Türkiye’nin toplumsal güvenlik sistemi, sigorta başlangıç tarihine nazaran üç ana periyoda ayrılıyor. Her devir, prim gün sayısı ve emeklilik yaşı açısından farklı kurallara sahip.
1. Periyot: 8 Eylül 1999 Öncesi Sigortalılar
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, emeklilikte en avantajlı kümesi oluşturuyor. Bu periyotta 18 yaşından evvel sigortalı olanların çalışma mühletleri, hem prim gün sayısına hem de emeklilik yaşına direkt katkı sağlıyor. Bayanlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl sigortalılık mühleti, 18 yaş tamamlandıktan sonra hesaplanıyor. Bu sayede erken sigorta başlangıcı, hem prim gününü tamamlamada hem de daha erken emekli olmada büyük bir avantaj sağlıyor.
2. Devir: 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Ortası Sigortalılar
Bu tarihler ortasında sigortalı olanlar için 18 yaş öncesi çalışma müddetleri yalnızca prim gün sayısına ekleniyor. Lakin emeklilik yaşı, 18 yaşını doldurduktan sonraki sigorta başlangıç tarihine nazaran belirleniyor. Bayanlar için emeklilik yaşı 58, erkekler için ise 60 olarak uygulanıyor. Erken sigortalılık, prim gününü tamamlamada yardımcı olsa da emeklilik yaşını düşürmüyor.
3. Periyot: 30 Nisan 2008 Sonrası Sigortalılar
Prim Odaklı Sistem2008 sonrası sigortalılar için 18 yaş öncesi çalışma mühletleri emeklilik hesabında dikkate alınmıyor. Emeklilik yaşı, prim gün sayısının tamamlandığı tarihe nazaran belirleniyor. Prim gününü erken tamamlayanlar, daha erken emekli olma talihine sahip. Bu sistem, prim gününe odaklanarak yaş kaidesinde makul bir esneklik sunuyor.
PRİM GÜN SAYISI VE YAŞ ŞARTLARI
Türkiye’de SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalıları için prim gün sayısı ve yaş kuralları farklılık gösteriyor:
-
SSK: 7200 prim günü
-
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı: 9000 prim günü
Prim gün sayısını tamamlayanlar, ilgili devrin yaş kaidesine nazaran emekli olabiliyor.
2035’E KADAR VE SONRASI İÇİN EMEKLİLİK ŞARTLARI
31 Aralık 2035 tarihine kadar prim gün sayısını tamamlayan bayanlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Ancak 2035 sonrası prim gününü tamamlayanlar için emeklilik yaşı her yıl bir yaş artacak.
Bu nedenle, bilhassa 2008 sonrası sigortalıların emeklilik planlamasını dikkatli yapması gerekiyor.
DÖNEMLERE NAZARAN EMEKLİLİK ŞARTLARI
8 Eylül 1999 Öncesi:
18 yaş öncesi sigortalılık mühleti, hem prim gününe hem de emeklilik yaşına katkı sağlıyor. Bu kümede erken emeklilik, 47-48 yaş üzere erken yaşlarda mümkün olabiliyor.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Ortası:
18 yaş öncesi sigortalılık yalnızca prim gününe ekleniyor. Emeklilik yaşı bayanlarda 58, erkeklerde 60 olarak belirleniyor. Yaş hesaplaması, 18 yaş sonrası sigorta başlangıcına nazaran yapılıyor.
30 Nisan 2008 Sonrası:
18 yaş öncesi sigortalılık mühletleri hesaba katılmıyor. Emeklilik yaşı 58/60 olarak uygulanıyor, lakin 2035 sonrası kademeli olarak artacak.
1999-2008 ortasında sigortalı olanlar, erken emeklilikte kısmi avantajlara sahip. Erken sigortalılık, bilhassa prim gün sayısını tamamlamada kolaylık sağlarken, emeklilik yaşı konusunda sonlu esneklik sunuyor. 2035 sonrası emeklilik yaşının kademeli artışı, sigortalıların uzun vadeli plan yapmasını mecburî kılıyor.
Emeklilik planlaması yapanlar, kendi periyotlarına uygun kaideleri ve aktüel düzenlemeleri takip ederek en yanlışsız adımları atması gerektiğinin altını çizelim.
