Kışlalı, 10 Temmuz 1939’da Tokat’ın Zile ilçesinde doğdu. İlkokulu annesinin vazifeli olduğu Kilis Kemaliye İlkokulu’nda bitiren Kışlalı, Kilis Ortaokulu’nun akabinde eğitimine Kabataş Erkek Lisesi’nde devam etti.
Daha sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde tahsil gören Kışlalı, tıpkı yıllarda spor muhabirliğine başladığı Yeni Gün gazetesinde kısa müddette yazı işleri müdürü oldu.
Kışlalı, 1967’de Fransa bursuyla girdiği Paris Hukuk Fakültesi’nde doktorasını “Modern Türkiye’de Siyasi Güçler” teziyle tamamladı. Fransa’da tanıştığı Nicole (Nilgün) ile 28 Mayıs 1968’de evlenen Kışlalı’nın, bu evlilikten kızları Altınay ve Dolunay dünyaya geldi.
42. Hükümet’te Kültür Bakanlığı yaptı
Kışlalı, 1968-1972 yıllarında Hacettepe Üniversitesinde “siyaset sosyolojisi” dersleri verdi. Lakin askerlik hizmeti sonrasında bu misyonuna dönmedi.
TRT Bilimsel Muvaffakiyet Ödülü’ne 1971’de layık görülen, 1972’de doçent olan Kışlalı, 1971-1977 yıllarında Yankı mecmuasında vazife yaptı.
Bu dönemde CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit ile tanışan ve 1977’de CHP’den İzmir Milletvekili seçilen Kışlalı, 1978-1979 yıllarında Ecevit’in kurduğu 42. Hükümet’te Kültür Bakanlığı yaptı.
12 Eylül sonrasında üniversiteye dönen Kışlalı, Ankara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi’nde “siyaset bilimi” dersleri verdi.
Kışlalı, 1988’de profesör oldu, 1991’de Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığına başladı. Çağdaş Ömrü Destekleme Derneği, Atatürkçü Niyet Derneği üzere derneklerin toplantılarına konuşmacı olarak katılan Kışlalı, 1993’te Fransız Ulusal Liyakat Nişanı’na layık görüldü.
Kışlalı, 9 Eylül 1995’teki trafik kazasında eşi Nilgün Kışlalı’yı kaybetti, kendisi ise ağır yaralandı.
Nilüfer Kışlalı ile 1997’de ikinci evliliğini yapan Kışlalı’nın bu evlilikten ise kızı Nilhan Parıltı dünyaya geldi.
Ahmet Taner Kışlalı, 21 Ekim 1999’da arabasına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu hayatını kaybettiğinde 60 yaşındaydı. Türkiye’yi yasa boğan hücumun akabinde Ankara’daki cenaze merasiminde Kışlalı’yı son seyahatine binlerce kişi uğurladı.
Çalışmaları
Vefatına kadar Cumhuriyet gazetesindeki yazılarını yazmayı ve Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinde ders vermeyi sürdüren Kışlalı, vefatından sonra 1999 Sertel Demokrasi Ödülü’ne layık görüldü.
Kışlalı’nın, gündemdeki siyasi mevzularına ait yüzlerce köşe yazısının yanı sıra “Modern Türkiye’de Siyasi Güçler”, “Öğrenci Ayaklanmaları”, “Atatürk’e Saldırmanın Dayanılmaz Hafifliği”, “Kemalizm, Laiklik ve Demokrasi”, “Siyasal Sistemler”, “Siyaset Bilimi”, “Siyasal Çatışma ve Uzlaşma”, “Seçimsiz Demokrasi”, “Bir Türk’ün Ölümü” ve “Ben Demokrat Değilim” adlı kitapları bulunuyor.
Kışlalı, öğrencilerine ithaf ettiği “Siyasal Çatışma ve Uzlaşma” isimli kitabında, “şiddetin psikolojisi” ve “terörizmin sosyolojisi”ne ait tahlillerde bulunmuştu. Kışlalı’nın kitaptaki tespitlerinden biri, “Silah ve şiddet karşısında toplumun boyun eğdiğini göstermek ne kadar yanlış ise terörü yaratan ortamın değişmesi için gerekli demokratik adımları atmaktan kaçınmak da o ölçüde kusurludur.” formundaydı.
Dava süreci
Kışlalı suikastına ait birinci yargılama Devlet Güvenlik Mahkemesinde (DGM) yapıldı. Ahmet Taner Kışlalı, Uğur Mumcu, Muammer Aksoy ve Bahriye Üçok’un öldürülmesi hareketlerinin de ortasında bulunduğu çok sayıda olayı kapsayan dava, “Umut Operasyonu” olarak tarihe geçti.
DGM’lerin kapanmasının akabinde yargılamaya Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi. Davada, 3 sanık “yasa dışı Tevhid-Selam ve Kudüs Ordusu örgütünü kurmak ve yönetmek” suçundan, 5 sanık ise tıpkı örgüte üyelikten çeşitli müddetlerde mahpusa mahkum edildi.
Bu kapsamda sanıklardan Mehmet Ali Tekin, Hasan Kılıç ve Ekrem Baytap, “silahlı hata örgütü kurma ve yönetme” aksiyonlarından 12 yıl 6’şar ay mahpusla cezalandırıldı.
Sanıklar Abdulhamit Çelik, Fatih Aydın, Yusuf Karakuş, Mehmet Şahin ve Recep Aydın’a ise “silahlı kabahat örgütü üyesi olmak”tan 6 yıl 3’er ay mahpus cezası verildi.
Davanın firari sanıklarından Oğuz Demir’in evrakı ayrılarak Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasına devam ediliyor.
