Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünden Dr. Gülay Beşirli, Altın Çilek’in ülkemizdeki geçmişi, besin bedeli ve gelecekteki potansiyeline dikkat çekerken; Ülkü Tarım İş Geliştirme ve Zirai Operasyonlar Sorumlusu Ahmet İşçen ise üretim ölçeği, maliyetler ve ihracat imkânları hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Çevrimiçi gerçekleştirilen toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, moderatörlüğünü İSTİB Genel Sekreter Yardımcısı İsmail Şen yaptı. Toplantıya, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünden Dr. Gülay Beşirli ve Ülkü Tarım İş Geliştirme ve Zirai Operasyonlar Sorumlusu Ahmet İşçen konuşmacı olarak katıldı.
HENÜZ HAK ETTİĞİ NOKTADA DEĞİL
İSTİB Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, işlevsel besinlerin yükselen kıymetine dikkat çekerek, halk ortasında “yer kirazı” olarak bilinen Altın Çilek’in ülkemizde hak ettiği noktaya ulaşamadığını vurguladı. Kasap, global pazarın 2024’te 1,48 milyar dolara ulaştığını 2033’te ise 2,78 milyar doları aşmasının beklendiğini belirterek, bu tropikal meyvenin yüksek besin bedeli ve sıhhat yararlarıyla sofralarımıza girmesi için gerçek tanıtım ve tüketici şuurunun artırılmasının kaide olduğunu söz etti.
GELECEĞİN ALTIN PAHASINDA MEYVESİ
Altın Çilek’in birinci kere 1995 yılında İtalya’dan ülkemize giriş yapmış olduğunu belirten Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünden Dr. Gülay Beşirli,“Bu ürün, Enstitümüz tarafından yürütülen adaptasyon çalışmalarıyla ziraî üretime kazandırıldı. Lakin ticari manada tohum üretimi ve satışı ülkemizde şimdi başlamış değil. Tıbbi olarak da kullanılan bu kıymetli meyvenin milletlerarası standartlarda çeşit tescili ülkemizde teminat altına alınmıştır. Böylelikle dünya pazarında rekabet edebilmenin de önü açılmıştır. Altın Çilek’in raf ömrü kısa olmakla birlikte, 0°C’de yüzde 85-90 nem şartlarında 60 güne kadar depolanabilmesi mümkün. Yüksek potasyum içeriğiyle kemik sıhhatini destekleyen, sindirimi kolaylaştıran ve bitkisel fosfor kaynağı olmasıyla dikkat çekiyor. Taze tüketiminin yansıra marmelat, kurutulmuş eserler, pasta sanayi, salatalar ve sofra süslemelerinde egzotik bir lezzet olarak kullanılabiliyor. Geçmişte süratli kilo vermek emeliyle hap formunda bilinçsiz tüketimi nedeniyle olumsuz bir imaj edinmiş olsa da, küçük lakin besin kıymeti yüksek yapısıyla gelecekte “altın değerinde” bir eser olma potansiyeli taşıyor” dedi.
TÜRKİYE’DE ÜRETİM ŞİMDİ KÜÇÜK ÖLÇEKTE
Küresel üretiminin yüzde 94’ünü tek başına Kolombiya’nın gerçekleştirdiğine değinen Ülkü Tarım İş Geliştirme ve Zirai Operasyonlar Sorumlusu Ahmet İşçen, “2022 yılı prestijiyle Kolombiya’nın 20 bin ton üretimi ve 40 milyon dolarlık bir ihracatı kelam konusu. İhracatın büyük bir kısmı da Hollanda’ya yapılıyor. Yani güney yarım küreden kuzey yarım küreye taşınan bir eser ve bu da lojistik maliyelerini epey yükseltiyor. Bizde ise üretimi şimdi küçük ölçekte gerçekleştiriliyor. Üretim şimdi kâfi ölçüde değil. Talebi karşılamak için yaklaşık 10 ton ithalatımız, 10 ton da yerli üreticiden alımımız var. Lakin satış kanallarımızda son devirde bir artış kelam konusu. Eser genelde küçük paketlerde satılıyor. Fiyat beklentisi yüksek oluştuğu için bazen fiyatlar ithal fiyatların üzerine çıkabiliyor. Negatif bilgilerden ötürü uzak duranlar da var. Bunlar satışı etkileyen kıymetli etkenler. Biz raflarda olması için çalışıyoruz. Zira Altın Çilek, ‘süper gıda’ konseptinde öne çıkabilecek fakat şimdi pahası tam olarak anlaşılmamış bir eser. 1 dönümde 350 bin lira ciro mümkün” dedi.
AB ÜLKELERİNE İHRAÇ EDİLEBİLİR
İşçen üretimde karşılaşılan zorluklara da dikkat çekerek şöyle devam etti:
“Şu an istikrarlı bir satış hacmi oluşmadığı için üretici belirsizlikler karşısında üretim ölçeğini artıramıyor. Hasadı zahmetli, personellik masrafları yüksek. Bir kişi günde en fazla 20 kg toplayabiliyor. Kontratlı tarım modeliyle, topraksız yetiştiricilik ve jeotermal seracılıkla yılın 12 ayında yüksek kalitede üretim gerçekleştirebilirsek bu eseri AB ülkelerine ihraç edebiliriz. Üretici açısından yüksek personellik maliyetleri, tüketici açısından ise fiyat belirsizlikleri talebi sınırlandırsa da, soğuk zincir ve şuurlu pazarlama sayesinde AB’ye daha düşük maliyetli ihracat yapma, raflarda daima yer alma ve üretim ölçeğini büyütme bahtımız var”
