AA muhabirinin, Hazine ve Maliye Bakanlığından edindiği bilgilere nazaran, VDK, uydurma dokümanla uğraşta 1 Ekim prestijiyle yeni önlemleri devreye aldı. Bu önlemler kapsamında KURGAN Sistemi de faal olarak kullanılmaya başlandı.
Cari bilgilerle çalışan ve süreç riskini ölçen yapay zeka dayanaklı KURGAN, iktisattaki tüm alım ve satım süreçlerini tarayıp, riskli olanları tespit ediyor. Süreçlerin gerçekliğini tespit etmeye çalışan sistem, düzmece dokümana ait riskleri de kısa müddette belirliyor.
SADECE RİSKLİ ALIM SATIM SÜREÇLERİ BELİRLENİYOR
Sistemin geçmişe dönük bilgiler üzerinden çalıştırılması sonucunda, 2023 yılına ait 8 bin 753 satıcı ve 35 bin 901 alıcının taraf olduğu yaklaşık 190 milyar lira fiyatındaki süreç riskli bulundu. Sistemle 2024 yılına ait de 11 bin 530 satıcı ve 52 bin 557 alıcı nezdindeki yaklaşık 389 milyar liralık süreç riskli olarak değerlendirildi.
Mükerrer süreç yapan satıcı ve alıcılar devre dışı bırakıldığında, iki yıl için 17 bin 373 satıcı ile 77 bin 834 alıcının taraf olduğu yaklaşık 578 milyar lira fiyatındaki süreç risk tahliline takıldı. Uygulama, alıcı ve satıcıların taraf olduğu tüm süreçler yerine, yalnızca yüksek riskli görülenleri tespit etti.
MÜŞAVİRLERDEN MÜKELLEFLERE REHBERLİK ETMESİ BEKLENİYOR
Sistemin riskli bulduğu süreçlere ait olarak alıcı mükelleflere yazı gönderilerek, bilgi talep edilmesine başlandı. Bu kapsamda, 70 binin üzerindeki yazı, riskli bulunan süreçlerin alıcılarına gönderildi. Bu yazılarla, mümkün bir kontrol öncesinde mükelleflerin risk durumlarına ait bilgilendirilmesi amaçlandı.
İki yılda, süreçlere taraf olan 17 bin 373 satıcının incelenmesine de başlandı. Bu çerçevede alıcılardan gelecek karşılıklar, satıcılar nezdinde yürütülecek incelemelerde, kanıt teşkil edecek. Gelen karşılıklara nazaran, incelemelerin kapatılması da kelam konusu olacak.
VDK, riskli süreçlere taraf olan alıcı mükellefi bulunan mali müşavirlere de yazıyla bilgi veriyor. Fakat bu bilgilendirme, müşavirlere bir sorumluluk yüklemek için değil, yalnızca mükelleflere rehberlik edilmesi gayesiyle yapılıyor.
KAYITLARI DÜZELTME İMKANI
KURGAN Sistemi ile yapılan tespitler yalnızca riskli süreçleri belirlediği için satıcı ve alıcıya “sahte doküman düzenleyicisi yahut kullanıcısı olma” statüsü kazandırmıyor. Bilgilendirilen mükellefin, bilmeden ya da kazara düzmece fatura kullanmasının önüne geçiliyor. İkazları alan mükellefler, kayıtlarını düzeltme imkanı elde ediyor.
“DÜRÜST MÜKELLEFİN HAK VE HUKUKUNU KORUYORUZ”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de kayıt dışılıkla gayretin, teknolojiye yatırım yaparak ve en yeni sistemleri devreye alarak devam ettiğini vurgulayarak, “Bu sistemlerin maksadı mükellefleri cezalandırmak değil tersine bilgilendirmek ve istekli ahenge davet etmek. Her vakit dürüst mükelleflerin hak ve hukukunu koruyoruz, gerçek alım satım sürecine taraf olanlar açısından telaş edilecek bir durum bulunmuyor.” dedi.
Kayıt dışılık ile mücadele için geliştirdiğimiz sistemlerin amacı mükellefleri cezalandırmak değil aksine bilgilendirmek ve gönüllü uyuma davet etmektir. https://t.co/10qF1Kl4Ba
— Mehmet Simsek (@memetsimsek) October 12, 2025
