işaret eden Çakmak, “Daha nadir olmakla birlikte eklem ağrıları, kemik bulguları, görme bozukluğu, testiste şişlik, baş ağrısı gibi yakınmalar da görülebilmektedir. Eğer çocukta açıklanamayan beş günü geçmiş ateşe ek olarak karında şişlik, eklem ağrıları, vücutta morarmalar, solukluk bulgularından birkaçı birlikteyse lösemiden şüphelenilmelidir” ifadelerine yer verdi.
“BAŞARI ORANI, YÜZDE 95 ÜZERİNE ÇIKABİLMEKTEDİR”
Lösemi tedavisinin temelini kemoterapi ve gerekli olgulara kranial radyoterapinin oluşturduğunu dile getiren Çakmak, “Löseminin tiplendirmesine göre yaşam oranları farklılık göstermektedir. Lösemi tedavisinde başarıyı belirleyen, löseminin alt tipi, hastanın tanıdaki yaşı, tanı anındaki beyaz küre sayısı, hastanın tanı anında lösemik hücrelerinde görülen genetik mutasyonlar ve hastanın tedavi yanıtına göre değişkenlik göstermektedir. Tedavinin toplam süresi yaklaşık 2.5-3.5 yıl sürmektedir. Hastalık tekrarında, dirençli hastalıkta veya kalıntı hastalık durumunda hematopoetik kök hücre nakli gündeme gelmektedir. B kökenli lenfoblastik lösemide başarı oranları, tedavideki ilerlemelerle yüzde 95 üzerine çıkabilmektedir” dedi.
“TEDAVİDEN SONRA DA KONTROLLERİ AKSATMAMAK ÖNEMLİ”
Çocukluk çağı lösemisinde risk faktörleri olumluysa, hastalıktan kurtulma şansının yüksek olduğunu vurgulayan Dr. Çakmak, “Bazı olgularda, kanser hücresindeki genetik nedenlerle tedaviye direnç söz konusu olabilmektedir. Tedavisini tamamlamış, aradan yıllar geçmiş, birçok hastamız sağlıklı olarak hayatına devam edebilmektedir. Yine de hastalık tekrar edebileceği için, tedavi kesiminden sonra da kontrolleri aksatmamak önemlidir” şeklinde konuştu.
Çocukluk çağında löseminin, tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu dile getiren Dr. Hatice Mine Çakmak, “Risk faktörleri hastalığın seyrini etkileyebilmektedir. Ailelerin tanı anında hastalığı kabul edip, korkmadan tedaviye uyum sağlamaları önem taşımaktadır” diyerek açıklamasını tamamladı.
