Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, “Eğer bayanlara gereken dayanağı sağlarsak inanıyorum ki onlar ülkelerimizi 21. yüzyılın parlayan yıldızları haline getireceklerdir. Bu yüzden dünyaya söyleyecek sözleri, anlatacak hayalleri, paylaşacak fikirleri olan bayanlara kulak verelim.” dedi.
Emine Erdoğan, Ticaret Bakanlığının ev sahipliğinde, Afrika Birliği uyumunda ve Dış Ekonomik İlgiler Konseyinin (DEİK) tertibiyle İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve İktisat Forumu’na (TABEF) katıldı.
Forumdaki “Kadın Liderliği ve Girişimcilik Diyaloğu Paneli”nin açılışında konuşma yapan Erdoğan, ilham verici pek çok tecrübenin paylaşılacağı, iştirakçilerin birbirlerinin gücü ve vizyonundan istifade edeceği panelin, yeni ve güçlü iş birliklerine yol açması temennisinde bulundu.
Girişimcinin kurduğu hayali, inşa edebilen, fikirleriyle hayata taraf veren kişi olduğunu kaydeden Erdoğan, “Girişimciler bayan olduğunda bu ruh, potansiyelinin doruğuna ulaşır. Zira bayan teşebbüsçüler sadece kendileri için değil aileleri, toplumları ve hatta tüm insanlık için hayal kuruyorlar. Hayallerinde müreffeh ve barış dolu bir geleceğe de yer veriyorlar. Onların hayal gücü uygunluğu, merhameti ve empatiyi de beraberinde getiriyor.” tabirlerini kullandı.
Erdoğan, savaş, soykırım, iklim değişikliği ve yoksulluk başlıklarının hala global gündemin birinci sıralarında yer aldığının altını çizerek, “Dünyanın artık nitekim de yeni bir öyküye muhtaçlığı var. Şahsen bu öykünün, bayanların kalemiyle yazılacağı kanaatindeyim. Her gün bir bayan, dünyanın bir köşesinde şahane bir fikri gerçeğe dönüştürüyor. Bu fikirler tıpkı karda açan kardelenler üzere en güç kaidelerde bile insanlığa umut aşılıyor. Global sıkıntılara tahlil üretiyor, barış kültürünü besliyor. Zira bayanlar, doğal liderlik özelliklerine sahiplerdir. Jenerasyonlar onların elinde yetişir, gelecek o jenerasyonlarla şekillenir. Bu yüzden, ekonomik hayata katıldıklarında, yalnızca kendilerini değil, toplumlarını da ileri taşırlar.” diye konuştu.
“KADIN ÖNDERLER ETRAF PROBLEMLERİYLE GAYRETTE DE FARK YARATIYOR”
Araştırmalara nazaran bayan parlamenter oranının yüksek olduğu ülkelerde iç çatışma mümkünlüğünün azaldığına dikkati çeken Erdoğan, “Kadınların barış süreçlerine katıldığı durumlarda barış mutabakatlarının en az 2 yıl yürürlükte kalma mümkünlüğü yüzde 20 artıyor. Yeniden bayan önderlerin varlığı, kız çocuklarının eğitim hayatlarına ve akademik başarılarına olumlu tesir ediyor. Ayrıyeten, bayan önderler etraf sıkıntılarıyla uğraşta de fark yaratıyorlar.” açıklamasını yaptı.
Erdoğan, Hindistan’da hava kirliliğinin en büyük nedenlerinden birinin anız yakmak olduğunu belirterek, bu hususta yapılan bir araştırmaya nazaran bayan lokal yöneticilerin vazife yaptığı bölgelerde hava kirliliğinde yüzde 40’a varan azalma olduğunu, zira çocukların hava kirliliğine bağlı teneffüs yolu rahatsızlıklarını annelerin birinci elden deneyim ettiklerini lisana getirdi.
Kadın hassaslığının liderlikle birleştiğinde hem insanı hem de çevreyi koruyan bütüncül tahliller ortaya koyduğunu kaydeden Erdoğan, “Tüm global, çevresel ve insani krizlerde bayan eline gereksinim var. İşte bu nedenle bayanların, Türkiye ve Afrika ülkeleri ortasındaki iş birliğinin merkezinde olması gerektiğine yürekten inanıyorum.” dedi.
AFRİKALI BAYANLAR İÇİN ADİL BİR ESER PAZARI OLUŞTURDU
Türkiye’nin 2005 yılında başlattığı Afrika açılımıyla birlikte Afrika ülkelerini sıkça ziyaret ettiğini anımsatan Erdoğan, şöyle devam etti:
- “Bu vesileyle 30 farklı ülkeyi tanıma fırsatı buldum.
- Afrikalı bayanların ilham verici gücüne, bilgeliğine, çalışkanlıklarına ve toplumlarına olan katkılarına tekraren şahit oldum ve birinci günden itibaren bu güçlü bayanlarla dayanışma dileği hissettim.
- Bir Etiyopya seyahatimiz, bu niyetimi hayata geçirmek için kıymetli bir fırsata dönüştü.
- Orada, Etiyopya Başbakanı’nın saygıdeğer eşinin himaye ettiği AIDS hastası bayanlara yardım etmek için kurulmuş bir dokuma atölyesini ziyaret ettim.
- Kadınların ürettiği eserlerin 1 dolara alınıp, Avrupa’nın kıymetli butiklerinde satıldığını öğrendim.
- Üzerinden katbekat kar elde edilen eserler, o bayanların alın teriydi, hayata tutunma umuduydu.
- Ben de bayanların omuz omuza verdiklerinde adil bir pazarın nasıl kurulabileceğinin örneğini ortaya koymak istedim.”
Erdoğan, 2016’da Ankara’da, Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Meskenini kurduklarını söyleyerek, “Dışişleri Bakanlığımızın uyumunda, birçok ülkeden temin ettiğimiz, tamamı bayan emeği eserleri burada satışa sunduk. O günden beri Afrika Konutu aracılığıyla elde edilen tüm gelir, emek sahibi bayanlara ulaşıyor. Kültür alanında da çok özel ve nitelikli çalışmalar gerçekleştirdik. Afrika sefireleriyle birlikte Afrika Yemek Kültürü kitabını çıkardık, gastronomi kermesi düzenledik.Ardından iki cilt halinde Afrika Atasözleri kitaplarını yayınladık. Her 25 Mayıs’ta, Afrika Günü’nü çeşitli etkinliklerle kutluyoruz.” sözlerini kullandı.
Yıllar içinde Afrika’da şahit olduğu insanlık deneyimlerini “Afrika Seyahatlerim” isimli hatıratında kaleme aldığını lisana getiren Erdoğan, “Afrika’nın benim kalbimde çok özel bir yeri ve manası var. O hoş yurt ruhumu zenginleştiren, bakış açımı genişleten ve beni insanlığın büyük öyküsüne daha çok katkıda bulunmak için ilhamlandıran bir kardeş kapısıdır.” dedi.
“KADINLARIN İNSANLIĞA HİZMET EDEN FİKİRLERLE ÖNE ÇIKTIĞINI GÖRÜYORUZ”
Dünya Bankası datalarının, bayanların iş gücüne iştirakinin, ülkelerin ulusal gelirlerinde milyarlarca dolarlık artış sağladığını ortaya koyduğunun altını çizen Erdoğan, “Kadınların iktisada entegrasyonu, yalnızca toplumsal bir siyaset değil, birebir vakitte stratejik bir kalkınma modelidir. Türkiye olarak bayanların liderliğini ve girişimcilik maharetlerini desteklemeye büyük değer veriyoruz. Bu yaklaşımımızın olumlu sonuçları sayılara da yansıyor. 2002 yılında yüzde 13,1 olan bayan teşebbüsçü oranımız, 2024 prestijiyle yüzde 18,2’ye yükseldi. Yapılan anketler, Türkiye’de bayanların yüzde 60’ının teşebbüsçü olmak istediğini söylüyor. Üstelik Türkiye’deki girişimcilik kıssalarına baktığımızda, bayanların insanlığa hizmet eden fikirlerle öne çıktığını görüyoruz.” şeklinde konuştu.
Erdoğan, bu fikirler ortasında etraf dostu teknolojiler, sürdürülebilir tarım modelleri, ilaçlar, yenilenebilir güç üzere birçok yenilikçi proje olduğuna değinerek, Afrika kıtasındaki tablonun da hayli etkileyici olduğunu vurguladı.
Sahra Altı Afrika’nın yüzde 26’lara ulaşan bayan girişimciliği oranıyla, dünyada birinci sıralarda yer aldığını belirten Erdoğan, “Her ne kadar bu muvaffakiyetler umut verici olsa da bayanların hala birçok zahmetle gayret ettiklerini biliyoruz. Cam tavanlar, finansmana erişim zorlukları, eğitim imkanlarının azlığı ve teknolojik uçurum üzere birçok manisi aşmak zorundalar. O nedenle bayanlar için somut ve sürdürülebilir tahliller üretmeliyiz. Ortak fonlar, dijital maharet eğitimleri ve mentorluk programlarının, bu noktada büyük katkı sağlayacağı kanaatindeyim.” değerlendirmelerinde bulundu.
Erdoğan konuşmasını şu sözlerle tamamladı:
“Türkiye ve Afrika, genç nüfusları, dinamizmi ve gelişen girişimcilik ekosistemleriyle global iktisatta öne çıkan bölgelerdir. Şayet bayanlara gereken dayanağı sağlarsak, inanıyorum ki onlar ülkelerimizi 21.yüzyılın parlayan yıldızları haline getireceklerdir. Bu yüzden dünyaya söyleyecek sözleri, anlatacak hayalleri, paylaşacak fikirleri olan bayanlara kulak verelim. Adil ve umut dolu bir geleceğe giden yolu, bayanlarla birlikte yürüyelim.”
PROGRAMDAN NOTLAR
Emine Erdoğan’ı alanda Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat ile DEİK Lideri Nail Olpak karşıladı.
Erdoğan, Afrikalı bayanların ortaya koyduğu el emeği eserlerin hak ettiği bedeli bulması maksadıyla kurulmasında etkin rol oynadığı Afrika Kültür Konutu’nun forumdakini standını ziyaret etti.
Afrika Kültür Evi Yönetim Kurulu Lideri Zeliha Sağlam’dan stantta yer alan eserler hakkında bilgi alan Erdoğan, daha sonra Sıfır Atık Vakfı ile Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın “Aile Yılı” standına ziyarette bulundu.
Açılışta Bolat, Olpak ve Afrika Birliği Kurulu Ekonomik Kalkınma, Ticaret, Turizm, Sanayi ve Madencilik Komiseri Francisca Tatchouop Belobe bir konuşma yaptı.
Emine Erdoğan konuşmasının akabinde, DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir’in moderatörlüğünü üstlendiği “Kadın Liderliği ve Girişimcilik Diyaloğu Paneli”nin konuşmacıları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Afrika İş Kurulu Lideri Dr. Amany Asfour, Karpowership Ticari Operasyonlar Yöneticisi Zeynep Harezi Yılmaz ve Tan Investments Service Ltd. Başkanı Martha Daud Luleka ile aile fotoğrafı çektirdi.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Yardımcısının eşi Humile Mashatile ile çok sayıda kişi panelde izleyici olarak yer alırken, iki gün sürecek foruma 800’e yakın Türk ve Afrikalı bayan kayıt yaptırdı.
