Bayraktar, 14. St. Petersburg Memleketler arası Gaz Forumu’nun “Gaz Piyasası 2025-2035: Süratle Değişen Ortamda Yeni Çizgiler” temalı oturumunda yaptığı konuşmada, bugünün güç dünyasındaki tek mega trendin elektrifikasyon olduğunu, piyasanın bu alanda şekillendiğini söyledi.
Ulaşım, tarım, sanayi, binalar, soğutma, ısıtma ve pişirme üzere alanların tümünün elektrikli hale geldiğini söz eden Bayraktar, bu eğilimin Türkiye’de de yaşandığını lisana getirdi.
Türkiye’de elektrik talebinin gelecek 20 yıl içinde 3 katına çıkacağının öngörüldüğünü belirten Bayraktar, şöyle konuştu:
“2050’lerin başında elektrik talebimiz 3 katına çıkmış olacak. Yapay zeka, bilgi merkezleri, soğutma sistemleri ve elektrikli araçlar üzere yeni faktörleri eklediğimizde Türkiye’nin elektrik talebi bugünkü düzeyin 3 katından da fazla olacak. Hasebiyle elektriğe odaklanıyoruz, fakat şu soruyu da sormamız gerekiyor, bu elektriği sürdürülebilir, emniyetli ve elbette uygun maliyetli bir halde nasıl elde edeceğiz? Sonuçta herkes ucuz güce erişmek ister.”
Bayraktar, sürdürülebilir ve uygun maliyetli güce ulaşmak için kapsayıcı, esnek ve istikrarlı bir güç sistemi ve stratejisi geliştirilmesi gerektiğine işaret ederek, “İşte bu yüzden Türkiye’nin yenilenebilir güç tarafında büyük yatırımlar yaptığını ve siyasetler açıkladığını görüyorsunuz. Güneş, rüzgar, deniz üstü rüzgar, jeotermal ve biyokütle üzere kaynaklar sayesinde büyük bir potansiyelimiz var.” dedi.
NÜKLEERDE MAKSAT 2050’YE KADAR 20 GİGAVAT
Türkiye’nin 2035’e kadar en az 120 gigavat güneş ve rüzgar kapasitesine ulaşma maksadı bulunduğunu söyleyen Bayraktar, şöyle devam etti:
“Yakın vakitte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yenilenebilir güç kapasitesinin 2035’e kadar 4 katına çıkarılacağını açıklamıştı. Birebir vakitte nükleer güç üretimine de önemli yatırım yapıyoruz. Rus ortaklarımızla birlikte Türkiye’de Akkuyu’da 4 reaktör inşa ediyoruz ve 2050’ye kadar 20 gigavat nükleer güç üretim kapasitesine sahip olacağız. Akkuyu’daki mevcut 4 reaktöre ek olarak Sinop ve Trakya’da 8 yeni reaktör daha eklemeyi planlıyoruz. Ayrıyeten küçük modüler reaktörler de devreye alınacak.”
Bakan Bayraktar, tüm bu yatırımların yanında Türkiye’nin elektrik üretiminde doğal gaza gereksinimi olduğunu, 25 gigavatlık kurulu güce bu yıl 1 gigavat daha ekleneceğini ve gazdan elektrik üretim kapasitesini artırmak istediklerini söz etti.
Doğal gaz arzı konusunun zorluklar barındırdığını belirten Bayraktar, Türkiye açısından doğal gazın hayati kıymete sahip olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’nin doğal gaz tedarikçilerine ait bilgi veren Bayraktar, “Doğal gazın büyük bir kısmını boru çizgileriyle ithal ediyoruz. Rusya’dan, Gazprom’dan onlarca yıldır süren emniyetli bir tedarik iştirakimiz var. 1980’lerde başlayan bu işbirliği hala devam ediyor. İran ve Azerbaycan’dan da boru çizgileriyle gaz alıyoruz. Lakin bilhassa 2016’dan sonra ABD’den gelen güçle birlikte LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) piyasasında büyük bir artış gördük.” sözünü kullandı.
GAZLAŞTIRMA ALTYAPISINA YATIRIM ARTIYOR
Bayraktar, Türkiye’nin bu devirde gazlaştırma altyapısına yatırım yaptığını ve 2016’dan bu yana gazlaştırma kapasitesini yaklaşık 5 kat artırdığını söyledi.
ABD, Avustralya, Afrika ve Katar üzere bölgelerden gelen ve artan LNG arzının, yatırımları artırmanın ana sebebi olduğunu belirten Bayraktar, şunları söz etti:
“Bugün Türkiye’ye gazın yaklaşık dörtte biri, birtakım yıllarda üçte biri LNG olarak geliyor. Bu süreçte TürkAkım, TANAP üzere yeni boru sınırı projelerine de büyük yatırımlar yaptık. Ana gayemiz, Türkiye’nin gaz arz güvenliğini sağlamaktır. Zira gazı konutlarda, endüstride ve elektrik üretiminde kullanıyoruz. Bu alanların hepsinde talep artıyor. Yani doğal gaz, Türkiye için hayati değere sahip. Şu anda odaklandığımız bir öteki alan ise upstream yatırımları, yani petrol ve doğal gaz arama ve üretimi. Bu nedenle Karadeniz ve Doğu Akdeniz’de deniz üstü faaliyetlere yatırım yapıyoruz. Ayrıyeten Somali, yakında Pakistan üzere farklı bölgelerde de petrol ve gaz arama faaliyetleri yürütüyoruz. Üretimden (upstream) taşımaya (midstream) kadar tüm altyapıya yatırım yapıyoruz. Sonuçta maksadımız, vatandaşlarımıza ve müşterilerimize inançlı, uygun fiyatlı güç arzını sağlamak.”
ABD’DE KÖMÜRDEN GAZA GEÇİŞİN SEBEBİ YALNIZCA İKLİM DERTLERİ DEĞİL
Bakan Bayraktar, 2000’lerin başında ABD’de kömürden gaza geçiş yaşandığını ve elektriğin kömür yerine doğal gazdan üretilmeye başlandığını lisana getirdi.
O devirde ABD’nin elektrik üretiminin yarısından fazlasının kömürden geldiğini, bugün bu oranın yüzde 15’in altına düştüğünü söyleyen Bayraktar, şunları kaydetti:
“Bu dönüşümü yalnızca çevresel korkularla, siyasetlerle yahut iklim değişikliğiyle açıklayabilir miyiz? Tahminen kısmen evet. Temel neden gazdan elektrik üretim maliyetinin kömürden çok daha rekabetçi hale gelmesidir. Yalnızca arz güvenliğine değil, tıpkı vakitte rekabetçiliğe, uygun fiyata ve ucuz güce odaklanmalıyız. Zira bunlar hem Türkiye’nin hem de global gaz piyasasının geleceği için kilit ögelerdir. Biz yalnızca ülkenin doğal gaz arz güvenliğine odaklanmıyoruz, birebir vakitte bölgeye, bilhassa Güneydoğu Avrupa’ya da bu mevzuda katkı sağlamak istiyoruz. Böylelikle onlar da bizim altyapımızı kullanarak güç arz güvenliğini sağlayabilirler.”
