Türkiye bir defa daha zelzele gerçeğiyle yüzleşti. Pazar günü akşam saatlerinde Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde yaşanan 6.1 büyüklüğündeki zelzele sonrası bölgede 786 artçı deprem kaydedildi. Sallantılar devam ederken uzmanlardan da peş peşe yorumlar geldi.
Konuyla ilgili A Haber’e açıklamalarda bulunan Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Şükrü Ersoy, Türkiye’nin bütünüyle zelzele riski taşıyan bir coğrafyada yer aldığına dikkat çekti. Ersoy, bu sarsıntının görünür olmayan, haritalarda işaretlenmemiş bir fay zonu üzerinde gerçekleşmiş olabileceğini söyledi.
FAY ÇİZGİSİ KISA, TESİRLERİ GENİŞ
Depremin, yaklaşık 15 kilometrelik bir fay sınırı boyunca geliştiğini belirten Prof. Dr. Ersoy, Sındırgı’yı Simav’a bağlayan Simav Fayı’nın tarih boyunca büyük zelzeleler ürettiğine dikkat çekti. Lakin mevcut fay uzunluğuna nazaran, bu bölgede 6.1’in üzerinde bir zelzele beklenmediğini belirtti.
ARTÇILARIN TARAFI ŞAŞIRTTI
Deprem sonrası yaşanan artçı sarsıntılar da dikkat çekti. Normal koşullarda ana sarsıntının merkez fay çizgisi üzerinde artçıların ağırlaşması beklenirken, bu sefer artçılar güneye hakikat yayıldı. Bu durumun, zelzelenin bilinmeyen yahut yüzeylenmemiş bir fay üzerinde meydana gelmiş olabileceğini düşündürdüğünü dile getiren Ersoy, benzeri bir durumu 1992 Erzincan zelzelesinde de gözlemlediklerini söz etti.
Ersoy, “Yüzeylenmeyen faylar, yeryüzünde bariz kırıklar bırakmaz ve haritalarda görülmez. Bu nedenle sarsıntı sonrası saha çalışmalarında görünür bir fay izine rastlanamayabilir” dedi.
“TÜRKİYE’NİN TAMAMI ZELZELE RİSKİ ALTINDA”
Türkiye’nin yüzde 92’sinin zelzele bölgesi olduğu belirtiliyor fakat Ersoy’a nazaran bu hakikat değil. Ersoy, “Türkiye’nin yüzde yüzü sarsıntı bölgesi” dedi.
Ersoy, mevzuya ait konuşmasına devam ederek şu tabirleri kullandı:
- “Bir yerleşim yerinin sarsıntıdan etkilenmesi için altından fay geçmesi gerekmiyor. Taban berbatsa, çok uzaktaki bir sarsıntı bile yapılarınızda hasara yol açabilir.
- Bunu aklımızdan çıkarmamalıyız; zira biz bir zelzele jenerasyonunda yaşıyoruz.
- Zaman vakit bu zelzeleler olacak. Kimi vakit şiddetli, kimi vakit hafif.
- Bu sarsıntı şiddetli değildi, bu nedenle binalara önemli ziyan vermesi beklenmez.
“DEPREMİ BUNDAN SORUMLU TUTMAK YANLIŞ”
6.1 büyüklüğündeki bir sarsıntıda binaların ziyan görmesi beklenmez. Dünkü sarsıntıda 10 bina yıkıldı, lakin bunlar metruk binalardı. Asıl sorulması gereken, bu metruk binaların neden hâlâ ayakta olduğu. Yıkılması gereken binalar, vaktinde kaldırılmalıydı. Sarsıntısı bundan sorumlu tutmak yanlış; asıl sorumluluk beşere aittir.
Bir binanın yıkılması kolay değildir. Biraz mühendislik görmüş binalarda, hasar olsa bile içeriden çıkabilirsiniz; üzerinize çökmez. Köy meskeni bile olsa makul kriterlere uymalı. Münasebetiyle bu büyüklükteki bir zelzelede ‘Deprem oldu, konut yıkıldı’ demek gerçek değildir. Bunlar insani kusurlar. Biz, en az 6.5 büyüklüğündeki sarsıntılara kadar hasar görmeyecek yapılar inşa etmek zorundayız.”
