İklim değişikliği, süratli nüfus artışı, artan endüstrileşme ve öteki etraf meseleleri, su kaynakları için risk oluşturmaya devam ediyor. Türkiye, yılda 1308 metreküp kişi başı kullanılabilir su ölçüsüyle su gerilimi altındaki bölgeler ortasında yer alıyor. Su kaynaklarının korunması ve verimli kullanılmasına yönelik gerekli önlemlerin alınmaması durumunda ülkenin, 2030’dan itibaren su kahrı yaşayan ülkeler ortasında yer alması bekleniyor.
Yapılan çalışmalarda, son yıllarda kuraklık riski taşıyan göllerde su düzeyi düşüşleri, su kalitesinde bozulma, sazlık alan kayıpları ve canlı tiplerinde azalma görüldü.
BAKANLIK HAREKETE GEÇTİ
Tarım ve Orman Bakanlığı da bu doğrultudaki tedbirlerine sürat verdi. Bu kapsamda, 24 Aralık 2024’te düzenlenen Ulusal Su Kurulu toplantısında, kuraklık riski altında olan göllere ait hareket planlarının hazırlanması, uygulamaya geçecek aksiyon planlarının da şuraya sunulması kararı alındı.
Bu karar kapsamında, Türkiye’de kuraklık riski taşıyan göllerin tespiti, bu göllerin hareket planlarının hazırlanması ve mevcut uygulamaların kıymetlendirilmesine yönelik süreç başlatıldı.
Ayrıca, Değişen İklime Ahenk Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Dokümanı ve Hareket Planı yayımlandı, bu plan çerçevesinde 112 hareket belirlendi.
Konuya ait Su Verimliliği Yönetmeliği yayımlanırken, Su Verimliliği Bilgi Sistemi’nin kurulması çalışmalarına başlandı.
Havza ölçeğinde kuraklık idare ile sektörel tahsis planlarının hazırlanmasına yönelik çalışma da yapılıyor.
Yine havza ölçekli hazırlanan ırmak havza idare planları ile bu alanları müdafaaya yönelik önlemler geliştirilirken, su kaynakları da sayısallaştırılarak kayıt altına alınıyor.
KURAKLIK RİSKİ ALTINDAKİ GÖLLER ÇALIŞTAYI DÜZENLENDİ
Çalışmalar kapsamında son olarak Su Yönetimi Genel Müdürlüğü uyumunda “Kuraklık Riski Altındaki Göller Çalıştayı” düzenlendi. Çalıştaya, ilgili kamu kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve akademisyenler katıldı. Çalıştayda, kuraklık riski altındaki Eber, Akşehir, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Sapanca ve Seyfe göllerine yönelik çalışmalar ele alındı.
Çalıştayda yürütülen istişare süreciyle tematik masalar kuruldu ve burada uzman görüşleri paylaşıldı.
Tematik masalarda, su bütçesi, su düzey değişimleri, kuraklık eğilimleri ve senaryoları, göl ekosisteminin durumu, kuraklık riskinin nedenleri, göl havzasındaki su kullanımı ve baskılar, yasal ve kurumsal yapı, müdafaa tedbirleri ve idare stratejileri ele alındı.
Çalıştayda yapılan değerlendirmelere nazaran, kuraklık öncesinde çiftçiler ile ilgili kurum ve kuruluşlara gerekli ikazların yapılabilmesi için “Kuraklık Varsayımı ve Erken İhtar Sistemi” kurulacak.
Bu kapsamda, birinci sefer Eğirdir Gölü için hazırlanan Eğirdir Göl Hareket Planı’nın devamı niteliğinde çalışmalar yapılacak. Kelam konusu 8 göl için de acil hareket planları hazırlanıp uygulanacak.
Bu 8 gölün akabinde da kuraklık riski altında olan öteki doğal göller için de emsal çalışmalar yürütülecek.
