Küresel ekonomik kriz ve yükselen enflasyon sonucunda AVM’lerde yaşanan kira artışlarını değerlendiren UFRAD Franchising Derneği Genel Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın, “AVM’lerdeki fahiş kira zamları yasal sınırın çok üzerinde ve bu durum kabul edilebilir gibi değil” dedi.
Alışveriş merkezlerindeki (AVM) kira tartışması yeniden alevleniyor. UFRAD Franchising Derneği Genel Başkanı Doç. Dr. Aydın, “Pandemi ve beraberinde yaşanan küresel ekonomik kriz sebebiyle AVM kiracıları oldukça mağdur edilmiştir. Markalarımızı bu durumdan kurtarmalıyız. Mağaza sahiplerinin yaptıkları kira artışları yasal sınırın oldukça üzerinde, bu durum kabul edilemez” diye konuştu.
“TÜİK VERİLERİ DİKKATE ALINMIYOR”
AVM’lerdeki kira artış oranlarının yüzde 98’lere vardığına dikkat çeken Doç. Dr. Aydın, “AVM’lerdeki kira zamları yüzde 98,2 ’ye varan oranlara ulaştı. Bu durum, TÜİK’in belirlediği yüzde 34,5’in çok üzerinde. Görüldüğü gibi TÜİK verileri dikkate alınmıyor. Sadece TÜİK değil Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi de yıllık kiranın TÜFE’ye göre yapılmasını öngörmektedir” ifadelerini kullandı.
“BU DURUM, EKONOMİYE BÜYÜK ZARAR VERİR”
AVM’lerde yaşanan sorunların pandemi sürecinde başlamadığını, aksine, sorunların başlıca nedeninin fahiş kiralar olduğunu ifade eden Doç. Dr. Aydın, “Bu fahiş kiralar artık sürdürülemez bir noktaya gelmişti, oluşan basınç da pandemi nedeniyle patladı, yaşanan enflasyon sebebiyle ise katlanarak içinden çıkılmaz bir hale geldi. Markaların cirolarına oranla maliyetleri, masrafları, aşağı yukarı her yerde aynı seviyededir ama dükkan ve mağaza kiraları, AVM’lerde, cadde mağazalarına göre çok daha yüksek seviyelerde. Geçmişte AVM sayısı nispeten azdı, ziyaretçi çoktu. Bu sayede markalar iyi satış yapıyorlar ve bu fahiş kiraları makul görüyorlardı. Ancak AVM sayısı 400’ü geçince alternatifler çoğaldı, mağazaya giren müşteri sayısı azaldı. Bu da doğal olarak satışları düşürdü. Ayrıca, bu durum sadece AVM’lerdeki kiracıları zora sokmaz. Birçok mağaza hatta birçok AVM, kapanma tehlikesiyle karşı karşıya gelebilir. Ekonomimize büyük zarar verir” dedi.
“SEKTÖREL DAYANIŞMA ŞART”
Zamların perakende sektörü için büyük bir sorun teşkil ettiğini belirten Doç. Dr. Aydın, “Fahiş kira isteyen AVM’ler ziyaretçi çekme görevini üstlenmeli, kira miktarları, ziyaretçi sayısı ve satış miktarlarıyla orantılı olacak şekilde düzenlenmelidir. AVM’lerin yönetim ve pazarlama çalışmaları şeffaf bir şekilde yürütülerek kiracıların da bu konuda söz sahibi olması sağlanmalıdır. Tüm markalarımızı ilgilendiren bu sorun, ancak sektörel dayanışma içinde çözüme kavuşturulabilir” diye konuştu.
