Irak resmiajansı INA’da yer alan haberde, Kerkük’ü ziyaret eden Petrol Bakanı Abdulgani, petrol ihracatının Türkiye üzerinden tekrar başlatılmasına ait açıklamalarda bulundu.
Iraklı Bakan, “Ceyhan Limanı üzerinden petrol ihracatının bugün ya da yarın başlayacak. IKBY ile mutabakat sonucu birinci evrede günlük 80 bin varil petrol ihraç edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Paris merkezli Milletlerarası Tahkim Mahkemesi’nin Türkiye ile Irak ortasındaki petrol ihracatı konusunda verdiği karar sonrası 25 Mart 2023’te Irak’tan Ceyhan Limanı’na petrol akışı durmuştu.
40 MİLYAR DOLARLIK TİCARET POTANSİYELİ TAŞIYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Çizgisi’ne ait Irak tarafına yeni muahede taslağının gönderildiğini belirterek, çizginin günlük 1,5 milyon varil ile tam kapasite çalışması halinde 40 milyar dolarlık ticaret potansiyeli taşıdığını söylemişti.
Bayraktar, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Çizgisi’ne ait muahedenin 1973’te yapıldığını anımsatarak, sınırın üretiminin 1976’da tamamlandığını, lakin ortadan geçen yaklaşık 50 yılda günlük 1,5 milyon kapasiteye sahip boru sınırının tam kapasite kullanılamadığını lisana getirmişti.
Ham petrol boru sınırlarının global arzda kıymetli bir pozisyona sahip olduğuna değinen Bayraktar, “Irak’a şunu söylüyoruz, Irak’ın günlük 4 milyon varil petrol ihracatı var. Bunun tamamı Basra üzerinden gidiyor. Burada ise 1,5 milyon varillik farklı bir rota var. Rahatlıkla neredeyse yüzde 40 petrolünüzü farklı bir rotadan dünyaya sunabilirsiniz. Hatta Avrupa, Akdeniz üzere farklı coğrafyaya, pazara da ulaşabilirsiniz.” diye konuşmuştu.
Bayraktar, hukuken atılması gereken bir adımın atıldığını belirterek, 2026 Temmuz’da dolacak boru çizgisi mutabakatının taraflardan biri bir yıl öncesinde bildirimde bulunmazsa otomatik olarak uzayacağını lisana getirmişti.
Türkiye’nin bu muahedeyi otomatik uzatabileceğine dikkati çeken Bakan Bayraktar, şöyle devam etmişti:
“Evet uzatabilirdik lakin nasıl bir muahedeyi uzatırdık? Sınırın kapasitesi dolmamış bir muahedeyi uzatırdık. Maalesef 2014’ten beri bizi türel açmaza düşüren, aramızdaki türel nizaya sebebiyet veren bir muahedeyi uzatmış olurduk. Münasebetiyle dedik ki bu muahede ticareten, hukuken yarar sağlayan bir mutabakat değil. Bunu uzatmayalım. Fakat çabucak ardından, Iraklı muhatabım Irak petrol bakanına bir mektupla bir arada yeni muahede taslağımızı da gönderdim. ‘Biz artık Irak-Türkiye ortasındaki boru sınırıyla alakalı bu türlü bir mutabakatla bunu çalışmak istiyoruz’ dedik. O mutabakatın özünde de şu var, ortamızda rastgele bir türel uyuşmazlık olmayacak biçimde bu çizginin kapasitesini büsbütün kullanalım. Buradan 1,5 milyon varil petrol aksın. Amacımız bu. Bununla birlikte, Kalkınma Yolu’nu konuştuk, bunu bir güç yoluna dönüştürmek mümkün. Bugün 1,5 milyon varil, yıllık yaklaşık 40 milyar dolarlık bir iş demek.”
