Bakanlıktan yapılan açıklamada, Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde 2002’den bugüne kadar iktisatta ve ticarette de dünya arenasında kelam sahibi bir ülke pozisyonuna ulaştığı belirtildi.
Cari fiyatlarla Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın, 2002’de 238 milyar dolar iken 2023’te 1 trilyon 130 milyar dolarla tarihte birinci kere trilyon eşiğini aştığına dikkat çekilen açıklamada, 2024’te 1 trilyon 322 milyar dolar ve 2025’in birinci çeyreğinde 1 trilyon 371 milyar dolar ile tüm vakitlerin doruğuna ulaştığı aktarıldı.
Açıklamada, yıl sonunda 1,4 trilyon dolarlık ulusal gelirin hedeflendiğine işaret edilerek, şu sözler kullanıldı:
“Türkiye, son 22 yılda yıllık yüzde 5,3 gerçek büyüme kaydetti ve son 10 yılda OECD’nin en süratli büyüyen ekonomilerinden biri oldu. IMF, temmuz ayında yayımladığı raporda bu yıla ait ülkemizin büyüme kestirimini yüzde 3’e yükseltti. 2020’den bu yana yaşanan global krizlere karşın 19 çeyrektir kesintisiz büyüme başarımız sürüyor. Kişi başına ulusal gelir 2002’de 3 bin 608 dolar iken, 2025’in birinci çeyreğinin sonunda 15 bin 971 dolara yükseldi.”
SAĞLANAN TAKVİYELER TARİHİ SAYILARA ULAŞTI
Açıklamada, otomotiv ve emlak dallarında geçersiz ilanların ve kayıt dışı faaliyetlerin önüne geçildiği bildirildi.
Tüketicilerin korunmasına yönelik fahiş fiyat ve stokçulukla çaba faaliyetlerinin yanı sıra inançsız ve ziyanlı eserlere yönelik kontrollerin devam ettiğine dikkat çekilen açıklamada, “Bakanlık olarak esnaf, sanatkar ve kooperatiflere sağladığımız dayanaklarda tarihi sayılara ulaştık. Esnaf ve sanatkarlara hazine sübvansiyonlu kredi imkanlarında hem limitleri artırdık hem de vadeleri uzatarak ödeme kolaylığı sağladık. Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı kapsamında dayanak limitlerini yükselterek kooperatiflerimizin üretim ve hizmet kapasitesini artırmalarına katkı sunduk.” değerlendirmesinde bulunuldu.
HEDEF: 390 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT
Açıklamada, Türkiye’nin mal ihracatından aldığı hissenin 2002’de yüzde 0,55 iken 2024’te yüzde 1,07’ye, hizmetler ihracatından aldığı hissenin da 2002’de yüzde 0,84’ten 2024’te yüzde 1,32’ye ulaştığı belirtilerek, 2002’den 2024’e kadar geçen müddette toplam ihracatın 7 katına çıktığı bildirildi.
Mal ve hizmet ihracatındaki artışlar ile ithalattaki gerileme sayesinde Mayıs 2023’te 55,1 milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari açığın, 2024 sonunda 10 milyar dolara düştüğüne işaret edilen açıklamada, şu tabirler kullanıldı:
“2024’te 377 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek mal ve hizmet ihracatı gerçekleşti. 2025’in sonunda Cumhurbaşkanımızın bize öngördüğü 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı maksadına ulaşacağız. Ocak–temmuz periyodunda ihracatımız 156,4 milyar dolar düzeyine geldi. Bu periyotta en fazla ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, İngiltere, ABD, İtalya ve Irak oldu. Avrupa Birliği’ne (AB) ihracat yüzde 8,5 artarak 67,8 milyar dolara ulaştı. Yıllık bazda AB’ye ihracat 113,8 milyar dolar ile rekor kırdı.”
Açıklamada, hizmet ihracatının 2002’de 14 milyar dolar iken 2024’te 115,2 milyar dolarla tarihi rekoru kırdığı belirtilerek, 2024’te 62 milyar dolarla hizmetler bölümünde ticaret fazlası sağlayan Türkiye’nin dünyada en fazla hizmet fazlası veren 5’inci ülke olduğu vurgulandı.
Bu yılın ocak–mayıs devrinde 40,1 milyar dolarlık hizmet ihracatı yapıldığına, 121 milyar dolar amacına de emin adımlarla ilerlendiğine işaret edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde yürütülen çok taraflı görüşmeler ile bölgesel ve global ölçekte ticaret diplomasisinde de güçlü bir ivme yakalamış durumdayız. Bu çerçevede 115 üst seviye temas ve 37 milletlerarası toplantıya iştirak sağlandı, Türk Devletleri Teşkilatı, AB, Afrika Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı, OECD ve Balkan ülkeleri ile ticari işbirliği ve yatırım alanlarında yeni atılımlar sağlanmaya devam edilmektedir.”
İHRACATÇILARA DESTEK
Açıklamada, bölgesel ve global seviyede yürütülen ticaret diplomasisi sayesinde şu ana kadar 24 ülke ile hür ticaret muahedesi (STA), 6 ülke ile de tercihli ticaret muahedesinin (TTA) yürürlüğe girdiği anımsatılarak, 3 STA’nın müzakere sürecinin tamamlandığı, 3 STA’nın ise müzakere sürecine de devam edildiği bilgisi verildi.
Geçen yıl mal ve hizmetler ihracatına 25 milyar lira takviye harcamasının yapıldığı belirtilen açıklamada, “2025’te 33 milyar lira takviye bütçesi ayrılmış, yılın 7 ayında 9,4 milyar lira ödeme yapılmıştır. Türk Eximbank 2024’te 48,7 milyar dolar ile tarihindeki en yüksek dayanak fiyatına ulaşmış, 2025’te 52 milyar dolar amacı belirlenmiştir.” sözleri kullanıldı.
Açıklamada, Türk Ticaret Bankasının 2025’te ihracata 75 milyar lira finansman sağlamayı, İGE AŞ’nin ise yıl sonuna kadar 160 milyar lira kefalet hacmine ulaşmayı hedeflediği bildirilerek, ihracat reeskont kredilerinde günlük limitin 4 milyar liraya çıkarıldığı, faiz maliyetlerinin yüzde 27,09’a indirildiği, ihracat bedeli satış zorunluluğunun da yüzde 35 olarak belirlendiği aktarıldı.
“Uzak Ülkeler Stratejisi” ile 2028’e kadar uzak ülkelere ihracatın 50 milyar dolara çıkarılması, “İİT Ülkeleri ile İhracatı Geliştirme Stratejisi” ile bu ülkelerin toplam ihracattaki hissesinin yüzde 30’a ulaşmasının hedeflendiği bildirilen açıklamada, şu bilgiler verildi:
“Yeşil Mutabakata Ahenk Dayanağı ile ihracatçıların yeşil dönüşüm süreçlerine 5 yıl boyunca 13 milyon 645 bin liraya kadar takviye sağlanıyor. 2002–2025 periyodunda ülkemize gelen direkt yabancı yatırımlar 13,5 milyar dolardan 279,5 milyar dolara çıktı. 2003’te 5 bin 600 olan yabancı sermayeli şirket sayısı 2024’te 86 binin üzerine yükseldi. Hizmet, sanayi ve tarım kesimlerine gelen yatırımlar katlanarak artmıştır. Milletlerarası direkt yatırımlarla, 70 milyar dolar yıllık ihracat ve 1,2 milyon kişilik istihdam hacmi sağlanmaktadır.”
GÜMRÜK DİPLOMASİSİ AĞI OLUŞTURULDU
Açıklamada, Gümrük Koruma gruplarının Türkiye’nin tüm hudut kapılarında her türlü kaçakçılık ve yasa dışı ticaretle uğraşını kararlılıkla sürdürdüğüne dikkat çekilerek, grupların gerçekleştirdiği operasyonlar kapsamında ele geçirdikleri kaçak eşyalara ait bilgi verildi.
7 Ağustos prestijiyle 4 bin 362 olayda geçen yıla nazaran yüzde 61’lik artış kaydedilerek 42 milyar 312 milyon lira bedelinde kaçak eşya yakalandığına işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Tek Pencere Sistemi, kağıtsız gümrük, Konteyner ve Liman Takip Sistemi üzere uygulamalarla süreçler hızlandırıldı, 72 ülke ile imzalanan mutabakatlarla güçlü gümrük diplomasisi ağı oluşturuldu. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonumuzu adım adım hayata geçirirken, ticarette elde ettiğimiz güçlü performans, ‘Ticaretin Yüzyılı’ maksadımızın en somut göstergelerinden biri oldu. Yatırım, üretim, istihdam ve ihracat alanlarında elde edilen kazanımlar, sırf bugünkü büyüme sayılarımızı değil, birebir vakitte geleceğe dair sürdürülebilir kalkınma kapasitemizi de güçlendirmektedir. Bakanlık olarak, hem mevcut pazarlarımızı derinleştirmeye hem de yeni pazarlara erişim sağlayarak ihracatımızı çeşitlendirmeye yönelik çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz.”
