Bez Bebek’in Makbuş’u Sevinç Aktansel Kimdir? Neden Vefat Etti? Hastalığı Neydi? Neden Konuşamıyordu?

Sevinç Aktansel (tam adıyla Saadet Sevinç Aktansel Çetinok), 27 Kasım 1937’de İstanbul’da doğan, Türk tiyatro ve dizi tarihinin usta oyuncularından biriydi. Babası, Vefa Lisesi coğrafya öğretmeni ve Vefa Spor Kulübü kurucularından Saim Aktansel’dir.

Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Yüksek Bölümü’nden mezun olan Aktansel, uzun yıllar Devlet Tiyatroları’nda vazife aldı; “İstanbul Efendisi”, “Gergedan”, “Çalıkuşu”, “King Kong’un Kızları” üzere pek çok oyunda sahneye çıktı.

Televizyon izleyicisi onu özellikle “Şehnaz Tango”, “İlişkiler”, “Küçük Besleme”, “Tatlı Hayat”, “Asmalı Konak”, “Büyük Yalan” ve son olarak da “Bez Bebek”teki Makbuş karakteriyle tanıdı. Sıcak tutumu, anneanne/komşu rolleri ve sahnedeki gücüyle ekranda “tanıdık bir yüz” hissi veren oyunculardan biri hâline geldi.

Son periyotta “Bez Bebek” setiyle ilgili ortaya atılan tezler nedeniyle, dizinin tüm oyuncuları üzere Sevinç Aktansel de tekrar araştırılmaya başlandı.  

“Bez Bebek”te Yağmur karakterini canlandıran Reyhan Asena Keskinci, eski rol arkadaşı Evrim Akın hakkında; çocukken sette kendisine ruhsal ve fizikî şiddet uyguladığı, ayrıyeten babasıyla aşk yaşadığı ve anne-babasının boşanmasında hissesi olduğu tarafında çok ağır savlar lisana getirdi. 

Bu açıklamaların akabinde dizinin makyözü, görüntü yönetmeni üzere set çalışanları da toplumsal medyada Keskinci’yi destekleyen imalı paylaşımlar yaparak tartışmayı büyüttü.

Gündem tekrar “Bez Bebek” etrafında dönmeye başlayınca, hem Nana karakterini canlandıran Evrim Akın hem de Makbule/Makbuş’u oynayan usta oyuncu Sevinç Aktansel’in hayatı, hastalığı ve mevt nedeni arama motorlarında tekrar öne çıktı.

Sevinç Aktansel, 25 Ağustos 2011’de İstanbul’da hayatını kaybetti. Mevt nedeni, uzun müddettir uğraş ettiği ALS (amyotrofik lateral skleroz) hastalığıydı. 

Aktansel, 72 yaşındayken ALS’ye yakalandı; kısa müddet içinde süratle kilo kaybetmeye, konuşma yetisini kaybetmeye ve günlük fonksiyonlarında zorlanmaya başladı. Buna karşın bir mühlet özel bir bakım meskeninde tedavi görerek ömrünü sürdürdü. 

Usta oyuncu, Kadir Gecesi’ne denk gelen 25 Ağustos 2011 gecesinde tedavi gördüğü bakım konutunda vefat etti; cenazesi Edirnekapı Şehitliği’ne defnedildi.

Sevinç Aktansel’in hem ömür kalitesini hem de meslek hayatını derinden etkileyen hastalığı, motor nöronları etkileyen ilerleyici bir nörolojik hastalık olan ALS (amyotrofik lateral skleroz) idi. 

ALS; kaslarda güçsüzlük, hareket kısıtlılığı, yutma ve konuşma bozuklukları, ilerleyen evrelerde de teneffüs yetmezliğiyle seyreden önemli bir hastalık. 

Aktansel; evvel eşini (1995’te), akabinde yıllar sonra oğlu Can Çetinok’u tıpkı hastalık nedeniyle kaybetti. Bu durum, aile içinde genetik bir ALS yatkınlığı olabileceği ihtimalini de gündeme getirmişti.

Kendi hastalığı 2000’lerin sonrasında barizleşti; Bez Bebek devrinde de aslında bu güçlü sürecin içindeydi. ALS’nin ilerlemesiyle hem fizikî olarak güçsüzleşti hem de konuşmakta zorlanmaya başladı.

“Bez Bebek” izleyicisinin yıllarca merak ettiği soru buydu.

Makbuş karakterini canlandıran Sevinç Aktansel, dizinin ilerleyen dönemlerinde ALS hastalığının tesiriyle konuşma yetisini büyük ölçüde kaybettiği için ekranda konuşamıyordu. 

Aktansel, 72 yaşında ALS’ye yakalandı; yaklaşık bir yıl içinde süratle kilo verdi ve konuşması bozulmaya başladı. Buna karşın hem ekonomik hem de ruhsal nedenlerle mesleğini bırakmak istemedi; Bez Bebek’in yapımcılarıyla konuşarak dizide “dublaj yardımıyla” yer almaya devam etti. Sete gidiyor, sahnelerde yalnızca dudaklarını oynatıyor, Makbuş’un replikleri ise sonradan stüdyoda diğer bir ses tarafından dublajlanıyordu.  

Yani karakterin dizide “konuşmuyor üzere görünmesi” öykü gereği bir tercih değil, ALS’in ses ve konuşma kaslarını etkilemesi sonucu ortaya çıkan tıbbi bir zorunluluktu.

1980’ler – 1990’lar

• 1989 – Can Şenliği (TV dizisi)

• 1992 – Yağmur Beklerken (TV dizisi)

• 1993 – Saygılar Bizden (TV dizisi)

• 1993 – Ay Vakti (sinema filmi)

• 1993 – Süper Baba (TV dizisi)

• 1993 – Tanrı Misafiri (TV dizisi)

• 1994 – Şehnaz Tango (TV dizisi)

• 1995 – Çiçek Taksi (TV dizisi)

• 1995 – Gül ve Diken (TV dizisi)

• 1997 – Eltiler (TV dizisi)

• 1997/1999 – İlişkiler (TV dizisi)

• 1999 – Küçük Besleme (TV dizisi)

2000–2004 arası

• 2000 – Evdeki Hesap (TV dizisi)

• 2000 – Dar Alanda Kısa Paslaşmalar (sinema filmi)

• 2000 – Ünlü Yıldız (TV filmi)

• 2001 – Nasıl Konutta Kaldım (TV dizisi)

• 2001–2003 – Tatlı Hayat – Cevriye Yıldırım (TV dizisi)

• 2002 – Asmalı Konak (TV dizisi)

• 2002 – Kuzenlerim (TV dizisi)

• 2002–2004 – Koçum Benim (TV dizisi)

• 2003 – Hayat Bilgisi (TV dizisi)

• 2003 – Çınaraltı (TV dizisi)

• 2003 – Büyümüş de Küçülmüş (TV dizisi)

• 2003 – Şarkılar Seni Söyler (TV dizisi)

• 2004 – Gece Yürüyüşü (TV dizisi)

• 2004 – Büyük Yalan (TV dizisi)

2005 ve sonrası – Bez Bebek dönemi

• 2005 – Aşk Her Yaşta (TV dizisi)

• 2006 – Kadın Severse (TV dizisi)

• 2006 – Tutkunum Sana (TV dizisi)

• 2006 – Sihirli Annem (4. sezon) – konuk rol (TV dizisi)

• 2006 – Kabuslar Konutu: Gece Gelen Arkadaşlar (TV dizisi/antoloji)

• 2007 – Aşk Yeniden (2007 yapımı TV dizisi – büyükanne rolü)

• 2007 – Acemi Cadı (TV dizisi)

• 2007 – Bez Bebek – Makbule/Makbuş (TV dizisi)