Ülkede salı gece yarısı prestijiyle 2025 mali yılı sona ererken, federal hükümete finansman sağlayacak bütçe üzerinde mutabakata varılamadı.
Federal kamu kuruluşlarının faaliyetlerini sürdürmesini sağlayacak süreksiz bir bütçe tasarısının Kongre’den geçememesi, 2019’dan bu yana birinci defa hükümetin kapanmasına yol açtı.
ABD’de yeni mali yılın başlamasına saatler kala Senato, hem Demokratların hem de Cumhuriyetçilerin sunduğu süreksiz bütçe tasarılarını onaylamadı.
Senatörler, hükümete finansman sağlanmasını ve yaklaşık 1 trilyon dolarlık sıhhat hizmetleri düzenlemesini içeren Demokratların desteklediği tasarıyı reddederken, Cumhuriyetçilerin desteklediği tasarı da tekrar oylamaya sunulsa da gerekli oy sayısına ulaşamadı.
ABD Temsilciler Meclisi, 19 Eylül’de federal hükümete 21 Kasım’a kadar finansman sağlanmasını öngören süreksiz bütçe tasarısını onaylamıştı fakat senato, Cumhuriyetçilerin sunduğu tasarıya onay vermemişti.
Demokratlar, sıhhat sigortası sübvansiyonlarının müddetinin uzatılmasını ve Medicaid kesintilerinin geri alınmasını talep ederken Cumhuriyetçilerin tasarısına takviye vermeyi reddetmişti. Cumhuriyetçiler ise mevcut harcama seviyelerinde rastgele bir değişiklik içermeyen bir süreksiz bütçe tasarısında ısrar olmuştu.
- ABD Başkanı Donald Trump, salı günü yaptığı açıklamada, federal hükümetin muhtemelen kapanacağını, bu durumda çok sayıda çalışanı işten çıkarabileceklerini tabir etmişti.
ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), federal hükümetin kapanması halinde yaklaşık 750 bin çalışanın fiyatsız müsaadeye çıkarılabileceği kestiriminde bulunmuştu.
FEDERAL HÜKÜMETİN KAPANMASI NE MANAYA GELİYOR?
Amerikan kanunlarına nazaran Kongre, 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yıl için bütçeyi onaylayamazsa ortanın süreksiz bütçelerle kapatılması gerekiyor.
Geçici bir bütçenin de kabul edilemediği periyotlarda federal hükümet, harcama yetkisini kaybederek temel hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine orta veriyor.
- Bu süreçte, “temel” olmayan hizmetlerde vazifeli kamu çalışanları fiyatsız müsaadeye çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastaneleri, havaalanları ve hapishanelerde misyonlu işçi çalışmaya devam ediyor.
“Temel personel” kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma devirlerindeki maaşlarını çoklukla Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
HÜKÜMET EN SON TRUMP’IN BİRİNCİ BAŞKANLIK PERİYODUNDA KAPANMIŞTI
Sorumlu Federal Bütçe Komitesi bilgilerine nazaran, 1981’den bu yana üç gün yahut daha kısa periyodik 10 kapanma yaşanırken, federal hükümetin operasyonlarını önemli formda etkileyen 4 uzun vadeli kapanma oldu.
- Ülkede en son “kapanma” ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk devrinde yaşanmıştı.
Trump’ın Meksika duvarı için finansman içermeyen süreksiz bütçe tasarısını imzalamama restiyle ortaya çıkan bütçe krizi, Demokratların geri adım atmaması sonrasında federal hükümetin kısmen kapanmasıyla sonuçlanmıştı.
Aralık 2018’de başlayarak Ocak 2019’da biten 35 günlük kapanma, ABD tarihinin en uzun periyodik hükümet kapanması olmuştu.
