Temmuz ayı sonuna kadar Türkiye’de temsilcilik açma kelamı veren Çinli Temu’nun bu kelamını hâlâ yerine getirmediği öğrenildi. Ülkede vergi ödemeyen ve istihdam sağlamayan Temu’dan sipariş verilen ayakkabıların yarısı ise kanserojen çıktı.
Türkiye’de yerleşik olmayan e-ticaret pazaryerlerinin ülke iktisadına verdiği ziyan giderek büyüyor. Bu firmalar Türkiye maddelerine uymadıkları için maddede belirtilen vergi dahil fiyatın gösterilmesi üzere yükümlülükleri de hiçe sayarak vatandaşın fiyat algısını manipüle ediyor.
SAHTE UCUZ PLATFORM ALGISI
Türkiye’ye gelen günlük 120-150 bin e-ithalat paketinin büyük bir kısmını Temu paketleri oluştururken, şirketin “ucuz platform” algısı oluşturmak için vergisiz fiyatını sitesinde gösterdiği anlaşıldı. Akabinde ödeme evresinde ithalat gümrük vergisini Türk vatandaşlarına ödeten Temu, kendi ise Türkiye’ye yaptığı satışlar için rastgele bir gümrük ya da gelir vergisi ödemiyor.
Bu platformlar geçtiğimiz yıl Türkiye’de yaklaşık 43 milyar TL’lik ciro yaparken bu sayının bu yıl 83 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği’nin (ETİD) raporuna nazaran yabancı menşeili e-ticaret platformlarının bu yıl Türkiye’de 500 milyar liralık katma bedel kaybına yol açacağı kestirim ediliyor.
GÖNDERİLERE SIKI TAKİP
Türkiye’de Temu’ya yaptırım uygulanmasının gündeme alındığı, firmaya ilişkin kargo gönderilerinin gümrüklerde daha sıkı kontrollere tabi tutulacağı öğrenildi. Bu üzere platformlardan gelen eserler Dış Ticarette Risk Asıllı Denetim Sistemi üzere eser güvenlik sistemlerine tabi olmadığı için kanserojen riski yüksek, insan sıhhatine ziyanlı gereçler içerebiliyor.
AYAKKABILARDA KANSEROJEN TESPİTİ
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten, bir küme gazeteciye yaptığı değerlendirmede, “Dernek olarak Temu’dan ayakkabı aldık. Bunları laboratuvara göndererek tahlilini yaptırdık.
Yaklaşık yüzde 50’sinde çok yüksek oranlarda kanserojen ve alerjen unsurlar, ağır metaller tespit edildi. Bunları Cumhurbaşkanı Yardımcımız ve Ticaret Bakanımıza raporları ile birlikte arz ettik. Tüketici üzerinde önemli risk oluştuğunu anlattık. Bakan bey yakın vakitte mevzuya yeni bir düzenleme yapılacağını söyledi. Önlemin eli kulağında diye düşünüyoruz” dedi.
Yurtdışından ithalat yapmak isteyen firmaların eserleri konteyner bazlı ithal ettiğinde TAREKS kontrolüne tabi olduklarını kaydeden İçten, “Temu’dan gelenler ise teste ya da TAREKS’e uğramadan tüketiciye ulaşıyor. Türkiye’de rastgele bir platformun mal satmasına karşı değiliz lakin eşit kurallarda yarış kaygısındayız.
2024 datalarına nazaran, Temu’dan 8 milyon çift bu biçimde ayakkabı gelmiş. Türkiye’de yıllık 72 milyon çift ithalat olduğu düşünüldüğünde yüzde 10’dan fazlası bu platformdan geliyor. Bu platform, 200 orta ölçekli ayakkabı üretim firmasının kapanmasına sebep oldu” dedi.
