Mutfak enflasyonu aylık yüzde 12.4 artarken işçi temsilcileri asgariye yılda 4 zam istedi. Prof. Dr. Ulusoy ise “Sınırları konuşan toplum başkasına çalışıyordur” dedi.
Yılın ikinci yarısı için açıklanan zamla 11 bin 402 TL’ye yükseltilen yeni asgari ücret, henüz işçinin cebine girmeden Türk-İş’in açıkladığı açlık sınırının altında kaldı.
Buna göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) Temmuz 2023’te 11 bin 658 TL’ye yükseldi. Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 37 bin 974 TL’ye çıktı.
TL’DEKİ DEĞER KAYBI
Ayrıca bekâr bir çalışanın “yaşama maliyeti” de aylık 15 bin 123 TL oldu. Yine Türk-İş’in hesaplamasına göre mutfak enflasyonunda aylık artış yüzde 12.38 olurken ilk 7 aylık artış yüzde 43.38, son bir yıllık artış yüzde 70.44 ve 12 aylık ortalamalara göre artış yüzde 107.54 oldu. Türk-İş’in raporunda bu artışın temel sebepleri şöyle sıralandı: “Türk Lirası’nın, yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesinin yanı sıra ÖTV düzenlemesinin de etkisiyle artan akaryakıt fiyatları, mesken ve dükkân kiraları, alım gücü kaybının temel nedenlerini oluşturdu.”
Sonuçları değerlediren isimlerden Prof. Dr. Veysel Ulusoy, açlık ve yoksulluk sınırının bu kadar önemle konuşulduğu bir ülkede başta ekonomik olmak üzere birçok değerin ayaklar altına alındığını söyledi. Ulusoy, şunlara dikkat çekti: “Modern bir ekonomide asgari ücret seviyesi, açlık veya yoksulluk sınırı değil, refahın artışı ve onun kültürel yansıması konuşulur. Emeklinin toplumsal hayat yapacağı katkı vurgulanır. Türkiye 5.5 yıldan bu yana karanlıklar içinde bocalayan, denetimsiz bir ekonomik boşlukta fakirliği, açlık sınırını konuşuyor. Daha da konuşacak bu gidişle. ‘Sınır’ konuşan toplum başkasına çalışıyor demektir.”
TEK KİŞİ ÇALIŞIYOR
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise erimenin bütün ücretler için geçerli olduğunu söyledi. Geleceğe yönelik değerlendirme de yapan Çerkezoğlu, enflasyon tek haneli rakamlara düşene kadar asgari ücretin yılda 4 kez revize edilmesi gerektiğini vurguladı. TÜİK verilerine göre Türkiye’de dört kişilik ailelerin yüzde 47’sinde yalnızca bir kişinin istihdam edildiğini hatırlatan Tez Koop-İş Sendikası Genel Başkanı Haydar Özdemiroğlu da şöyle konuştu: “Çok ağır bir yoksullaşma tablosuyla karşı karşıyayız. Ülkemizde yaklaşık iki senedir emekçiler aleyhine şiddetli bir bölüşüm şoku yaşanıyor.”
