İsrailli rehine cenazelerini vermediği gerekçesiyle Hamas’ı tehdit eden ABD Başkanı Donald Trump, tansiyonu yükseltecek bir açıklama yaptı.
Trump, “Hamas gerekeni yapmazsa askeri operasyon yine başlar, İsrail tek sözümle Gazze’ye dönebilir.” sözlerini kullandı.
HAMAS’TAN SON DAKİKA ESİR AÇIKLAMASI: ATEŞKES KURALLARINA BAĞLIYIZ
Hamas yaptığı yeni açıklamada, “Şu ana kadar tüm canlı rehineleri ve bulabildiğimiz cenazeleri teslim ettik. Kalan cenazelerin bulunması için özel ekipman gerekiyor. Ateşkes kaidelerine bağlıyız.” tabirlerini kullandı.
HAMAS İLE İSRAİL ORTASINDA ATEŞKES
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile Hamas’ın, Gazze’de ateşkes planının birinci etabını onayladığını duyurmuştu.
Hamas da Gazze Şeridi’nde ateşkes muahedesine varıldığını doğrulayarak, Türkiye, Katar ve Mısır ile ABD Başkanı Trump’ın çabalarını takdirle karşıladığını açıklamıştı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Mısır’daki görüşmelerde Gazze’de ateşkes muahedesine varılmasının akabinde kabineyi toplayıp İsrailli esirlerin geri getirilmesi için ateşkes muahedesini onaylayacaklarını bildirmişti. Akabinde İsrail kabinesi muahedeyi onaylamıştı.
İŞTE TRUMP’IN 20 UNSURLUK PLANI
ABD Başkanı Trump’ın sunduğu, Netanyahu’nun ise onay verdiği 20 unsurluk Gazze planının ayrıntılarını Beyaz Saray duyurdu. İşte o hususlar;
- Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikalleşmeden arındırılmış terörden uzak bir bölge olacaktır.
- Gazze, gereğince acı çekmiş olan Gazze halkının faydasına tekrar inşa edilecektir.
- Eğer her iki taraf da bu teklifi kabul ederse, savaş derhal sona erecektir. İsrail kuvvetleri, esir değişimine hazırlanmak için üzerinde anlaşılmış hududa çekilecektir. Bu mühlet boyunca tüm askeri operasyonlar — hava ve topçu bombardımanları dahil — askıya alınacak ve cephe sınırları, kademeli ve tam geri çekilme için gerekli koşullar karşılanana kadar dondurulmuş halde kalacaktır.
- İsrail’in bu muahedeyi kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 72 saat içinde tüm rehineler — hayatta olanlar ve ölüler — iade edilecektir.
- Tüm rehineler özgür bırakıldığında, İsrail 250 müebbet mahpus cezası almış mahkumu ve 7 Ekim 2023’ten sonra gözaltına alınan 1700 Gazzeliyi — bayanlar ve çocuklar dahil — hür bırakacaktır. Hayatta olmayan her İsrailli rehinenin kalıntıları için, İsrail 15 meyyit Gazzelinin kalıntılarını teslim edecektir.
- Tüm rehineler iade edildikten sonra, barışçıl bir halde birlikte yaşamaya kelam veren ve silahlarını bırakmayı kabul eden Hamas üyelerine af tanınacaktır. Gazze’den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine ise inançlı geçiş sağlanacaktır.
- Bu muahedenin kabul edilmesiyle birlikte, tam kapsamlı insani yardım derhal Gazze Şeridi’ne gönderilecektir. Taban olarak, günlük yardımlar 19 Ocak 2025’teki muahedede belirtilen insani yardımlarla uyumlu olacaktır. Buna altyapının (su, elektrik, kanalizasyon) rehabilitasyonu, hastane ve fırınların yine inşası, molozların temizlenmesi için gerekli ekipmanların girişine müsaade verilmesi de dahildir.
- Gazze’ye insani yardımın girişi ve dağıtımı, Birleşmiş Milletler ve bağlı kuruluşları ile Kızılhaç üzerinden, başka memleketler arası kurumlar da işbirliği yaparak, tarafların müdahalesi olmadan devam edecektir. Refah hudut kapısının her iki tarafta açılması da 19 Ocak 2025 muahedesinde uygulanan birebir sisteme tabi olacaktır.
- Gazze, süreksiz teknokratik ve siyasi açıdan tarafsız bir Filistin komitesi tarafından yönetilecektir. Bu komite, Gazze halkı için günlük kamu hizmetlerini ve belediye işlerini yürütmekten sorumlu olacaktır. Komite, nitelikli Filistinlilerden ve memleketler arası uzmanlardan oluşacak ve yeni bir uluslararası geçiş kurulu tarafından nezaret altında olacaktır. Bu şuranın ismi “Barış Konseyi” olacak ve Lider Donald J. Trump başkanlığında toplanacaktır. Kurulda ayrıyeten eski İngiltere Başbakanı Tony Blair üzere isimlerin yanı sıra, açıklanacak öbür devlet liderleri yer alacaktır. Bu heyet, Trump’ın 2020’de açıkladığı barış planı ve Suudi-Fransız önerisi de dahil olmak üzere çeşitli teklifler üzerine Gazze’nin tekrar inşası için fonları yönetecek ve Filistin İdaresi’nin fon programlarıyla uyumlu hale getirecektir. Bu heyet, milletlerarası standartlara uygun bağımsız ve tesirli bir idare yaratmak için çalışacaktır. Bu idare, Gazze halkına hizmet eden ve Filistinliler ile İsraillilerin barış içinde yaşamasını mümkün kılacak emniyetli bir yönetim oluşturmayı amaçlamaktadır.
- Gazze’yi yine inşa etmek ve canlandırmak için Trump’ın ekonomik kalkınma planı, Orta Doğu’daki kimi gelişmiş çağdaş mucize kentlerin inşasına yardımcı olan uzmanlardan oluşan bir heyet tarafından oluşturulacaktır. Çok sayıda düşünülmüş yatırım önerisi ve heyecan verici kalkınma fikirleri âlâ niyetli memleketler arası kümeler tarafından hazırlanmış olup, bu fikirler güvenlik ve yönetişim çerçevelerini sentezlemek ve bu yatırımların iş, fırsat ve gelecek için umut yaratacak halde kolaylaştırılmasını sağlamak gayesiyle değerlendirilecektir.
- Özel bir ekonomik bölge kurulacak, tercih edilen gümrük tarifeleri ve erişim oranları iştirakçi ülkelerle müzakere edilecektir.
- Hiç kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak ve ayrılmak isteyenlerin bunu özgürce yapmalarına ve geri dönmelerine müsaade verilecektir. İnsanların kalmasını teşvik edeceğiz ve onlara daha güzel bir Gazze inşa etme fırsatı sunacağız.
- Hamas ve öbür kümeler, direkt yahut dolaylı olarak, hiçbir halde Gazze’nin idaresinde rol almamayı kabul eder. Tüm askeri, terör ve taarruz altyapıları, tüneller ve silah üretim tesisleri dahil olmak üzere, yok edilecek ve tekrar inşa edilmeyecektir. Bağımsız denetçilerin nezaretinde Gazze’nin askerden arındırılması süreci olacaktır. Bu, silahların kalıcı olarak kullanılamaz hale getirilmesini ve memleketler arası finanse edilen bir geri alım ve yine entegrasyon programı ile desteklenecek onaylı bir tasfiye sürecini içerecektir; bu program bağımsız denetçiler tarafından doğrulanacaktır. Yeni Gazze büsbütün müreffeh bir iktisat inşa etmeye ve komşularıyla barışçıl bir formda bir ortada yaşamaya bağlı olacaktır.
- Bölgesel ortaklar, Hamas ve öteki kümelerin yükümlülüklerini yerine getirmesini ve Yeni Gazze’nin komşularına yahut kendi halkına tehdit oluşturmamasını garanti altına alacaktır.
- Amerika Birleşik Devletleri, Arap ve memleketler arası ortaklarla birlikte süreksiz bir Memleketler arası İstikrar Gücü (ISF) geliştirmek için çalışacaktır; bu güç derhal Gazze’ye konuşlandırılacaktır. ISF, Gazze’deki onaylı Filistin polis güçlerini eğitecek ve takviye sağlayacak, ayrıyeten bu alanda geniş tecrübeye sahip Ürdün ve Mısır ile istişare edecektir. Bu güç uzun vadeli bir iç güvenlik tahliline geçiş süreci olacaktır. ISF, İsrail ve Mısır ile birlikte hudut bölgelerinde güvenliği sağlamak için çalışacak ve yeni eğitilmiş Filistin polis güçleriyle birlikte hareket edecektir. Mal akışını tekrar başlatmak ve teminat altına almak için sonların girişini önlemek kritik ehemmiyete sahiptir. Bir silahsızlandırma düzeneği ISF tarafından uygulanacak ve doğrulanacaktır.
- İsrail Gazze’yi işgal etmeyecek yahut ilhak etmeyecektir. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), silahsızlandırmaya bağlı standartlar, kilometre taşları ve vakit çizelgelerine nazaran geri çekilecektir; bu plan, IDF, ISF, garantörler ve Amerika Birleşik Devletleri ortasında üzerinde mutabakata varılacaktır. Gaye, Gazze’nin artık İsrail, Mısır yahut vatandaşlarına tehdit oluşturmamasıdır. Pratikte, IDF, işgal ettiği Gazze topraklarını kademeli olarak ISF’ye devredecek; ISF ile yapacakları bir muahedeye nazaran bu alanlarda süreksiz otorite kuracaklar ve sonunda büsbütün Gazze’den çekileceklerdir. Lakin, yine ortaya çıkabilecek rastgele bir terör tehdidine karşı güvenliğini sağlamak için Gazze uygun halde garanti altına alınana kadar bir etraf güvenliği varlığı sürdürülecektir.
- Hamas bu öneriyi geciktirir yahut reddederse, üsttekiler, ölçeklendirilmiş yardım operasyonları da dahil olmak üzere, IDF’den ISF’ye devredilen silah-sız alanlarda ilerleyecektir.
- Bir dinler ortası diyalog süreci, müsamaha ve barış içinde bir ortada yaşama bedelleri temelinde kurulacak; Filistinliler ve İsraillilerin zihinlerini ve anlatılarını değiştirmeye çalışılacak ve barıştan elde edilebilecek yararlar vurgulanacaktır.
- Gazze’nin yine kalkınması ve idaresi ilerledikçe ve Filistin İdaresi ıslahat programı sadakatle uygulandıkça, nihayetinde Filistinlilerin kendi yazgısını tayin hakkı ve devlet kurma istikametinde inandırıcı bir yol için şartlar hazır olabilir; bu, Filistin halkının isteği olarak kabul edilmektedir.
- Amerika Birleşik Devletleri, İsrail ve Filistinliler ortasında, barışçıl ve müreffeh bir birlikte ömür için siyasi bir ufuk konusunda bir diyalog başlatacaktır.
